طرز صحیح نشستن روی صندلی

محمدتقی حلی ساز، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در خصوص چگونه درست بنشینیم و چگونه درست بایستیم به بحث و گفتگو پرداخت.

این کارشناس با بیان این مطلب که نشستن و ایستادن در ساعات زیادی از شبانه روز اتفاق می‌افتد، گفت: در افرادی که بطور ممتد بیشتر از ۸ ساعت نشسته یا ایستاده باشند بعد از سه سال احتمال ابتلاء به بسیاری از بیماری‌ها وجود خواهد داشت.

وی استفاده از صندلی مناسب و نحوه نشستن درست بر روی آن را، راهی برای دوری از عوارض بد نشستن نام برد.

متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در پاسخ به این سوال که صندلی استاندارد چه خصوصیاتی دارد؟ گفت: این صندلی‌ها قابل تنظیم هستند؛ صندلی هایی که پشتی خوب و قابل تنظیمی دارند، دارای دو دسته هستند که مقداری از وزن بالاتنه را خنثی می‌کند، محل  نشیمن این صندلی نرم است و حامل جک های تنظیم کننده ارتفاع است.

وی ادامه داد: صندلی چرخدار باعث می‌شود که فرد به جای چرخاندن بدن، صندلی را بچرخاند.

 نحوه درست نشستن روی صندلی و کار با رایانه

حلی ساز افزود: فرد نباید روی صندلی خم شود زیرا در این حالت تمام سیستم های اسکلتی عضلانی  او تحت فشار  قرار می‌گیرند، بهتر است دست فرد بر روی دسته های صندلی قرار گیرند و مانیتور رایانه دقیقا روبروی چشم فرد قرار داشته باشد، اگر این سیستم با زاویه قرار بگیرد، هم به گردن و هم به کمر فشار وارد می‌آید.

این متخصص طب فیزیکی و توانبخشی با بیان اینکه فاصله مانیتور تا چشم فرد باید حدود ۵۰ سانتی متر باشد افزود: صندلی و میز کودکان باید به اندازه جثه آنها انتخاب شود و فاصله چشم کودک تا صفحه رایانه بیش از ۵۰ سانتیمتر نباشد.

حلی ساز در خصوص ارتفاع صندلی‌ها توصیه کرد: هنگام نشستن بر روی صندلی باید کف پای فرد روی زمین قرار بگیرد و ران‌ها حدود چند سانتی متر به سمت شکم متمایل باشد. کوتاه بودن صندلی باعث می‌شود لگن به سمت شکم متمایل شود و در بلند بودن صندلی نیز،  انگشتان پا به زمین اتصال خواهند داشت که در هر دو صورت آسیب زا خواهد بود.

وی افزود: در حالت استاندارد که تمام کف پا روی زمین قرار می‌گیرد فرد کمتر خسته می‌شود زیرا در این حالت عضلات بدن در حالت آزاد، رها و آرامش قرار دارند، اگر فردی در ساعت های آخر در محیط کار خسته باشد باید در شرایط خود تغییر ایجاد کند. یا بد نشستیم یا صندلی ما مناسب نیست.

وی ادامه داد: وقتی زانوها خم می‌شوند، فشاری بیش از ۳ برابر وزن فرد بر مفاصل زانو وارد می‌شود.

وی  به افرادی که دچار مشکل زانو هستند توصیه کرد: به جای توالت ایرانی از توالت فرنگی استفاده کنند، نماز را در حالت نشسته بر روی صندلی ادا کنند و دو زانو و چهار زانو نشستن را کاملاً کنار بگذارند.

آیا درازکش بودن مداوم  کار اشتباهی است؟

حلی ساز در پاسخ به این سوال که آیا درازکش بودن مداوم  کار اشتباهی است؟ گفت: بدن تاب قرار گرفتن در یک حالت را ندارد، فرض کنید در زمان طولانی، حتی در حالت راحت هم قرار داشته باشید،  که مفاصل فیکس می‌شوند و ایجاد مشکل می‌کنند، در افرادی که طولانی مدت می‌نشینند، عضله پشت ساق پا کوتاه و جمع می‌شود به طوری که پاها در حالت درازکش هم صاف نمی شوند با سطح افق زاویه می‌سازند.

این استاد دانشگاه گفت: مفصل به گونه‌ای ساخته شده که باید به طور مداوم حرکت کند، اعضای بدن با حرکت محدود و یا با بی حرکتی دچار مشکل می‌شوند.

وی افزود: بدن انسان سکون را دوست ندارد و مایل به تغییر حالت است؛ همچنین عادات قرار دادن بدن در یک حالت خاص مشکل آفرین است.

حلی ساز ادامه داد: خیلی اوقات بدن به طور اتوماتیک حرکت می‌کند به طور مثال در هنگام خواب به طور اتوماتیک دنده به دنده می‌شویم،

وی به افراد توصیه کرد: در طول روز دو بار و هر بار ۱۰ دقیقه روی شکم دراز بکشند، با این کار سیستم ستون فقرات به تعادل نزدیک می‌شود.

به افرادی که از بیماری‌های مفصلی مانند آرتروز رنج می‌برند، یادآورشد: حرکات ورزشی و اصلاحی را باید تا محدوده ای انجام دهید، که ایجاد درد نمی کند.

توصیه مهم به کسانی که شغل‌های ایستاده دارند

این استاد دانشگاه به کسانی که شغل های ایستاده دارند مانند: معلمان، نانواها، آرایشگران و کارمندان راهنمایی رانندگی گفت: تنها راه نجات از عوارض ایستادن زیاد این است که حالت سکون را تغییر دهند و مدام جابجایی وزن داشته باشند.

وی به استفاده از کرسی ۳۰ سانتی متری و و قرار دادن به نوبت پاها بر روی آن، به عنوان یکی از راه‌های جابجایی وزن اشاره کرد.

حلی ساز به افرادی که شغل های ایستاده دارند توصیه کرد: مدام جابه جایی وزن داشته باشند زیرا در ایستادن های طولانی احتمال افت فشار خون وجود دارد.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: باید ماهیچه های اندام‌ها بخصوص پاها را به طور مداوم منقبض و منبسط کنیم.

وی نیز به خانم‌های خانه‌دار که طولانی مدت می‌ایستند توصیه کرد: به طور مرتب این پا و آن پا کنند و به عبارتی مرتباً جنبش داشته باشند.

حلی ساز در پاسخ به این سوال که کشاورزان در حال برنج کاری که در حال خمیده به اطراف چرخش می‌کنند با چه مشکلاتی روبرو خواهند شد؟ گفت: ستون فقرات یک حالت حمایتی دارد و وقتی لگن و ستون فقرات در کنار یکدیگر قرار بگیرند، آسیب پذیری مفاصل بیشتر است در این حالت فشار به کمر باعث اختلال در غضروف بین مهره‌ای و دیسک می‌شود.

این متخصص طب فیزیکی و ورزشی تاکید کرد: برای حفظ بهداشت ستون فقرات به تقویت عضلات بدن به خصوص  عضلات دو طرف مهره‌ها و همچنین محدوده حرکتی آن توجه کنید.

استفاده از عصا برای سالمندان

کارشناس برنامه استفاده از عصا را برای سالمندان مناسب دانست و گفت: عصا از فشار بر زانوها می‌کاهد و مقداری از وزن فرد را  به عصا منتقل می‌کند،.

وی تاکید کرد: عصا تکیه گاهی مناسب است که از زمین خوردن سالمند جلوگیری می‌کند.

وی به دانش آموزانی که در ساعت‌های متمادی مشغول مطالعه هستند، توصیه کرد: هر ۴۰ دقیقه یک بار حرکات کششی انجام دهید و یا بر روی شکم دراز بکشید و دست هایتان را در هم قفل کنید، با این کار از خمیدگی ستون فقرات و عوارض کاهش حرکت عضلات در امان خواهند ماند.