عراقچی: بستن تنگه هرمز موضع رسمی ایران نیست/ آمادگی تهران برای ورود به مذاکرات عادلانه

عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفت‌وگویی تفصیلی با الشرق الاوسط به بیان مهمترین دیدگاه‌های وزارت امور خارجه در موضوعات مختلف منطقه‌ای و بین‌المللی پرداخت. عراقچی در این گفت‌وگو که در جریان سفر به جده به منظور شرکت در نشست وزرای امورخارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی انجام شد، تصریح کرد: وقایع اخیری که در غزه، لبنان، سوریه و حمله به ایران اتفاق افتاد به همه منطقه نشان داد که دشمن اصلی آنان چه موجودیتی است. من فکر می کنم که الان کاملا روشن شده که آن موجودیتی که همه را تهدید می کند و کل منطقه را ضعیف و جدا از هم می خواهد؛ رژیم صهیونیستی است. متن کامل گفت‌وگو وزیر امور خارجه را در ادامه می‌خوانید.

امروز نشست وزرای خارجه در جده برگزار شد. ارزیابی شما از این نشست چگونه بود و مهم ترین نتایج این نشست از نظر ایران چیست؟

امروز اجتماع فوق العاده وزرای خارجه کشورهای اسلامی برای بررسی موضوع غزه تشکیل شد. این نشست به درخواست ایران، فلسطین و ترکیه برگزار شد. وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی بیانیه‌ های بسیارخوبی را صادر کردند، سخنرانی های بسیار خوبی داشتندو تصمیمات خوبی نیز اتخاذ شد. ولی نکته اینجاست که مردم غزه به بیانیه‌های ما احتیاج ندارند، آن ها به حمایت‌هایعملی ما احتیاج دارند. قبل از هر چیزی آن ها به آب، غذا و دارو نیاز دارند، و بعد از آن به صلح و عدالت و خاتمه اشغالگری احتیاج دارند. من در صحبت‌های خودم امروزگفتم که کشورهایی که با رژیم صهیونیستی رابطه دارند، باید این روابط را قطع کنند و مبادلات تجاری با این رژیم را متوقف سازند. این می‌تواند یک اقدام عملی و مؤثر باشد. همچنین کشورهای اسلامی باید در محافل بین‌المللی، سازمان‌های جهانی و دادگاه‌های بین‌المللی صدایی واحد برای محکومیت رژیم صهیونیستی داشته باشند. طبیعی است که بیش از ۵۰ کشور اسلامی و بیش از یک میلیارد مسلمان ظرفیت بزرگی برای حمایت از غزه و فلسطین دارند.

آیا ایران آماده بازگشت به مذاکرات هسته‌ای با ایالات متحده است و آیا تهران حاضر به دادن امتیازاتی در برابر رفع یا کاهش تحریم‌ها خواهد بود؟

ما همچنان آمادگی داریم وارد مذاکراتی عادلانه و منصفانه درباره برنامه هسته‌ای خود شویم. همانطور که الان نیز مذاکراتی میان ما و سه کشور اروپایی جریان دارد، همچنین گفت‌وگوهایی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای یافتن چارچوبی تازه همکاری در حال انجام است. با ایالات متحده هم آمادگی مذاکرات غیرمستقیم وجود دارد، مستقیم مذاکره نخواهیم کرد. همینطور آمریکایی‌ها باید ایجاد اطمینان کنند که مثل بار گذشته، در میانه مذاکرات، اقدام به حمله نظامی نخواهند کرد. و ما باید مطمئن شویم که اگر آن ها برای مذاکره می آیند برای یک مذاکره منصفانه و بر اساس منافع متقابل باشد. اگر فکر می کنند، چیزهایی را که از طریق حمله نظامی نتوانستند به دست آورند، پشت میز مذاکره می توانند به دست بیاورند چنین مذاکره ای شکل نخواهد گرف. ما هرگز میز مذاکره را ترک نکرده‌ایم. ما در حال مذاکره بودیم که اسرائیل به ما حمله کرد و آمریکا نیز به آن پیوست. برای همین است که هر مذاکره جدید، مثل گذشته نمی تواند باشد. همان‌طور که گفتم موضع ما درباره اینکه مذاکره مستقیم با آمریکا نمی کنیم، عوض نشده است.

اکنون تنش‌هایی در منطقه دیده می‌شود و حتی احتمال حملات تازه اسرائیل علیه ایران مطرح است. در عین حال ایران هم رزمایش‌هایی در روزهای اخیر برگزار کرده است. آیا ما در آستانه جنگی جدید هستیم؟

احتمال همه چیز است و ما برای هر وضعیتی آمادگی داریم. رژیم صهیونیستی و آمریکا در حمله و جنگ ۱۲ روزه به ایران به هیچ‌یک از اهدافشان نرسیدند. جمهوری اسلامی ایران به شکل قهرمانانه هم مقاومت کرد و هم پاسخ متقابل داد و ما تا آخرین لحظه به حملات موشکی خود به اسرائیل ادامه دادیم، درحالی که آنان فکر می‌کردند ظرف ۴۸ می توانند این حملات را خاموش کنند. اما پس از ۱۲ روز این رژیم اسرائیل بود که درخواست آتش بس بدون قید و شرط کرد و ما هم چون درخواست آن ها بدون پیش شرط بود پذیرفتیم. اگر آنان بخواهند این سناریو را تکرار کنند، ما آمادگی داریم، ولی این جنگ دوازده روزه نشان داد که گزینه نظامی اصلا گزینه موفقی نیست. من فکر نمی کنم این کار را دوباره تکرار کنند ولی اگر دست به چنین اقدامی بزنند؛ با واکنش مشابه و حتی قوی تر ما مواجه خواهند شد.

 چه اتفاقی افتاد؛ یک حکومت جدیدی است که با حکومت بشار اسد زمین تا آسمان تفاوت دارد، ولی الان خاک بیشتری از سوریه در اشغال است نسبت به زمان گذشته. و اسرائیل تمام توانمندی نظامی دولت جدید را به صورت کامل بمباران کرده، هیچ ابزار نظامی قوی برای دولت جدید باقی نگذاشته است. این بلایی است که سر لبنان هم می خواهند بیاورند. تنها چیزی که تا الان جلوی آن ها ایستاده سلاح مقاومت است. بله! مقاومت در ماه های اخیر ضرباتی خورده و فکر می کنند که ضعیف شده و لذا می خواهند خلع سلاحش کنند.

خلع سلاح حزب الله یک طرح کاملا اسرائیلی است. باز تاکید می کنم تصمیم گیری در این خصوص با حزب الله، دولت و مردم لبنان است، ما فقط نظر خود را بیان می کنیم و امیدواریم بقیه کشورهای منطقه نیز این حقیقت را متوجه شوند و شک نداشته باشند که بعد از سوریه و لبنان، نوبت بقیه کشورهای منطقه است. سعی کردند سراغ ایران بیایند ولی ایران مقاومت کرد و آن ها پشیمان شدند. ایران چگونه مقاومت کرد؟ با دیپلماسی یا مذاکره با امریکا؟ نه از طریق موشک هایش. آنچه که تعیین کننده است و جلوی تهاجم اسرائیل را می گیرد، قدرت است نه مماشات. واقعا به کشورهای منطقه توصیه می کنیم که تلاش نکنند به اسرائیل امتیاز بدهند تا جلویش را بگیرند، هر چه بیشتر امتیاز دهند اسرائیل هم تهاجم خود را بیشتر می کند. همانطور که الان دارد در مورد اسرائیل بزرگ صحبت می کند. تصریحات اخیر نتانیاهو نشان می دهد که عملا به نصف خاک عربستان و بقیه کشورهای منطقه چشم دارند.

موضع عربستان هم در محکوم کردن حملات اسرائیل و امریکا و هم در ابراز حمایت و همدردی با مردم ایران، بسیار موضع قوی و خوبی بود. چنین موضعی را نیز کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس گرفتند که برای ما بسیار مهم بود.

در چه بخش‌هایی می‌توان همکاری اقتصادی با عربستان را توسعه داد و آیا ایران می‌تواند از چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان بهره‌مند شود؟

من فکر می کنم تجارت بین دو کشور باید شروع شود. بسیاری از کالاهایی که عربستان از دیگر کشورها وارد می کند، به راحتی از ایران قابل تامین است و همینطور خیلی از کالاهای ما از طریق عربستان قابل تامین است. ما با یکی از کشورهای منطقه بیش از ۳۰ میلیارد دلار تجارت داریم، و این نشان می دهد حتی در زمان تحریم هم می شود حجم وسیعی از تبادلات تجاری داشت. ایران فرصت های بسیار خوب و پرسودی را به خصوص در صنعت نفت و گاز برای سرمایه گذاران عربستانی دارد. ما در ایران یک جمعیت نزدیک به صد میلیون داریم، و راه های اتصالاتی ایران به سمت آسیای مرکزی و قفقاز و همچنین راه های تراتزیتی از طریق چابهار و اقیانوس هند به هند بی نظیر است.

برای سوال آخر، در یک جمله، آیا با توجه به تجربیات خود به آینده منطقه خوشبین هستید؟

دیپلمات‌ها همیشه خوشبین‌اند. من فکر می کنم اگر همکاری میان کشورهای منطقه، به‌ویژه ایران و عربستان، صورت بگیرد، ما یک منطقه سرشار از ثبات، آرامش، پیشرفت و توسعه خواهیم داشت. و من انشالله دیپلماسی ایران را به این سمت خواهم برد.