مناظره | بحث درباره نقش افراد در برجام؛ از فرانچسکو تا ظریف / اقتصاد بعد از مکانیسم ماشه چه تغییری می‌کند؟
مناظره هادی محمدی، کارشناس روابط بین‌الملل و چهره رسانه‌ای نزدیک به ظریف و سید ناصر نعمتی، کارشناس رسانه و ارتباطات با موضوع مکانیسم ماشه به میزبانی جبهه آرمانخواهان واقع بین درحالی برگزار شد که پیوست رسانه‌ای مذاکرات، تاثیرات روانی و سناریوهای پیش روی ماشه از مهمترین مباحث آن بود.
قدرت روانی ماشه
نعمتی در این نشست با توضیح رویکرد رسانه‌های خارجی پس از کلید خوردن فرایند مکانیسم ماشه گفت: رسانه‌های بین‌المللی روی «قدرت روانی ماشه» تمرکز کرده‌اند؛ با هدف القای ترس، بی‌ثباتی و نگرانی. این درحالی است که ما پیوست رسانه‌ای موثری در مذاکرات نمی‌بینیم. واقعیت این است که روایت ایرانی از مذاکرات نتوانسته جای خود برای اثرگذاری برافکارعمومی داخلی و بین‌المللی را باز کند.
این کارشناس رسانه‌ای ادامه داد: نتیجه گره زدن همه چیز به برجام، شرطی شدن بازار به اخبار سیاسی است به گونه‌ای که می بینید با اخبار مکانیسم ماشه، بازار چطور واکنش نشان می‌دهد. نباید طوری نشان داد که نانِ سفره مردم به مذاکره وابسته است بلکه باید به تولید و کار داخلی گره بخورد، حتی اگر رای کمتری در انتخابات داشته باشد!
سناریوی جایگزین چیست؟
وی افزود: پلن B یا برنامه جایگزین تیم آقای ظریف و طیفی که آب خوردن مردم را به مذاکره گره زده بودند، چیست؟ هیچ؛ می‌گویند تازه برگشتیم به ده یازده سال پیش! این دیگر چه منطقی است؟
نعمتی اضافه کرد: فعالان اقتصادی ما فقط درگیر موانع خارجی و تحریم نیستند، موانع داخلی هم شده است مزید برعلت که گشایش اقتصادی به سختی رخ دهد. از ناترازی‌ها گرفته تا سرمایه در گردش و تسهیلاتی که به تولید داده نمی‌شود در کنار نحوه مواجهه برای اخذ مجوزها و مالیات همه و همه شده‌اند موانعی که اگر تسهیل شوند بخشی از مشکلات تولید را حل خواهد کرد.
این کارشناس رسانه و ارتباطات تاکید کرد: ساخت روایت جایگزین با تبدیل روایت «انزوای ایران» به «انزوای حقوق بین‌الملل توسط غرب» و بازنشر مواضع چین، روسیه و حتی کشورهای مستقل که اقدام غرب را غیرقانونی می‌دانند می‌تواند در چنین شرایطی آغاز یک حرکت جدید باشد.
نعمتی خاطر نشان کرد: مدیریت بار روانی که رسانه‌های بین المللی برای آن برنامه‌ریزی کرده‌اند اقدامی راهبردی است و برای جلوگیری از التهاب اقتصادی و سیاسی لازم است. برای این مهم باید مسئولان با مردم گفت‌وگو کنند و فعالان رسانه‌ای و رسانه‌ها در این مدیریت بار روانی مشارکت داشته باشند.
بجای دنبال مقصر بودن، باید وحدت کنیم
محمدی، چهره رسانه‌ای نزدیک به ظریف در این نشست گفت: رسانه‌ها و چهره‌های داخلی به جای اینکه روی دوقطبی‌سازی فضای مکانیسم ماشه کار کنند و تقصیر آن را گردن یکدیگر بیندازند می‌توانستند اختلافات را کنار گذاشته و روی فضای بین‌المللی تمرکز کنند تا موضع ایران تقویت شود.
این کارشناس روابط بین‌الملل ادامه داد: میدان برای تامین مالی به دیپلماسی نیاز دارد و در دوره سردار سلیمانی، او به همین خاطر از روحانی تقدیر کرد! حتی تولید داخلی که از آن صحبت می کنید اگرصادرات نشود چطور می‌تواند به کشور و درآمد آن کمک کند؟
محمدی در پاسخ به نقد نعمتی درباره بی دقتی‌ها در متن برجام گفت: تغییری که فرانچسکو در برجام داد هیچ تاثیر عملی نداشت، چون هنوز از واژه تعلیق در سند برجام استفاده موثر علیه ایران نشده است. این سند را شش ماه همه نظام بررسی کرده‌اند، اگر اشکالی دارد متوجه یک نفر نیست.
تاثیر اقتصادی ماشه بیش از تحریم‌های آمریکا نخواهد بود
وی تاکید کرد: مکانیسم ماشه در برجام نیامده، در فکت شیت آمریکا آمد. ولی آنقدر منتقدان داخلی روی این واژه تاکید کردند که جاافتاده است. البته در برجام بخش حل و فصل اختلافات معنایش به لحاظ عملی همین مکانیسم ماشه است هرچند اصل واژه اختراع آمریکایی هاست.
این چهره رسانه‌ای نزدیک به ظریف اذعان کرد: تحریم های آمریکا بیش از تحریم‌های سازمان ملل است و در واقع تحریم هایی که متاثر از مکانیسم ماشه برمی‌گردند اثری بیش از تحریم های فعلی آمریکا بر اقتصاد ایران ندارند هرچند نباید آن ها را بدون هیچ تاثیری تصور کرد، حداقل بازرسی‌ها بر کشتیرانی و پروازهای ما تشدید می شود و جلوی سرعت حرکت صادرات و واردات گرفته می‌شود.
وی افزود: ظریف و دولت روحانی براساس عدم اعتماد به آمریکا مذاکره کردند برای همین سند برجام حدود ۱۵۰ صفحه است: این بندها و توضیحات حاصل عدم اعتماد است. اگر اعتمادی وجود داشت که این سند در چند برگ خلاصه می شد مثل تفاهم راهبردی ایران و روسیه. نباید این طور جلوه داد که ظریف و تیمش به آمریکا اعتماد داشته‌اند.
