«سرسختی علیا» چه ویژگی‏‏‌هایی برای گردشگران دارد؟

روستای ۷۵۰۰ ساله برای آخر هفته

زمانی که بحث به قدمت و پیشینه می‌رسد بسیاری به شهر سوخته اشاره می‌کنند. با این حال ایران کشوری است که گوشه‌‌‌ گوشه آن نشانه‌‌‌ای از این تمدن باستانی را می‌توان یافت. نمونه‌‌‌اش استان مرکزی که گرچه این روزها بیشتر نامش با صنعت گره خورده است، ‌‌‌ اما در شهرها و روستاهایش همچنان نشانه‌‌‌هایی از گذشته پرافتخار آن وجود دارد.

روستای ۷۵۰۰ ساله برای آخر هفته

از جمله این روستاها «سرسختی علیا» است که در بخش مرکزی شازند قرار گرفته است. گفته می‌شود روستا ۷۵ قرن قدمت دارد و تپه باستانی آن در سال ۱۳۸۱ به ثبت ملی رسیده است. عدد ۷‌هزار و ۵۰۰ سال قدمت «سرسختی علیا» از همین تپه نشات گرفته است، ‌‌‌ در سال ۱۳۹۵ باستان‌‌‌شناسان اسکلت مردی را در آن یافتند که همراهش لوازم زندگی‌‌‌اش بود و با تحقیقات دریافتند که این اسکلت ۷۵ قرن قدمت دارد و همین باعث شده در تابلوی ورود به روستا این عدد ذکر شود. در میان اسناد معاملاتی که هنوز قدیمی‌‌‌های روستا نگه داشته‌‌‌اند هم می‌توان اسنادی از دوره قاجار، زند و افشار یافت اما همچنان در این باره که مردمان این روستا در آن دوره‌‌‌ها چگونه زندگی‌‌‌ می‌کرده‌‌‌اند اطلاعات چندانی در دست نیست. هر چند این نادانسته‌‌‌ها باعث نمی‌شود از قدم زدن و سفر به «سرسختی علیا» لذت نبریم.

در این روستا می‌توان چشم‌‌‌اندازهای بدیعی از جنگل‌‌‌های بلوط را روی تپه سرخی که در جوار روستا قرار دارد، دید. این جنگل تنها ذخیره‌‌‌گاه جنگلی بلوط استان مرکزی و تحت حفاظت منابع طبیعی است. چشمه‌‌‌های جوشان، ‌‌‌ آسیاب‌‌‌ها و خانه‌‌‌هایی که همچنان بافت سنتی و قدیمی خود را حفظ کرده‌‌‌اند از دیگر جاذبه‌‌‌های سر سختی علیا هستند. تپه بابا محمد که در غرب «سرسختی علیا» قرار گرفته و محل همین جنگل بلوط است از گذشته برای اهالی روستا محترم بوده و همین احترام گذاشتن آنها بوده که باعث شده حتی در سال‌های خشکسالی مردم از لحاظ آذوقه و هیزم سراغ بلوط‌‌‌ها نروند. بنا به اعتقاد این مردم اگر درختان بلوط بریده شوند از آنها خون بیرون می‌‌‌چکد، با چنین نگاهی است که هر سال جشن بلوط در «سرسختی علیا» برگزار می‌شود.در راس تپه بابا محمد زیارتگاهی وجود دارد که به دخمه زرتشتیان شباهت دارد وسنگ قبری به خط ثلث روی آن نوشته شده است.

از جشن‌‌‌های متفاوت در «سرسختی علیا» می‌ توان به جشن کلوخ‌‌‌اندازان اشاره کرد. جشنی که اگر ماه رمضان در نیمه اول سال باشد سه روز متوالی مانده به آن برگزار می‌شود‌‌‌، اهالی در روز جشن به صحرا رفته و تفریحاتی مانند بازی‌‌‌های محلی را انجام می‌دهند و غذاهای سنتی را می‌‌‌پزند. کلوخ انداختن در رودخانه محل مجاور زندگی و درخواست از خداوند که توفیق روزه‌‌‌داری را به آنها بدهد از دیگر برنامه‌‌‌های این روز اهالی «سرسختی علیا» است. از غذاهای محلی این منطقه هم می‌شود انواع‌آش مانند‌ ترخینه، ‌‌‌ ‌آش نشک،آش باغی، در کنار کباب سیزده و.. را برشمرد. در «سرسختی علیا» صنایع دستی شامل سبدبافی (این سبدها کاربردشان در گذشته بیشتر در باغبانی بود و از آن برای جمع‌‌‌آوری و انتقال زردالو، ‌‌‌ قیسی، ‌‌‌ انگور و دیگر محصولات باغ و مزارع بهره می‌‌‌گرفتند اما الان می‌توان استفاده تزئینی هم از آن داشت)، ‌‌‌ تیجه بافی (تیجه یک سینی بافته شده از ترکه نازک بید و نی است که استفاده‌‌‌های متعدد و متنوعی دارد. یکی از مهم‌ترین کاربردهای آن برای صاف کردن برنج است البته امروزه از تیجه به عنوان سبد میوه هم در شهر استفاده می‌کنند)، رنگرزی، قالی‌‌‌بافی، ‌‌‌ جاجیم بافی، ‌‌‌ گلیم‌‌‌بافی و.. می‌شود‌‌‌ که هر گردشگری بنا به علاقه و توان اقتصادی خود می‌تواند آنها را تهیه کند.

اگر قصد دارید به «سرسختی علیا» بروید باید مسیر ۴۰ کیلومتری اراک به شازند را طی کرده و از کنار پالایشگاه بزرگ نفت و پتروشیمی شازند و سپس شهر «آستانه» بگذرید. به این ترتیب اگر مبدا را تهران در نظر بگیریم با ۴ ساعت رانندگی از تهران به روستا می‌‌‌رسید. با این حال پیش از رفتن به روستا بهتر است کتابی که به تازگی درباره «سرسختی علیا» به نام «زیر درخت بلوط، ‌‌‌ مردم، ‌‌‌تاریخ و طبیعت روستای سرسختی علیا» نوشته جمشید اثناعشری منتشر شده است را بخوانید. کتابی که در آن نویسنده تلاش کرده علاوه بر مختصات زمین ‌‌‌شناسی و موقعیت جغرافیایی، ‌‌‌ تمام ابعاد زندگی مردم اعم از معماری، بازی‌‌‌‌‌‌ها، ‌‌‌ طوایف، ‌‌‌ مشاغل‌‌‌، آداب و رسوم و نام‌‌‌آوران آن را نیز به تفکیک شرح دهد. تورق این کتاب و سپس سفر به «سرسختی علیا» به گردشگران این فرصت را می‌دهد که با نگاهی عمیق‌‌‌تر آن را ببینند و از گشت و گذار در این روستای زیبا لذت ببرند، ‌‌‌ آنها همچنین در گفت‌‌‌وگو با اهالی می‌توانند پی به ریشه طایفه هر فرد برده و با خواندن داستان‌‌‌ها و وقایع روستا با آنها درباره این اتفاقات سخن بگویند. اگر نگران اقامت در این روستا هستید، خوشبختانه در سال‌های اخیر همچنان که در سایر روستاهاو مناطق کشور خانه‌‌‌های بوم‌‌‌گردی رونق گرفته و توانسته است مشکل اقامت را در این مناطق مرتفع کند، در «سرسختی علیا» نیز برخی ساکنان با توجه به استقبال گردشگران و توریست‌‌‌ها منازل خود را بازسازی کرده و از آنها به عنوان اقامتگاه استفاده می‌کنند، بنابراین می‌توانید این گزینه را به عنوان اقامت و شب‌‌‌مانی در روستا در نظر بگیرید.

نکته جالب دیگر درباره موقعیت جغرافیایی «سرسختی علیا» است. این روستا در نزدیکی استان لرستان قرار دارد و کسانی که قصد سفر به این استان را دارند، می‌توانند در مسیر سفرشان سری هم به این روستا بزنند. بروجرد، ‌‌‌ الیگودرز‌‌‌، ازنا، ‌‌‌ دورود و... جزو مقاصد گردشگری هستند که بیشترین نزدیکی را به «سرسختی علیا» دارند و در عین حال جزو مقاصد گردشگری برای توریست‌‌‌‌‌‌هایی هست که به طبیعت زاگرس علاقه‌‌‌مندند، ‌‌‌ در این راستا توصیه ما این است به جای سفر بدون توقف به لرستان، ‌‌‌ این بار استراحت بیشتری برای خود در نظر بگیرید، ‌‌‌ ابتدا به «سرسختی‌علیا» بروید‌‌‌، یک شب را در آنجا بمانید و با فرهنگ بومی مردم این منطقه و داستان‌‌‌های آن آشنا شوید، سپس به سمت لرستان حرکت و سفری متفاوت را تجربه کنید.

منبع: دنیای اقتصاد
شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

اخبار مرتبط سایر رسانه ها

    اخبار سایر رسانه ها