نسلی کف خیابان | چه کشورهایی در سال آینده در آستانه ناآرامیهای نسل زد هستند؟
نسل Z، که با افزایش شدید اجارهها، هزینههای زندگی و تهدید شغلی ناشی از رباتها و هوش مصنوعی روبروست، موجی از اعتراضها را در سراسر جهان به راه انداخته است.
به گزارش خبرفوری، این حرکتهای اجتماعی، دولتها را در کشورهای مختلف به لرزه درآورده؛ از استعفای رهبران در نپال، ماداگاسکار و بلغارستان گرفته تا مقابله دولتها در اندونزی، پرو و صربستان با خشم جوانانی که در شبکههای اجتماعی سازماندهی میشوند و از بازیهای ویدیویی و انیمهها الهام میگیرند. حتی در کشورهای توسعهیافته، مسائل اقتصادی و ناتوانی در تأمین مسکن، به ظهور چهرههای سیاسی جدید مانند زهران ممدانی در نیویورک دامن زده است.
دلایل مشترک نارضایتیها
تحقیقات و مصاحبهها نشان میدهد که دلایل اعتراضها در سراسر جهان مشترکاند: افزایش نابرابری، کمبود فرصتهای شغلی، فساد و تردید درباره دستیابی به زندگی بهتر نسبت به نسل والدین. شاخصهای «پروتست تراکر» نشان میدهد که در سال جاری ۵۳ اعتراض بزرگ با بیش از ۱۰ هزار نفر در ۳۳ کشور ثبت شده که بیشترین رقم از زمان شروع پروژه در سال ۲۰۱۷ است.
بیشتر بخوانید:
چین انتشار محتوای جنسی را در دایرکت ممنوع کرد
قدرت شبکههای اجتماعی و جوانی جمعیت
مطالعه بلومبرگ اکونومیست با استفاده از مدل یادگیری ماشین نشان میدهد کشورهایی با نفوذ بالای شبکههای اجتماعی و جمعیت جوان، بیشترین ریسک نارضایتی و ناآرامی مدنی را دارند. از نپال و ماداگاسکار گرفته تا پرو و مراکش، جوانان با الهام از اعتراضهای دیگر کشورها و شبکههای اجتماعی، حرکتهای قدرتمندی راه انداختهاند.
نمادهای فرهنگی و اعتراضهای نسل Z
در بسیاری از اعتراضها، نمادهای فرهنگی مانند پرچم دزدان دریایی از انیمه One Piece یا شخصیتهای بازیهای ویدیویی مانند Master Chief دیده میشوند. این نمادها نه تنها هویت جمعی ایجاد میکنند بلکه نشان میدهند که نسل جوان با تکنولوژی و فرهنگ دیجیتال ارتباط مستقیم برقرار میکند.
نمونههای جهانی
در نپال، جوانانی مانند آمریتا بان در واکنش به محدودیتهای شبکههای اجتماعی و فقدان فرصتهای شغلی، خیابانها را تسخیر و دولت نخستوزیر را مجبور به استعفا کردند. در ماداگاسکار، اعتراضها علیه کمبود آب و برق، سرکوب شدید نیروهای امنیتی و سرانجام برکناری رئیسجمهور را به همراه داشت. در پرو، نسل Z نقش کلیدی در برکناری رئیسجمهور سابق داشت و اعتراضها همچنان ادامه دارد.
اقتصاد و بیثباتی شغلی
جوانان در سراسر جهان با فشار اقتصادی تاریخی روبرو هستند. نرخ بالای بیکاری جوانان و تورم شدید در کشورهای مختلف، از جمله زیمباوه و آرژانتین، موجب شده نسل جوان به کارهای کمبازده و موقت روی بیاورد. این وضعیت باعث افزایش نارضایتی و مطالبه تغییرات ساختاری شده است. در فیلیپین، موج اعتراضها علیه فساد، افزایش قیمتها و کمبود شغلهای پایدار، با خطر جایگزینی شغلها توسط هوش مصنوعی تشدید شده است.
نسل Z و دموکراسی
اقتصاددانان، از جمله دارون عجم اوغلو، معتقدند نسل جوان پیشقراول بحرانهای دموکراسی در جهان است. اگر سیستمهای دموکراتیک پاسخ مناسبی به خواستههای جوانان ندهند، خطر فروپاشی اعتماد عمومی به نهادها افزایش مییابد.
استعفای رهبران در بلغارستان و ماداگاسکار، توقف پروژههای جنجالی در صربستان و انتخاب شهردار جدید در نیویورک، نمونههایی از تأثیر مستقیم نسل Z بر سیاست است. این اعتراضها نشان میدهد که جوانان دیگر صدایشان نادیده گرفته نمیشود و توانایی تغییر واقعی در حکومتها و سیاستها را دارند.
چشمانداز آینده
تحلیل بلومبرگ اکونومیست کشورهایی مانند اتیوپی، مالزی، گواتمالا و جمهوری کنگو را در سال ۲۰۲۶ با ریسک بالای ناآرامی جوانان شناسایی کرده است. این روند، چه در کشورهای در حال توسعه و چه در اقتصادهای پیشرفته، ادامه خواهد داشت؛ به شرطی که دولتها به مطالبات نسل Z پاسخ مناسب دهند و امید به آیندهای عادلانهتر را زنده نگه دارند. نسل جوانی که به خیابانها آمده است، پیام روشنی دارد: نسل Z نه تنها خواهان تغییر است، بلکه آماده است برای آن مبارزه کند و آینده خود را از نو بسازد.