ماجرای عجیب جنگ دشمن جومونگ با ایران/ شکست سنگین چین از ایران اشکانی چگونه رقم خورد؟
امپراتور هان، که مدت ها منتظر هجوم به بلخ و اراضی وسیع تحت تسلط ایران در ماوراءالنهر به طمع در اختیار گرفتن اسب های تیز و سریع و نیز سواران چابک این منطقه، بود از فرصت جنگ میان اشکانیان و رومیان استفاده کرد و در فوریه سال 102 میلادی به بلخ و سمرقند حمله کرد.
به گزارش خبر فوری، امروز سالروز جنگ امپراتور وادی، امپراتور بزرگ چین، از سلسله هان با امپراتوری ایران در عصر اشکانیان است. شاید عجیب به نظر بیاید که امپراتوری هان که معمولا نامش با سریال جومونگ و افسانه سه برادر گره خورده، با ایران عصر اشکانی جنگیده باشد اما این اتفاق در سال 102 میلادی به وقوع پیوست.
جنگ بزرگ امپراتوری هان و اشکانیان
در سده نخست و دوم میلادی امپراتوری هان که توانسته بود بیشتر مناطق چین را به تصرف خود درآورده و نفوذ خود را به کره، مغولستان و تبت نیز گسترش دهد، شروع به توسعه اراضی خود در ماوراءالنهر و آسیای میانه کرد. در آن زمان ماوراءالنهر محل حضور قبایل غالبا ترک تبار بود که اگرچه جنگجو بودند اما اتحاد نداشتند و به راحتی خراجگذار امپراتوران شرق و غرب می شدند. چین عصر هان از این فرصت استفاده کرد و به این مناطق لشگر کشید و توانست شهرهای ماوراءالنهر و ترکستان را خراجگذار خود کند. از آن سو، امپراتوری اشکانی نیز شروع به توسعه نفوذ و اراضی خود در شرق کرده و مناطق تحت سلطه خود را تا نزدیکی بلخ پیش برد.
مرز غربی بلخ محل اتصال دو امپراتوری ایران اشکانی و چین عصر هان بود. به همین دلیل، به زودی به محل درگیری دو امپراتوری بدل گشت. امپراتور وادی، امپراتور هان، که مدت ها منتظر هجوم به بلخ و اراضی وسیع تحت تسلط ایران در ماوراءالنهر به طمع در اختیار گرفتن اسب های تیز و سریع و نیز سواران چابک این منطقه، بود از فرصت جنگ میان اشکانیان و رومیان استفاده کرد و در فوریه سال 102 میلادی به بلخ و سمرقند حمله کرد.
اما نتیجه جنگ اصلا به نفع چین نبود. سواره نظام اشکانی در میانه راه خجند به سمرقند کمین کرده و به 50 هزار سرباز ارتش چین حمله کرده و همه را تار و مار کردند. در اثر این ضد حمله چند هزار سرباز کشته و مابقی نیز اسیر شدند.
خبر این حمله به مجلس مهستان (مجلس اعلای امپراتوری اشکانی) رسید. با تصمیم سران امپراتوری اشکانی، قرار بر این شد که به چین سخت گرفته نشود، چرا که ایران در آن زمان مشغول جنگ سخت با روم بود و نمی توانست همزمان با دو همسایه قدرتمند مبارزه کند. بر اساس تصمیم سران کشور، قرار شد اسبان تیز دشت های ماوراءالنهر به امپراتور (یا به اصطلاح ایرانیان آن زمان، خاقان) چین فروخته شده و در ازای این خرید، اسرای چین نیز آزاد شوند. امپراتور وادی این پیشنهاد را پذیرفت اما به جای پرداخت وجه نقد به ایران ابریشم داد. بدین صورت جنگ ایران و چین به صلح ختم شد.
مروری بر رابطه پرفراز و نشیب ایران و چین باستان
رابطه ایران و چین در عصر اشکانی و ساسانی بسیار مهم و قابل اعتناء بوده است. مشهور است که «لیو بانگ» با نام مشهور «گائو زو» که نخستین امپراتور سلسله هان بود و مردی حکیم و عاقل و دانشمند به شمار می رفت، در نخستین سال های امپراتوری متوجه ایران اشکانی شد. او نامه ای به اردوان سوم، پادشاه وقت ایران نوشت و از او خواست که با چین متحد شود و دست از جنگ تمام عیار با روم بردارد. لیو بانگ به اشکانیان هشدار داد که جنگ تمام عیار با روم به نفع اشکانیان نیست، چرا که حتی اگر دولت آنتیوکوس در انطاکیه از بین برود، جای او را دولت رومی – یونانی دیگری می گیرد و شرق را آسوده نخواهد گذاشت. به همین دلیل، بهتر است امپراتوران شرق یعنی لیو بانگ و اردوان در مقابل تهدید مشترک یعنی غربی ها متحد شوند.
اردوان که در آن روزگار سخت متوجه آسیای صغیر و امپراتوران رومی – یونانی آن دیار بود به نامه امپراتور چین وقعی ننهاد و ایران و چین نیز هرگز متحد نشدند. این تصمیم اردوان باعث شد در سال های بعدی میان ایران و چین نیز اختلاف پیش آید و چند جنگ در مرزهای شرقی به وقوع بپیوندد.
بعد از سقوط اشکانیان و به قدرت رسیدن ساسانیان، این جنگ ها کمتر شد. با کاهش قدرت سلسله هان و سقوطش و تقسیم چین به سه امپراتوری وی، وو، شو میزان تصادم و برخورد دو امپراتوری در ماوراءالنهر کاهش یافت. با به قدرت رسیدن سلسله تانگ در چین، برخی درگیری ها میان ساسانیان و چینی ها پیش آمد. یکی از این درگیری ها در عصر هرمز چهارم در سال 588 میلادی به وقوع پیوست.
در این جنگ لشگر ساوه شاه، یکی از متحدان امپراتوری تانگ با 400 هزار سرباز به بلخ حمله کرد. بهرام چوبین، فرمانده مشهور ساسانی با 12 هزار سوارکار به جنگ ساوه شاه رفت و توانست با یک تدبیر نظامی خاص و نبوغ آمیز، ساوه شاه را شکست دهد (درباره این جنگ و تدبیر بهرام چوبین اینجا بخوانید).
رابطه ایران و چین در اواخر حکومت یزدگرد سوم نیز ادامه یافت. یزدگرد سوم بعد از شکست از اعراب با اندک سپاهیان و خانواده اش به سمت خراسان رفت و در آنجا از خاقان چین کمک خواست. خاقان که امیدی به پیروزی یزدگرد نداشت، سربازان اندکی به شاه داد و یزدگر نیز با همین سربازان قصد حمله مجدد به ایران را داشت اما سربازان که امیدی به پیروزی نداشتند و غالبا ایرانی نیز نبودند، در مسیر علیه یزدگرد شورش کرده و بعد هم او را به قتل رسانده و ثروت او را به غارت بردند و در آخر نیز جسد آخرین شاه ساسانی را به رودخانه انداختند.
اگرچه یزدگرد سوم کشته شد اما خاندانش تا مدت ها در مرز چین مانده و در آنجا حکومت کردند. فیروز (فرزند بزرگ یزدگرد سوم) که به هنگام قتل پدر در تخارستان بود، بعد از این واقعه خود را پادشاه ایران خواند. پس از فیروز، پسرش نرسی در 679 میلادی همراه گروهی سرباز برای آزاد ساختن ایرانشهر به غرب رفت و در تخارستان به مدت 30 سال با اعراب جنگید. در 687 میلادی در زمان عبدالملک مروان نیز کوشش‌هایی کرد، اما نافرجام ماند. به این ترتیب در 708 یا 709 میلادی در زمان فرمانروایی چن‌لونگ به دربار چین بازگشت و لقب ژنرال گارد چپ را دریافت کرد (درباره فرزندان یزدگرد و حضورشان در چین اینجا بخوانید).
در ان دوران نه کلمه ایران وجود داشت و نه کشور ایران مصطلح بود و نه اصطلاحات سیاسی نطامی کنونی رواج داشت . و اشکانیان یک سلسله ترک سکا بودند که در قسمت شمالی ایران یعنی در مناطق البرز به بالا بیشتر حضور داشتند تا مالنهر و اصلا ایرانی وجود نداشت و بعد قدرت گرفتن اشکانیان کل جغرافیای ایران کنونی و تا بعصا تا رود سند در شرق و در غرب تا نزدیک مرز روم تحت تسلط داشتند ...و پان ایرانیست بدون هیچ منبع موثقی جنگ جومونگ را به ایران ربط می دهند که اصلا در ان زمان اسم ایران رواج نداشت ...
کتیبه های پهلوی اشکانی به زبان تورکیه؟ تورک ها از اواخر قرن هفت وارد فرارود شدن و قبلش گوگ تورک ها بودن که اون هم سمت مغولستان بود. کجای جهان حرف های بی ربط و دروغ شما رو باور می کنه، غیر از احمق هایی مثل شما...ایران بود، ولی با نام پارسه...و در دوره ساسانی به ایران شهر تبدیل شد و هرچند باز غرب، ایران را پارسه می نوشتند....شما فکر می کنی چون چند حکومت در پس از اسلام ایران شاهان تورک داشتند، ایران تورک شد؟ ایرانیان به واسطه گذشته خود و دیوان سالاری حکومت تورک ها رو می چرخوندن وگرنه بیشتر سربازها و سردارها و شاهان فقط تورک بودن که از زمان غزنویان با هجوم به سامانیان ایرانی، شروع شد...
جدی میفرمایید؟پس تخت جمشید شیراز از کجا اومده؟
ایشون تاریخ رو احتمالا برعکس خونده!! شاید تو دوران معاصر همه تاریخمون شده وقایع عرب ها ، ولی نمیتونی دوران قدیم رو مثل دوران معاصر تفسیر کنی
این خبرای چرندچیه
واقعا انتظار داری این اراجیف رو باور کنیم ؟
مدعای شما کجا ثبت شده ؟ منابعش کجاست ؟مصادرش کیه؟
چرا به هوش مردم اهانت میکنید؟
ایران بزرگ و قدرتمند بعد از حمله اعراب برای همیشه تمام شد...کافی به بزرگی، طول عمر و کیفیت حکومت‌های ایجاد شده در ایران قبل و بعداز ورود اعراب نگاه کنید
این جمله سرشار از حقد و نژادپرستیه که در دوره ما منسوخ شده س البته هنوز فقط یهودیان استعمالش میکنند.
جومونگ اونقدری که در ایران معروف هست در چین و کره جنوبی معروف نیست . در حالی که اگر از بیشتر ایرانی ها بپرسی انوشیروان دادگر کیه یا ابومسلم خراسانی کی هست نمیشناسند واقعا تاسف باره
دوران با شکوه صفوی که خیلی خوبه
نخیر زمان رژیم کافر و فاسد ظالم ساسانی که وضعیت ایران تعریفی نداشت. همه اش کفر و گناه و ستم و شرک بودش. الحمدالله که مسلمانان پیروز شدند
امثال کوروش بزرگ دیگه تو خوایم نمی‌بینیم خدا رحمتش کنه روحش شاد
جناب اولا که کوروش پادشاه هخامنشی بود این مطالب در مورد اشکانیان نوشته شده .دوماً تو خوایم یعنی چی؟
لعنت به هخامنش و رژیم آلوده کافر ساسانی
آخه کوروش خقیز و صغیر هم تعریف داره؟
آنوقت صدا و سیمای میلی به جای ساختن فیلم هایی از تاریخ و تمدن ایران و از کوروش بزرگ و داریوش و زنان فرمانده و دریا سالار ایرانی می رود فیلم جومونگ و سوسانا برای مردم پخش می کند.
یا ما ایرانی نیستیم یا اونها دشمن ایران هستند.
تو که صد در صد ایرانی نیستی اگر بودی اسم صهیونیستی انتخاب نمی‌کردی. شمعون شالوخ
صد در صد تو دشمن ایران هستی
سینما گران ما بجای ساخت این فیلم‌های مزخرف تلاش کنند تا این نوع وقایع رو به فیلم در بیارن. تاریخ ایران پر از افتخار است.
اشکانیان تورک تبار بودند و تورکها مانند سلجوقیان و نادزشاه و صفویان و... در جنگ مهارت فراوانی دارند و لشکر ۳۱ عاشورا نیز که در جنگ با عراق به خوبی قدرت جنگ آوری و شکست رو به دشمنان این مرز و بوم چشاند.
یعنی میفرمایید اسامی مجلس مهستان، مهرداد، ارشک و... تورکی هستند؟ ترک های ایران ژن ایرانی دارند و زبان ترکی. دست بردارید ازین جهل مرکب
نژاد برای سگ و اسب و..اهمیت داره ولی برای انسانها نژادپرستی اهمیتی نداره.
خیلی دوست دارم در دوران شاهنشاهی هخامنشی ایران زمین زندگی میکردم!!!
الان مفتخر شدی که در دوران اقتدار ایران در جمهوری اسلامی ایران زندگی کنی
ته ته ش یه چوپان بودی په نه انتظار داشتی تاج بزارن سرت خخخخخخخخخ
ب هرچی عقل سلیم قسم چوپانی در زمان حکومت هخامنشیان به از سلطنت امروزه در ایران زمین است بخصوص که هیچکس سر جای خودش نیست!!!
اگر میگفتی مفتی خر شدم در حکومت بی‌سوادان زندگی میکنم کاملاً می پذیرفتم!!! این آخرین کامنت 🐜 می‌باشد هر بدی ازم دیدید عذرخواهی میکنم
مورچه جان دوست خوبم ناراحت نشو و پیش ما بمون
نرو مورچه ، ماها رو به حساب کی میخوای ول کنی بری مورچه ؟
وای نرو مورچه
در زمان هخامنش باید در یک خونه گلی زندگی می‌کردی و در بهترین صورت کارگر یا بَرده یکی از بزرگان شهر می‌شدی
ای کاش اردوان اشکانی به حرف عاقلانه لیوبانگ گوش میداد و با اتحاد امپراطوری ایران و امپراطوری چین مغرب زمین را تحت فرمان
این دو قدرت مشرق زمین در می آوردند
هرچی قسمت باشه ، حتما خیر تو این بوده ک خودمون تنهایی ابرقدرت بشیم 😏
امیدوارم چینیها این قصه را نخوانند یه وقت بخان انتقام بگیرن
انتقام سخت بگیرن یعنی؟؟؟
الله رحمت السن
چین کرونا ساخت .ما کرونا یاب مستعان.ما اونارو شکست دادیم
البته انصافا الان جدای از تمام مشکلات هدف درست انتخاب شده هرچند مسیر سخت و سنگ لاخ است احیای امپراتوری امکان پذیر است
خداوکیلی بگو که چی زدی؟
کشورهای دیگه هیچ اسطوره ای ندارند آنوقت می ایند اسطوره سازی می کنند مااین همه اسطوره داریم دریغ از ساختن یک فیلم