مردی که در اروپا و آمریکا «باغ‌وحش‌های انسانی» به راه انداخت
کارل هاگن‌بک تاجری آلمانی بود که برای اولین بار ایدۀ شکل‌گیری باغ‌وحش‌هایی به شکل و شمایل امروزی را مطرح کرد؛ اما او همچنین یک جنبۀ تاریک تمدن و فرهنگ غربی را نیز نشان داد: او نخستین کسی بود که بومیان مناطق مختلف جهان را در «باغ‌وحش‌های انسانی» به نمایش گذاشت.
در آستانه قرن بیستم، باغ‌وحش‌های بزرگ پاریس، لندن و نیویورک با آنچه امروز می‌شناسیم بسیار متفاوت بودند. حیوانات در قفس‌های فلزی کوچک و بی‌روح نگهداری می‌شدند، بدون هیچ‌گونه فضای طبیعی یا امکاناتی که رفتار غریزی‌شان را ممکن کند. در آن زمان، حتی زنده نگه داشتن حیوانات عجیب‌وغریب در این شرایط دشوار بود، چه برسد به اینکه سلامت‌شان تضمین شود. اما «کارل هاگن‌بک»، تاجر حیوانات آلمانی و نمایش‌گردان مشهور، نگاهی کاملاً متفاوت داشت. او معتقد بود حیوانات باید بتوانند در محیطی شبیه به زیستگاه طبیعی خود زندگی کنند.
پنج نفر از بومیان شیلی که در باغ وحش انسانی هاگن‌بک جان باختند
اگرچه هاگن‌بک بعدها وعده داد دیگر چنین نمایش‌هایی برگزار نکند، اما همچنان به اجرای آن‌ها ادامه داد. در دهه‌های بعد، این نوع نمایش‌ها در نمایشگاه‌های جهانی مثل نمایشگاه ۱۸۸۹ پاریس رواج یافت و هزاران نفر از مردم بومی در معرض دید میلیون‌ها بازدیدکننده قرار گرفتند. در نگاه بسیاری از مردم غرب در آن زمان، این نمایش‌ها نشان‌دهنده عقب‌ماندگی اقوام غیراروپایی و گواهی بر برتری تمدن غربی بود.
