راهنمای خرید فیلتر رنگی برای دوربین عکاسی
یک مشکل بسیار معمول در عکاسی سیاه و سفید این است که سایه رنگ‌های مختلف، بسیار شبیه به هم ثبت می‌شوند.
البته که عکاسی سیاه وسفید به معنی حذف رنگ‌ها است و عکاس می‌خواهد سایه‌ها و نورها را به تصویر بکشد، اما شبیه بودن تونالیته‌های مختلف به هم باعث می‌شود که عکس‌ها خیلی یکنواخت و تکراری به نظر برسند و فاقد کنتراست و مشخصه‌های خاص باشند. خصوصاً اگر عکسی که می‌گیرید از مناظر باشد، احتمالاً نمی‌توانید آن‌ها را مانند عکس‌هایی که سوژه خاص دارند یا بافت مشخصی در آن‌ها تکرار شده است ثبت کنید.
اگرچه خیلی از عکاسان حرفه‌ای می‌توانند با نگاه‌کردن به یک منظره، تصویر سیاه‌وسفید آن را در ذهن ایجاد کنند، اما اغلب ما مجبوریم تا با استفاده از تنظیمات دوربین دیجیتال خودمان، کادر تصویر را به‌صورت سیاه‌وسفید ببینیم تا بتوانیم نورها و کنتراست آن را درک کنیم. این موضوع باعث می‌شود تا خیلی وقت‌ها به نگاه دوربین اکتفا کنیم و آن را به‌گونه‌ای که باید نبینیم.
همچنین خیلی از عکاسانی که با دوربین‌های نگاتیوی کار می‌کنند هم اصولاً امکان دیدن تصویر را ندارند و مجبورند به درک و غریزه خودشان اتکا کنند.
اما راه‌حل فوق‌العاده‌ای برای تغییر عکس‌های سیاه‌وسفید وجود دارد که شاید خیلی از عکاسان با آن آشنا نباشند؛ فیلتر‌های رنگی!
رنگ‌های مختلف می‌توانند مانند یک عینک آفتابی، شدت نور‌های مختلف را جذب کرده یا عبور دهند و به‌این‌ترتیب روی عکس سیاه‌وسفیدی که دوربین می‌گیرد تأثیر می‌گذارند. این کار به شما اجازه می‌دهد تا حجم نور‌های مختلف را کنترل کنید و مطمئن شوید که بیننده، بتواند دقیقاً آنچه را که می‌خواستید روی آن تاکید کنید، مشاهده کند.
فیلتر‌های رنگی یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر عکاسی سیاه‌وسفید هستند و ما در این مقاله به شما می‌گوییم که چطور از آن‌ها استفاده کنید.
دانش پایه برای فیلتر‌های رنگی
ما معمولاً از 5 فیلتر رنگی برای عکاسی سیاه‌وسفید استفاده می‌کنیم. فیلتر‌های قرمز، نارنجی، زرد، سبز و آبی. همان‌طور که می‌بینید بیشتر فیلتر‌های رنگی، دارای رنگ گرم هستند.
روش کار هم به‌این‌ترتیب است که هرکدام از آن‌ها برخی از رنگ‌ها را از خود عبور می‌دهند و جلوی برخی رنگ‌های دیگر را می‌گیرند. مثلاً فیلتر رنگی قرمز اجازه عبور رنگ‌های قرمز را می‌دهد و رنگ‌های متضاد آن یعنی سبز یا آبی را مسدود می‌کند.
نتیجه‌اش هم این است که رنگ‌هایی که عبور می‌کنند نور بیشتری را روی سطح حسگر می‌تابانند و روشن‌تر می‌شوند و رنگ‌هایی که عبور نمی‌کنند هم روی حسگر کمتر می‌تابند و تیره‌تر می‌شوند. به بیان سیاه‌وسفید یعنی رنگ فیلتر روشن‌تر و رنگ متضاد آن تاریک‌تر می‌شود. به‌این‌ترتیب عکاسان می‌توانند روی یک سوژه خاص تمرکز بیشتری بگذارند.
اما استفاده از فیلتر‌های رنگی اصلاً ارتباطی به این ندارد که حتماً باید آن رنگ را در تصویر داشته باشید. به‌عنوان‌مثال عکس یک کوه پر از برف در زمینه آسمان، وقتی به‌صورت عادی گرفته می‌شود یا سیاه‌وسفید می‌شود، جلوه چندان زیادی ندارد. اما وقتی عکاس از یک فیلتر رنگی قرمز روی دوربین استفاده می‌کند و همین عکس را می‌گیرد، رنگ آبی آسمان بسیار تیره‌تر از حالت عادی می‌شود و سفیدی برف کوهستان خودش را به‌خوبی نشان می‌دهد.
البته در دنیای واقعی میلیون‌ها رنگ قرمز، آبی، سبز یا زرد داریم و البته تنوع فیلتر‌های رنگی هم نه به‌اندازه رنگ‌های طبیعت، اما به‌هرحال چندان هم محدود نیست و در فروشگاه‌های معتبر عکاسی مانند نورنگار ممکن است ده‌ها فیلتر قرمز از شرکت‌های مختلف ببینید که هرکدام از آن‌ها روی بخشی از رنگ‌های متضاد خودشان تأثیر می‌گذارند.
اگرچه باید به تجربه یاد بگیرید که کدام رنگ‌های فیلتر‌ها روی کدام رنگ‌های طبیعت تأثیر می‌گذارند، اما جدول زیر می‌تواند به طور تقریبی تأثیر هرکدام از رنگ‌ها را به شما نشان دهد.
به ستون سمت چپ توجه کنید. این ستون به شما نشان می‌دهد که هرکدام از رنگ‌های طیف رنگی (از بالا قرمز تا پایین بنفش) وقتی سیاه‌وسفید می‌شوند چه سایه خاکستری را پدید می‌آورند. به‌عنوان‌مثال می‌توانیم خیلی راحت درک کنیم که طیف خاکستری حاصل از رنگ قرمز بسیار تیره‌تر از طیف خاکستری‌ای است که رنگ نیلی پدید می‌آورد.
مثلاً باتوجه‌به نمودار می‌فهمیم که فیلتر قرمز (که یکی از پرکاربردترین فیلتر‌های رنگی هم هست) رنگ‌های قرمز، نارنجی و زرد را خیلی روشن می‌کند و در عوض رنگ‌های سبز و نیلی و آبی را خیلی تیره! این مقایسه را می‌توانیم روی باقی نمودار هم ببینیم.
بیایید با هم نگاهی به تغییر رنگ و کاربرد هرکدام از فیلتر‌های رنگی بیندازیم.
فیلتر رنگی قرمز
اگر می‌خواهید عکس‌های منظره دراماتیکی بگیرید، حتماً به سراغ فیلتر قرمز بروید. فیلتر رنگی قرمز تأثیر بسیار زیادی روی عکس‌های منظره می‌گذارد و هرچقدر مقدار رنگ آن بیشتر باشد، کنتراست بیشتری را روی عکس ایجاد می‌کند. دلیلش هم این است که معمولاً آبی آسمان (و بازتاب آن روی سوژه‌های زمینی مانند رودخانه و دریا) را بسیار تیره می‌کند و رنگ سفید ابر‌ها در آن بسیار پرکنتراست به نظر می‌رسد.
فیلتر قرمز در هوای ابری و مه هم کاربرد زیادی دارد چون به‌صورت پیش‌فرض کنتراست تصاویر در این شرایط را هم اضافه کرده و تأثیر خفگی تصویر را از بین می‌برد.
فیلتر رنگی قرمز یک گزینه خوب برای عکاسی از گل‌ها است چون می‌تواند کنتراست تونالیته بین گلبرگ‌ها و برگ‌های گل را زیاد کرده و باعث برجسته شدن گل شود (خصوصاً درباره گل سرخ و لاله و شقایق و ...).
نهایتاً اینکه اگر به عکاسی مادون‌قرمز (infrared photography) علاقه‌مند هستید، کار با فیلتر قرمز و مهارت پیداکردن در آن می‌تواند یک نقطه شروع خوب برای این شاخه از عکاسی باشد.
فیلتر رنگی نارنجی
فیلتر رنگی نارنجی را می‌توان حدفاصل فیلتر قرمز و زرد به شمار آورد. استفاده از این فیلتر رنگی بیشتر از عکاسی منظره، برای عکاسی پرتره است. چون تأثیر این فیلتر روی پوست و چهره افراد خیلی زیاد است و می‌تواند لک و جوش‌های روی صورت را کم‌رنگ‌تر کرده و باعث شود تا چهره افراد در عکس به رتوش کمتری نیاز پیدا کند.
سال‌ها پیش که عکس‌های سیاه‌وسفید برای مدارک شناسایی در ایران کاربرد زیادی داشتند، این فیلتر یکی از فیلتر‌های موردعلاقه عکاسی‌ها بود. حالا هم عکاسان مدلینگ از این فیلتر برای تمیزکردن و براق کردن پوست سوژه استفاده می‌کنند.
عکاسی معماری یکی دیگر از شاخه‌های عکاسی که در آن از این فیلتر را زیاد استفاده می‌کنند. به دلیل نزدیکی رنگی فیلتر نارنجی به رنگ آجر و کاه‌گل، این فیلتر برای ایجاد کنتراست بین ساختمان‌ها و سازه‌های قدیمی و آسمان و درخت‌های اطراف آن‌ها کاربرد زیادی دارد.
مانند فیلتر قرمز، این فیلتر هم روی آسمان و کنتراست تأثیر می‌گذارد، اما تأثیر آن به‌مراتب کمتر و ملایم‌تر از فیلتر رنگی قرمز است.
فیلتر رنگی زرد
تأثیر این فیلتر خیلی کمتر از چیزی است که انتظارش را دارید. ازآنجاکه عملاً رنگ آن نزدیک به رنگ نور طبیعی است، تأثیر آن هم روی کنتراست عکس‌های منظره آن‌قدر زیاد نیست که احساس کنید از یک فیلتر استفاده کرده‌اید.
به همین دلیل هم در فروشگاه نورنگار، یکی از کم‌طرف‌دارترین فیلتر‌های رنگی محسوب می‌شود و فقط برخی از عکاسان به سراغ آن می‌آیند. معمولاً عکاسانی که می‌خواهند یک کنتراست ملایم در عکس‌های سیاه‌وسفید منظره داشته باشند یا کمی رتوش عکس پرتره را ملایم‌تر کنند، از فیلتر زرد استفاده می‌کنند.
فیلتر رنگی سبز
استفاده عمومی این لنز برای عکاسی منظره است. خصوصاً در فصل بهار که درختان پر از شکوفه و گل هستند، این فیلتر می‌تواند کنتراست بین برگ‌ها و غنچه‌ها و جوانه‌ها را در عکس‌های سیاه‌وسفید بیشتر کند.
همچنین می‌تواند کمی آسمان را روشن‌تر کند که برای کسانی که می‌خواهند کنتراست ابر‌ها و آسمان را ملایم‌تر کنند تا زمینه‌ای یکدست‌تر داشته باشند کاربرد دارد.
فیلتر رنگی آبی
فیلتر آبی کم‌مصرف‌ترین فیلتر رنگی است که برای عکاسی سیاه‌وسفید وجود دارد. این فیلتر رنگ‌ها را به‌شدت تیره کرده و کنتراست را هم خیلی کم می‌کند. به‌طوری‌که اگر نتوانید از آن به‌درستی استفاده کنید، احتمالاً با یک عکس سیاه‌وسفید خفه و تاریک روبرو می‌شوید!
اما این کاهش کنتراست و خفگی می‌تواند برای عکاسی از سوژه‌های خاصی بسیار جذاب باشد و حالتی وهم‌آور به تصویر می‌دهد. مثلاً عکاسی از کوهستان‌ها در نور گرگ‌ومیش صبحگاهی می‌تواند آرامش و سکون جالبی را روی تصویر ایجاد کند.
اگر به عکاسی سیاه‌وسفید علاقه‌مند هستید، استفاده از فیلتر‌های رنگی نگاه شما را به این سبک از عکاسی تغییر می‌دهد. اگرچه امروزه می‌توان تأثیر فیلتر‌های رنگی را به‌صورت نرم‌افزاری روی عکس‌های دیجیتال رنگی شبیه‌سازی کرد، اما تجربه استفاده زنده از فیلتر‌های رنگی در هنگام عکاسی چیز دیگری است و نگاه شما را نسبت به رنگ‌ها و سوژه‌ها حساس‌تر می‌کند.
پیشنهاد می‌کنیم برای خرید فیلتر رنگی با یکی از فیلتر‌های ساده قرمز مانند Cokin P003 Red Resin Filter شروع کنید. چون هم تأثیر زیادی دارد و هم کیفیت خود فیلتر بالاست و جزو برند‌های باکیفیت و محبوب به‌حساب می‌آید و قیمت مناسبی هم دارد.
3931
