سیاستمدارانی که در سال ۱۴۰۱ راهی دیار باقی شدند

نگاهی گذرا بر زندگی سیاستمدارانی داشتیم که سالها در عرصه سیاسی ایران مطرح بودند و سرانجام پرونده حیات دنیوی آنها بسته شد؛ این افراد هر یک به فراخور بینش خود در سپهر سیاسی ایران کوشیدند. برخی فعالیت فرهنگی داشتند اما به عنوان چهره سیاسی شناخته شدند و برخی نیز در مسندهای مختلف سیاسی حضور داشتند و به مردم خدمت کردند.

محمد ری شهری

اول فروردین ماه بود که خبر درگذشت حجت الاسلام محمد ری شهری در رسانه ها منتشر شد، او که نخستین وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی ایران شناخته می شد، در دهه پایانی عمر خود تولیت آستان مقدس حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) در شهرستان ری را عهده دار بود و همزمان نماینده استان تهران در مجلس خبرگان رهبری بود.

او داماد آیت الله مشکینی رئیس فقید مجلس خبرگان رهبری بود و پس از پیروزی انقلاب اسلامی به عنوان حاکم شرع در دادگاههای انقلاب و سپس به عنوان قاضی دادگاه نظامی ارتش فعالیت داشت و از سال ۶۳ تا ۶۸ وزیر اطلاعات بود؛ دادستان کل کشور، دادستان داده ویژه روحانیت، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام و سرپرستی حجاج ایرانی از دیگر مسئولیت های وی در طول چهار دهه پیروزی انقلاب اسلامی بوده است.

مرحوم ری شهری از مبارزان علیه رژیم طاغوت بود و سالها در زندانهای ساواک به سر برد. او علاوه بر فعالیت های سیاسی، در زمینه علوم دینی نیز فعال بود و کتاب های بسیاری را در عرصه به رشته تحریر درآورد؛ وی در سن ۷۵ سالگی و به دلیل بیماری درگذشت.

حجت الاسلام سیدمحمد فقیه

حجت الاسلام سیدمحمد فقیه از نماینده مردم استان فارس در دوره دوم و پنجم مجلس خبرگان رهبری دومین سیاستمداری بود که دوم فروردین ۱۴۰۱ به دلیل عارضه بیماری در سنت ۸۰ سالگی چشم از جهان فرو بست.

او فعالیت سیاسی - اجتماعی خود را از آغاز نهضت روحانیت و انجمن‌های ایالتی و ولایتی آغاز کرد و در مبارزات پیش از انقلاب شرکت داشت و در حرکت ضد ستم‌شاهی مردم نی‌ریز اثرگذار بود. به دلیل همین فعالیت‌ها، ساواک در سال ۱۳۴۶ وی را بازداشت کرد و حتی در سال ۱۳۵۳ به علت مبارزات پیگیر و فعالیت‌های سیاسی به فردوس تبعید شد. وی در سال‌های پس از پیروزی انقلاب ضمن عهده‌داری امامت جمعه، از سوی امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب به عنوان نماینده ولی فقیه در نی ریز معرفی شد.

نادر طالب زاده

مرحوم نادر طالب زاده به عنوان تهیه کننده، کارگردان و مجری تلویزیونی شناخته می شود اما آثار فرهنگی او محلی برای بازنمایی مشی فکری و اندیشه های سیاسی بود و به همین دلیل در محافل و رسانه ها نیز دیدگاههایش اثرگذار بود. او نهم اردیبهشت ماه در سن ۶۹ سالگی به دلیل عارضه قلبی درگذشت.

طالب زاده که فیلم سینمایی «بشارت منجی» را در کارنامه دارد، بیشتر به دلیل اظهارنظرهای سیاسی خود در بین رسانه ها شناخته می شد؛ وی مسئولیت مؤسسه افق نو را بر عهده داشت و از گردانندگان جشنواره عمار نیز بود.

سیدمحمود دعایی

حجت الاسلام سیدمحمود دعایی روزنامه‌نگار و سیاستمداری بود که مورد وثوق جریان‌های مختلف سیاسی بود؛ او ۱۵ خرداد در سن ۸۱ سالگی به دلیل بیماری چشم از جهان فروبست.

آن مرحوم از همراهان امام خمینی(ره) در دوران تبعید در شهر نجف بود و پس از پیروزی انقلاب اسلامی مدتی سفیر ایران در عراق بود و پس از آن تا پایان عمر سرپرستی موسسه اطلاعات را بر عهده داشت؛ حضور در ۶ دوره مجلس شورای اسلامی از دیگر مسئولیت های دعایی به شمار می‌رود.

وی در سال ۱۳۹۳ نشان افتخار جهادگر عرصه فرهنگ و هنر را دریافت کرده بود.

صفا و سلامت نفس، فروتنی و ساده‌زیستی، پاکدستی و قناعت، ارادت عمیق و راسخ به امام و انقلاب از ویژگی های مرحوم دعایی بود.

صفا و سلامت نفس، فروتنی و ساده‌زیستی، پاکدستی و قناعت، ارادت عمیق و راسخ به امام و انقلاب از ویژگی های مرحوم دعایی بود

رستم قاسمی

از مرحوم رستم قاسمی می توان به عنوان پنجمین چهره سیاسی سال ۱۴۰۱ نام برد که چهره در نقاب خاک کشید؛ او که سابقه حضور در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء را داشت، در دولت دهم به عنوان وزیر نفت از کسوت نظامی بیرون آمد و در قامت یک سیاستمدار در دوره نخست تشدید تحریم های آمریکا علیه صنعت نفت و اقتصاد ایران ظاهر شد؛ او در دولت سیزدهم نیز ردای وزارت پوشید و این بار به عنوان وزیر راه و شهرسازی به ایفای مسئولیت پرداخت و سرانجام به دلیل تشدید بیمای اش از این مسئولیت کناره گیری کرد اما در کمتر از یک ماه بیماری امانش را نداد و ۱۷ آذر ماه در سن ۵۸ سالگی بدرود حیات گفت.

عباس شیبانی

عباس شیبانی را می توان از سیاستمداران کهنه کاری توصیف کرد که از رهبر انقلاب از او به عنوان «مرد ایمان و عمل» یاد کرد؛ مردی که در همه دورانها، چه دوران مبارزه با طاغوت و چه دوران انقلاب و نظام جمهوری اسلامی، در صراط مستقیم، ثبات قدم نشان داد.

شیبانی پزشک و سیاستمداری بود که در دوران مبارزاتی پیش از انقلاب تلاش وافری در همگرایی گروههای مختلف ضد طاغوت داشت و پس از انقلاب هم در مسئولیت های مختلفی ایفای نقش داشت.

وی پیش از انقلاب با گروههای مختلف سیاسی همکاری داشت؛ او در سال ۱۳۳۵ در تظاهرات حمایت از جمال عبدالناصر، از دانشگاه اخراج و به دست فرمانداری نظامی تهران، دستگیر شد. ولی به علت فشار افکار عمومی، از زندان آزاد و به دانشگاه مشهد تبعید شد؛ در آنجا با مرحوم استاد محمدتقی شریعتی، آشنا شد و به فعالیتهای خود قوت بخشید و به همین علت، مجددا دستگیر و به زندان قزل قلعه تهران فرستاده شد.

مرحوم شیبانی سال‌ها در زندان‌های شاه به سر برد و با ۹ بار محکومیت ۱۳ سال از عمر خود را در زندان گذراند.

او پس از پیروزی انقلاب در هیات دولت موقت شورای انقلاب، وزیر کشاورزی شد. او عضو شورای انقلاب اسلامی ایران، نماینده مجلس خبرگان قانون اساسی، وزیر کشاورزی، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی (۵ دوره، ۱۹ سال)، رئیس دانشگاه تهران، کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری دوره دوم (یکی از رقبای شهید محمدعلی رجایی) و دوره پنجم (تنها رقیب آیت الله هاشمی رفسنجانی)، عضو شورای شهر تهران (۳ دوره، ۱۴ سال) بود. عباس شیبانی از دوره دوم تا چهارم عضو شورای شهر تهران نیز بود.

دکتر شیبانی گرچه همیشه فعالِ حوزه‌ی پزشکی، سیاسی و اجتماعی شناخته شده است اما هیچ‌گاه نمی‌توان بیش از همه چیز زحمات و تلاش‌های این استاد بزرگ در عرصه پزشکی از جمله اقداماتی در زمینه پیوند اعضا، جراحی قلب، مغز و اعصاب و دیگر حوزه‌های اصلی پزشکی را نادیده گرفت.

تأسیس دفتر هیـئت امنـای صـرفه جویی ارزی در معالجـه بیمـاران،‌ تهیه پروتز کاشت حلزون شنوایی (خرید سالانه بیش از ۱۰۰۰ دستگاه پروتز کاشت حلزون شنوایی و توزیع آن بصورت رایگان بین مراکز کاشت حلزون شنوایی کشور)،‌ تأسیس و تجهیز مراکز ناباروری، حمایت از انجام انـواع پیونـد در داخـل کشـور (پیونـد قلـب، پیونـد ریـه، پیونـد کبـد، پیونـد کلیـه، پیوند قرنیه چشم و پیوند مغز استخوان) و تأمین تجهیزات سرمایه‌ای مورد نیاز مراکز درمانی وابسته به وزارت بهداشت از اقدامات مرحوم شیبانی است.

دکتر عباس شیبانی سرانجام در اول دی‌ماه ۱۴۰۱ دار فانی را وداع گفت و حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب بر پیکر وی نماز اقامه کرد.

حسن غفوری فرد

حسن غفوری فرد دبیرکل جامعه اسلامی ورزشکاران، عضو سابق شورای مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی و از نمایندگان ادوار مجلس ۱۸ اسفند به دلیل کهولت سن درگذشت. مرحوم غفوری فرد متولد سال ۱۳۲۲ و دارای مدرک دکترای فیزیک ذرات هسته‌ای از دانشگاه کانزاس ایالات متحده آمریکا بود؛ وی در کارنامه فعالیت سیاسی خود دبیری انجمن اسلامی دانشجویان ایرانی در آمریکا در دوران پیش از انقلاب را ثبت کرده است.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی غفوری فرد مدتی رئیس مدرسه عالی ساختمان، وابسته به دانشگاه امیرکبیر بود و در پی استعفای دولت موقت در آبان ۱۳۵۸ به سمت استاندار خراسان منصوب شد؛ پس از شهادت ۲ تن از نمایندگان استان خراسان در انفجار ۷ تیر۱۳۶۰ وی به عنوان نماینده این استان به مجلس اول شورای اسلامی راه یافت.

غفوری فرد پس از حضور در مجلس شورای اسلامی، در سال های ۶۰ تا ۶۴ وزیر نیرو بود و در دولت اول سازندگی نیز ریاست سازمان تربت بدنی را بر عهده داشت.

وی در مجالس پنجم، هفتم و هشتم به عنوان نماینده مردم تهران به مجلس راه یافت.

آن مرحوم در حوزه فعالیت های حزبی نیز فعال بود و عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی بود؛ وی در دهه گذشته دبیر کلی جامعه اسلامی ورزشکاران بر عهده داشت.

درگذشت دو نماینده ادوار

«رضا یوسفیان» نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی و از اعضای ادوار دفتر تحکیم وحدت بود که در سن ۵۵ سالگی درگذشت. وی از آزادگان دوران دفاع مقدس بود که بعد از دوره نمایندگی به پزشکی و طبابت اشتغال داشت، پس از تحمل یک دوره بیماری امروز جمعه ۱۹ اسفند دار فانی را وداع گفت.

همچنین حسین آذین نماینده مردم رفسنجان و انار در دوره نهم مجلس پس از تحمل بیش از دو سال رنج بیماری، ۱۶ اسفند ماه درگذشت؛ او متخصص مغز و اعصاب و از پزشکان حاذق این شهرستان بود که در دوران دفاع مقدس به مقام جانبازی نیز نائل شده بود.

علی اکبر بادامچیان

 علی اکبر بادامچیان از فعالان نهضت انقلاب اسلامی و یاران دیرین امام و رهبری و از خیرین و تلاشگران اقتصاد اسلامی  روز یکشنبه ۲۸ اسفند ماه دعوت حق را لبیک گفت.