درخواست غیرقانونی نماینده آمریکا از ایران در شورای حکام
دیپلمات ارشد ایالات متحده در شورای حکام، در تداوم فضاسازیهای تبلیغاتی علیه برنامه صلحآمیز هستهای کشورمان از ایران خواست تا به قطعنامهها و محدودیتهایی پایبند باشد که طبق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت از اعتبار ساقط شدهاند.
هوارد سولومن کاردار موقت نمایندگی ایالات متحده آمریکا نزد سازمانهای بینالمللی مستقر در وین در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی ادعا کرد: با بازگشت قطعنامههای قبلی شورای امنیت سازمان ملل درباره ایران، ضروری است که شورای حکام اقدام کند تا اختیار روشن و جامعی برای مدیرکل درخصوص راستیآزمایی و گزارشدهی آژانس درباره ایران در آینده فراهم شود.
وی ادامه داد: بازاعمال قطعنامههای شورای امنیت (اسنپبک)، بازگشت به روال عادی نیست؛ بلکه به معنای احیای تعلیق همه فعالیتهای غنیسازی، بازفرآوری و مرتبط با آبسنگین در ایران است؛ ممنوعیتهایی که از آژانس درخواست شده آنها را راستیآزمایی کرده و درباره آن گزارش دهد.
نماینده آمریکا در تداوم فضاسازیهای تبلیغاتی علیه برنامه صلحآمیز هستهای کشورمان مدعی شد: با توجه به تداوم عدم پایبندی ایران به توافقنامه جامع پادمان، امتناع از فراهمکردن دسترسی به همه تأسیسات هستهای در ایران، و ناتوانی بیش از پنجماهه در ارائه گزارشهای لازم به آژانس درباره وضعیت ذخایر اورانیوم، نیاز به گزارشدهی فنی و دقیق از سوی مدیرکل بیش از هر زمان دیگر اهمیت دارد.
او با این توجیه و همچنین بدون اشاره به اینکه اقدامات غیرقانونی کدام طرفها مقصر وضعیت کنونی است، ادعا کرد که قطعنامه (غیرموجه) شورای حکام «فنی و غیرسیاسی است و یک چارچوب روشن برای اجرای وظایف و گزارشدهی آژانس تعیین میکند که بازاعمال تحریمهای شورای امنیت و سایر محدودیتهای مربوط به ایران ذیل شش قطعنامه قبلی شورای امنیت را لحاظ کرده است.»
دیپلمات آمریکایی ادعا کرد: ما اعتماد کامل داریم که مدیرکل این وظایف ضروری را انجام خواهد داد. علاوه بر این، از ایران میخواهیم بهطور کامل و فوری به تعهدات قانونی خود ذیل توافقنامه جامع پادمان و قطعنامههای مرتبط شورای امنیت عمل کند تا مدیرکل بتواند از عدم انحراف مواد هستهای در ایران اطمینان حاصل کرده و تضمین دهد که فعالیتهای هستهای ایران صرفاً صلحآمیز است.
ادعای دیپلمات آمریکایی درباره ضرورت پایبندی ایران به قطعنامههای لغوشده شورای امنیت در شرایطی مطرح میشود که سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان در آستانه انقضای قطعنامه ۲۲۳۱، با سوءاستفاده از سازوکار حلاختلاف، فرآیند پسگشت (اسنپبک) را فعال کردند. بر اساس این سازوکار، شش قطعنامه پیشین شورای امنیت بهصورت ادعایی دوباره فعال اعلام شد، اما به باور کارشناسان، با پایان دوره زمانی قطعنامه ۲۲۳۱ در ۲۶ مهر ۱۴۰۴ (۱۸ اکتبر ۲۰۲۵)، تمامی محدودیتهای مرتبط با برنامه هستهای ایران خاتمه یافته و مفاد قطعنامههای پیشین لغو شده است.
در همین پیوند سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه کشورمان در نامهای به دبیرکل سازمان ملل متحد و رئیس شورای امنیت تصریح کرد که جمهوری اسلامی ایران قاطعانه بازگرداندن ادعایی قطعنامههای خاتمهیافته ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) را مردود میداند و نه ایران و نه هیچ عضو سازمان ملل متحد الزامی به تبعیت از چنین اقدامات غیرقانونی ندارند.
این درحالی است که برنامه صلحآمیز هستهای ایران همواره تحت فشار سیاسی و اتهامات بیاساس غرب قرار داشته است. پیش از برجام، کشورهای غربی با امنیتیسازی این موضوع کوشیدند از ابزار تحریم و تهدید نظامی علیه ایران استفاده کنند، اما بسته شدن پرونده «ابعاد احتمالی نظامی» (PMD) در سال ۱۳۹۴ این بهانه را از میان برداشت.
ایران پس از امضای برجام به تمامی تعهدات خود پایبند ماند، اما آمریکا در سال ۱۳۹۷ بهطور یکجانبه از توافق خارج شد و اروپا نیز نتوانست تعهدات خود را اجرا کند در نتیجه، ایران در چارچوب حقوق برجامی خود گامهایی در کاهش تعهدات برداشت. مذاکرات احیای برجام نیز به دلیل تعلل و زیادهخواهیهای غرب به نتیجه نرسید.
ایران طی هفت سال گذشته همه مسیرهای دیپلماتیک را با حسن نیت آزموده است، اما خواستههای بیپایان و غیرمنطقی اروپا و آمریکا این تلاشها را به بنبست کشاند. ایران بارها تأکید کرده است که برای دستیابی به توافقی پایدار و قابلاعتماد که تحریمها را بهصورت تضمینشده لغو کند و مانع از سوءاستفاده در آینده شود، آمادگی دارد.