موجودی ناشناخته از دل یخ و زمان: فسیلی که تورنتو را شوکه کرد

در سال ۱۹۷۶، یک کارگر شرکت حمل‌ونقل تورنتو (TTC) در حین حفاری تونل مترو، به یک شاخ فسیل‌شده با شکلی منحصربه‌فرد برخورد کرد. این فسیل که دانشمندان نتوانستند آن را با هیچ‌گونه جانوری شناخته‌شده‌ای تطبیق دهند، به نام علمی Torontoceros hypogaeus به معنای «گوزن شاخدار زیرزمینی تورنتو» نام‌گذاری شد و برای نزدیک به ۵۰ سال به عنوان یک معمای حل‌نشده در موزه سلطنتی انتاریو (ROM) باقی ماند.

اکنون، تیمی از پژوهشگران دانشگاه تِرنت به رهبری آرون شیفر و کامیل کسلر، با بهره‌گیری از تکنیک‌های پیشرفته تحلیل DNA در آزمایشگاه موزه، موفق به رمزگشایی از این پرونده قدیمی شده‌اند. نتایج نشان می‌دهد که این شاخ متعلق به یکی از اجداد باستانی گوزن‌های امروزی (مانند گوزن دم‌سفید) است که در جریان رویداد «انقراض بزرگ جانوران غول‌پیکر» (مگافونا) در حدود ۱۲ هزار سال پیش، از صحنه روزگار محو شد.

راز ژنتیکی انقراض ماموت پشمالو فاش شد

این تحقیق صرفاً برای شناسایی یک فسیل انجام نشده است. هدف اصلی دانشمندان، درک چگونگی تکامل، سازگاری یا نابودی گونه‌های مختلف در پاسخ به تغییرات محیطی بوده است. آرون شیفر، پژوهشگر ارشد این پروژه، می‌گوید: «وقتی به DNA ماموت پشمالو نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که جمعیت آن در طول زمان دچار انباشت جهش‌های ژنتیکی مضر شده بود. با تغییر اقلیم و زیستگاه، آخرین بازماندگان به یک جزیره رانده شدند و این دو عامل نهایتاً به انقراض آن‌ها منجر شد.»

کشف سرنوشت «گوزن تورنتو» نیز تأیید می‌کند که بسیاری از پستانداران بزرگ در پایان آخر عصر یخبندان نتوانستند با گرمایش زمین و تغییرات ناشی از آن سازگار شوند. این یافته‌ها در حالی منتشر می‌شود که امروز نیز گونه‌های مختلفی از خانواده گوزن‌ها سرنوشت متفاوتی دارند؛ جمعیت گوزن‌های شمالی (کاریبو) و موس رو به کاهش، جمعیت گوزن‌های کانادایی (اِلک) پایدار، و جمعیت گوزن‌های دم‌سفید در حال افزایش است.

این پژوهش که نتایج آن در ژورنال معتبر Biology Letters منتشر خواهد شد، نشان می‌دهد که چگونه فناوری‌های نوین می‌توانند پنجره‌ای به گذشته‌های دور باز کرده و درس‌های مهمی برای مدیریت بحران‌های زیست‌محیطی و حفظ امنیت زیستی در جهان امروز ارائه دهند.