موشکهای تاماهاک چیستند و چرا اوکراین آنها را میخواهد؟ | سلاحی که موازنه را تغییر میدهد | تحویل تاماهاوک به اوکراین یعنی تشدید درگیریها
روسیه به تازگی اعلام کرد که ارتش این کشور در حال بررسی است که آیا ایالات متحده قصد دارد موشکهای کروز تاماهاوک را در اختیار اوکراین قرار دهد یا نه؛ اقدامی که به گفته مقامهای روس میتواند باعث تشدید شدید درگیریها شود.

به گزارش خبر فوری به نقل از رویترز، اگر اوکراین به این موشکها دست یابد، تواناییاش برای حملات دوربرد بهطور چشمگیری افزایش خواهد یافت. این موشکها میتوانند اهدافی را در عمق خاک روسیه مورد اصابت قرار دهند؛ از جمله پایگاههای نظامی، مراکز لجستیکی، فرودگاهها و پستهای فرماندهی که اکنون خارج از دسترس سلاحهای اوکراین قرار دارند.
چه چیزی تاماهاوکها را قدرتمند میکند؟
موشک کروز «تاماهاوک» که به آن «موشک تهاجمی زمینی» هم گفته میشود، یک موشک دوربرد است که معمولاً از دریا پرتاب میشود تا اهدافی در عمق خاک دشمن را نابود کند. این موشکهای هدایتشونده دقیق میتوانند از فاصله حدود ۱۶۰۰ کیلومتری به هدف اصابت کنند، حتی اگر فضای هوایی بهشدت محافظت شود.
تاماهاوک حدود ۶.۱ متر طول دارد، فاصله بالهای آن به ۲.۶ متر میرسد و وزنی معادل ۱۵۱۰ کیلوگرم دارد. این ویژگیها، همراه با دقت بالای سامانههای هدایت، آن را به یکی از مؤثرترین سلاحهای دوربرد در زرادخانه آمریکا و متحدانش تبدیل کرده است.
هزینه و تولید موشکهای تاماهاوک
واحد «ریتیون» از شرکت RTX سازنده موشکهای غیرهستهای تاماهاوک است. این موشکها را میتوان هم از خشکی و هم از دریا شلیک کرد. طبق دادههای بودجه پنتاگون، آمریکا در سال ۲۰۲۶ قصد دارد ۵۷ فروند از این موشکها را خریداری کند. میانگین هزینه هر موشک حدود ۱.۳ میلیون دلار برآورد شده است.
همچنین طرحهایی در حال اجراست تا این سلاحها ارتقا یابند؛ از جمله بهبود سامانههای هدایت و اضافه کردن فناوریهای جدید. این موشکها بارها آزمایش پروازی شدهاند و ارتش آمریکا و متحدانش آنها را در عملیات واقعی به کار گرفتهاند. بهعنوان نمونه، نیروی دریایی آمریکا و بریتانیا چندین بار مواضع انصارالله در یمن را با موشکهای تاماهاوک هدف قرار دادهاند.
تفاوت تاماهاوکها با موشکهای کنونی اوکراین
اوکراین هماکنون به چند نوع موشک داخلی و غربی دسترسی دارد، اما هرکدام محدودیتهایی دارند:
- فلمینگو : ساخته شرکت اوکراینی Fire Point است. ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، این موشک را موفقترین سلاح کشورش خوانده است. برد آن بیش از 1600 کیلومتر است و نخستین بار در اوت ۲۰۲۵ استفاده شد.
- نپتون : یک موشک ضدکشتی ساخت اوکراین است که در سال ۲۰۱۵ معرفی شد. نسخههای جدید آن بیش از 950 کیلومتر مایل برد دارند.
- هارپون : ساخته شرکت بوئینگ در آمریکا، موشکی ضدکشتی است که در هر شرایط آبوهوایی عمل میکند. برد آن 120 کیلومتر دریایی است و از کشتی، زیردریایی، هواپیما یا سکوهای ساحلی پرتاب میشود.
- ATACMS : ساخت شرکت لاکهید مارتین، یک موشک بالستیک زمینبهزمین با بردی تا 300 کیلومتر است. این موشکها از سامانههای موشکی M270 یا HIMARS پرتاب میشوند.
- استورم شدو: ساخته شرکت اروپایی MBDA، موشکهای کروز با برد 250 کیلومتر و کلاهک ۴۵۰ کیلوگرمی هستند.
در مقایسه با این تسلیحات، تاماهاوک توانایی منحصربهفردی دارد: برد بسیار طولانی (۱۶۰۰ کیلومتر) و قدرت حمله به اهدافی که بسیار دورتر از محدوده فعلی موشکهای اوکراین قرار دارند.
چرا اوکراین تاماهاوک میخواهد؟
اوکراین در برابر روسیه همچنان در شرایطی نابرابر قرار دارد. بیشتر سلاحهای دوربرد کنونیاش نمیتوانند اهداف حیاتی در عمق خاک روسیه را نابود کنند. در حالی که روسیه بهطور مرتب از پایگاههای هوایی و مراکز فرماندهی داخل خاک خود برای حمله به اوکراین استفاده میکند، کییف به دنبال ابزاری است که بتواند این نقاط را هدف بگیرد.
تاماهاوکها دقیقاً چنین قابلیتی را دارند: حملات دوربرد، دقیق و سنگین علیه مراکز کلیدی روسیه. با این حال، تحویل آنها از سوی آمریکا میتواند خطر تشدید درگیری را افزایش دهد؛ زیرا روسیه چنین اقدامی را تهدیدی مستقیم علیه امنیت خود تلقی خواهد کرد.