جاسوسی با رقص هندی | وقتی فیلم ضدایرانی بالیوود سوژه خنده شد | ماجرای فیلم «تهران» درباره چیست؟
فیلم تهران که گفته شده با الهام از تنش‌های میان ایران و اسرائیل ساخته شده، داستانی را روایت می‌کند که به نظر می‌رسد بیش از آنکه یک اثر سرگرم‌کننده باشد، ابزاری برای پیشبرد اهداف سیاسی و تبلیغاتی اسرائیلی‌هاست.
به گزارش خبر فوری، فیلم حول محور یک افسر پلیس هندی به نام راجیو کومار (با بازی جان آبراهام) می‌چرخد که پس از انفجاری در سال ۲۰۱۲ در نزدیکی سفارت اسرائیل در دهلی، که به مرگ یک دختر بچه گل‌فروش منجر می‌شود، وارد یک مأموریت انتقام‌جویانه می‌شود. داستان ادعا می‌کند که این انفجار توسط نیروهای امنیتی ایران در پاسخ به ترور دانشمندان هسته‌ای این کشور انجام شده است.
ویدئویی درباره این فیلم را از اینجا ببینید:
راجیو، با انگیزه‌ای شخصی و میهن‌پرستانه، به دنبال یک افسر اطلاعاتی ایرانی به نام افشار حسینی (با بازی هادی خانجان‌پور) به تهران سفر می‌کند. این سفر، که به شکلی غیرمنطقی از مسیرهایی مانند آذربایجان و ابوظبی انجام می‌شود، مملو از خطاهای روایی و جغرافیایی است، از جمله این تصور نادرست که تهران یک شهر ساحلی است.
آموزش زبان فارسی در سه ثانیه
فیلم تلاش می‌کند با نمایش ایران به‌عنوان یک تهدید و معرفی شخصیت‌های ایرانی به‌صورت کلیشه‌ای و منفی، یک روایت جاسوسی هیجان‌انگیز ارائه دهد. اما این تلاش با ضعف‌های فنی، مانند لهجه‌های غیرطبیعی بازیگران در زبان پارسی و منطق ضعیف داستان، به اثری مضحک و غیرقابل‌باور تبدیل شده است. به‌عنوان مثال، افسر هندی که ظاهراً زبان فارسی نمی‌داند، ناگهان در تهران به این زبان صحبت می‌کند، که این موضوع نمونه‌ای از بی‌منطقی‌های رایج در سینمای عامه‌پسند هند است.
به جاسوس بخندید!
فیلم «تهران» به دلیل خطاهای فاحش جغرافیایی و فرهنگی هم مورد انتقاد قرار گرفته است. تصور اینکه تهران شهری بندری است، نشان‌دهنده عدم تحقیق کافی سازندگان است. همچنین، انتخاب بازیگرانی با لهجه‌های غیرطبیعی برای نقش‌های ایرانی و استفاده از کلیشه‌های منفی، مانند به تصویر کشیدن شخصیت ایرانی به‌عنوان یک فرد خشن و غیراخلاقی، به اعتبار فیلم لطمه زده است. هادی خانجان‌پور، بازیگر نقش افسر ایرانی، که پیش‌تر در سریال اسرائیلی «تهران» نیز بازی کرده بود، به دلیل پیشینه‌اش و انتخاب‌های کلیشه‌ای کارگردان، نتوانسته تصویری معتبر ارائه دهد. این ضعف‌ها، همراه با داستان‌پردازی غیرمنطقی، فیلم را در رده آثار ضعیف سینمای هند قرار داده است.
در خدمت اسرائیل
فیلم بیش از آنکه یک اثر سینمایی باشد، به نظر می‌رسد ابزاری برای پیشبرد اهداف سیاسی حزب حاکم هند، بهاراتیا جاناتا است. این حزب، که از سال ۲۰۱۴ تحت رهبری نارندرا مودی قدرت را در دست دارد، رویکردی راست‌گرایانه و ملی‌گرایانه را دنبال می‌کند که در سال‌های اخیر به نزدیکی با اسرائیل و دوری از حمایت تاریخی هند از آرمان فلسطین منجر شده است. برخلاف گذشته که هند از سازمان آزادی‌بخش فلسطین حمایت می‌کرد و حتی در سال ۱۹۴۷ علیه تشکیل اسرائیل رأی داد، سیاست‌های کنونی BJP به تقویت روابط با اسرائیل و ترویج گفتمان ضداسلامی گرایش دارد.
پول‌پاشی اسرائیلی برای فیلم هندی
انتشار فیلم در پلتفرمی به‌صورت رایگان، نشان‌دهنده اهداف غیرتجاری و تبلیغاتی آن است. این فیلم به دنبال تأثیرگذاری بر افکار عمومی هند و توجیه روابط نزدیک این کشور با اسرائیل است، به‌ویژه در زمانی که تنش‌های خاورمیانه، به‌خصوص پس از عملیات طوفان‌الاقصی در اکتبر ۲۰۲۳، افکار عمومی جهانی را علیه اسرائیل بسیج کرده است. فیلم با به تصویر کشیدن ایران به‌عنوان یک تهدید و اسرائیل به‌عنوان قربانی، تلاش می‌کند روایتی یک‌جانبه ارائه دهد که همسو با سیاست‌های BJP است.
تأثیر افکار عمومی جهانی
در حالی که BJP تلاش می‌کند تصویری ضداسلامی و حامی اسرائیل از هند ارائه دهد، شواهد نشان می‌دهد که این دیدگاه لزوماً با نظر اکثریت مردم هند همخوانی ندارد. تظاهرات گسترده جهانی در حمایت از فلسطین، حتی در کشورهایی با فرهنگ محافظه‌کار مانند استرالیا، نشان‌دهنده تغییر در افکار عمومی است. بعید به نظر می‌رسد که مردم هند، با تاریخچه‌ای از همبستگی با ملت‌های تحت ستم، تحت تأثیر فیلمی مانند «تهران» قرار گیرند. این فیلم، با وجود هزینه‌های بالای تولید، به دلیل ضعف‌های فنی و محتوایی، بعید است بتواند تأثیر عمیقی بر مخاطبان داشته باشد.
تحریف علیه تهران
فیلم «تهران» نمونه‌ای از تلاش‌های سیاسی BJP برای همسویی با اسرائیل و ترویج روایتی ضدایرانی و ضدفلسطینی است. این اثر، با وجود ضعف‌های فنی و تحریف‌های تاریخی، بخشی از یک کمپین گسترده‌تر برای شکل‌دهی به افکار عمومی هند در راستای اهداف ملی‌گرایانه و راست‌گرایانه است. با این حال، تاریخچه حمایت هند از فلسطین و همبستگی این کشور با جنبش‌های ضداستعماری نشان می‌دهد که این روایت نمی‌تواند نماینده واقعی مردم هند باشد. فیلم «تهران» بیش از آنکه یک اثر سینمایی موفق باشد، ابزاری برای تبلیغات سیاسی است که در برابر موج جهانی حمایت از فلسطین، احتمالاً تأثیر محدودی خواهد داشت.
