حبس زنان بی روسری با کدام تفسیر و مستند؟
وقتی واضح است که هرگز زنی به خاطر نداشتن روسری حبس نخواهد شد چرا به رسانه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان و شبکه‌های مختلف سوژه می‌دهند؟ به یاد آوریم که بعد از قضیه مهسا مقامات نیروی انتظامی اصرار داشتند بازداشت و دستگیری در کار نبوده است.
مهرداد خدیر نوشت: نایب رییس کمیسیون حقوق و قضایی مجلس شورای اسلامی خواستار اجرای قانون «حبس ۱۰ روز تا ۲ ماه» برای کسانی شده که حجاب شرعی را رعایت نمی‌کنند. آقای حسن نوروزی این سخن را در یک برنامه زنده تلویزیونی (تهران ۲۰) در شبکه پنج یا شبکه تهران سیما و در حضور مجری زن تلویزیون گفته است. به این بهانه می‌توان این ۱۰ نکته یا پرسش را طرح کرد:
۱. اگر قانون در این‌باره صراحت دارد و تکلیف روشن است پس چرا ماه‌هاست بر سر لایحه حجاب بحث می‌کنند و یکی می‌گوید کامل و کافی نیست و دیگری می‌نویسد با سیم خاردار نمی‌توان جلوی سیل را گرفت و خواستار پس گرفتن لایحه می‌شود؟
۲. قانونی که آقای حسن نوروزی از آن صحبت می‌کند ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی است که در آن آمده است: «هر کس علنا در انظار و اماکن عمومی و معابر تظاهر به عمل حرام کند علاوه بر کیفر عمل به حبس از ۱۰ روز تا دو ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می گردد و در صورتی که مرتکب عملی شود که نفس آن عمل داری کیفر نباشد ولی عفت عمومی را جریحه دار کند فقط به حبس از ۱۰ روز تا دو ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.»
چنان که مشخص است در این ماده «تظاهر به عمل حرام» آمده ولی مشخص نکرده "عمل حرام" چیست؟ طبیعی است که قاضی باید به قانون استناد کند و نه آرای متنوع فقها. چرا که یک مرجع تقلید مشهور سیگار کشیدن را هم حرام می‌داند و هر سیگاری هم تظاهر به آن می‌کند در انظار و اماکن و معابر.
این در حالی است که قریب 15 میلیون ایرانی و شاید 20 میلیون نفر (با توجه به کاهش روزافزون سن مصرف کنندگان) اما سیگار می‌کشند و شرکت دخانیات جمهوری اسلامی ایران به تولید سیگار اشتغال دارد و واردات قانونی سیگار هم صورت می‌پذیرد. آیا با استناد به آن فتوا می‌توان برای 15 یا 20 میلیون ایرانی حکم حبس صادر کرد؟ یا مرجع دیگری اخذ بهره بانکی را حرام می‌داند ولی بانک ها دریافت می‌کنند.
۳. طبعا توضیح داده خواهد شد مراد، تبصره ماده ۶۳۸ است نه خود ماده که در آن آمده است: «زنانی که بدون حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی ظاهر شوند به حبس از ۱۰ روز تا دو ماه یا از ۵۰ هزار تا ۵۰۰ هزار ریال جزای نقدی محکوم می‌شوند».
درباره این تبصره هم می‌توان گفت منظور از «بدون حجاب شرعی» چیست؟ چون اگر حجاب کامل مدنظر باشد نیمی از زنان و دختران و مطابق آماری که در مناظره آقایان کرباسچی و عبدالله گنجی هر دو تصدیق کردند ۲۰ میلیون نفر حجاب کامل را رعایت نمی‌کنند و نیم حجاب یا بد‌حجاب یا شل‌حجاب یا کم‌حجاب به حساب می‌آیند. رهبری البته بدون اشاره به عدد تعبیر «ناقص الحجاب» را به کار بردند. آیا منظور این است که ۲۰ میلیون نفر را از ۱۰ روز تا دو ماه حبس کنند؟ مشخص است که شدنی نیست. احتمالا گفته خواهد شد منظور نداشتن روسری و اصطلاحا کشف حجاب بوده است. اما در همین تبصره آمده: «یا». یعنی فقط حبس نه و جریمه نقدی هم می‌تواند جای‌گزین آن شود. نایب رییس کمیسیون حقوقی و قضایی آیا آن «یا» را ندیده است؟
۴. وقتی سیاست رسمی قوه قضاییه به تصریح آقای محسنی اژه‌ای حبس زدایی است نایب رییس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس چگونه به حبس توصیه می‌کند؟ در حالی که در خود قانون یک جا مجازات جای‌گزین شلاق و جای دیگر جریمه نقدی قرار داده شده تا عملا حکم حبس صادر نشود.
۵. با توجه به تبلیغات مربوط به مادران و نقش زنان در خانواده اگر زنی حجاب مورد نظر آقای نوروزی را رعایت نکرد و در عین حال مادر سه فرزند بود یعنی جمهوری اسلامی از یک طرف به او به خاطر فرزند سوم خودروی چند صد میلیونی دنا پاداش داده و از جانب دیگر تاکید می‌شود که بهشت زیر پای اوست و در عین حال به خاطر روسری ۱۰ روز می‌اندازندش توی زندان؟! آن وقت شوهر و سه فرزند و پدر و مادر و برادر و خواهر هم می‌نشییند و تصویب کنندگان و مجریان را طی این مدت دعا می‌کنند؟ در حبس کنار زنان بدکاره می‌اندازند یا مثل زنان عادی و به اتهام مشابه؟ اگر اولی که معلوم است چه میزان موهن است و مردود و اگر دومی و جایی که همه باشند که دیگر زندان نیست! اردوی دسته جمعی است.
۶. در ماده ۶۳۸ بر عفت عمومی تاکید شده پس باید سراغ تعریف این تعبیر برویم. در این ماده اما نیامده. چرا؟ چون جلوتر و در ماده ۳۰۶ اعمال خلاف عفت عمومی را به وضوح توضیح داده و تصریح کرده: «منظور از جرایم منافی عفت در این قانون جرایم جنسیِ حدی همچنین رابطه نامشروع تعزیزی مانند تقبیل و مضاجعه است». پیداست که اینها هیچ ربطی به نداشتن روسری ندارد تا نایب رییس کمیسیون مجلس انقلابی بخواهد از آن چنین تفسیری داشته باشد.
۷. وقتی واضح است که هرگز زنی به خاطر نداشتن روسری حبس نخواهد شد چرا به رسانه های ماهواره ای فارسی زبان سوژه می‌دهند؟ به یاد آوریم که بعد از قضیه مهسا مقامات نیروی انتظامی اصرار داشتند بازداشت و دستگیری در کار نبوده بلکه هدایت کرده‌اند و کلاس توجیهی گذاشته اند و هرگز نگفتند مطابق قانون می‌توانیم ۱۰ روز تا دو ماه حبس کنیم.
۸. کافی است در اتوبوس یا مترو دلیل داشتن یا نداشتن روسری یا مقنعه و چادر را جویا شویم. آن که بر سر دارد یا به خاطر باورهایی است که نه در مدرسه که در محیط خانواده شکل گرفته یا به سبب ملاحظات اداری و تحصیلی است یا اقتضای سن وسال یا خواست پدر یا شوهر یا علاقه شخصی یا احساس ایمنی بیشتر و آن که ندارد هم دلایل خاص خود را دارد و هرگز کسی نخواهد گفت چون مرا به حبس می‌اندازند. چرا موضوعی کاملا فرهنگی یا آیینی یا اداری را با حبس و زندان ربط می‌دهند؟
۹. آنچه این نماینده معمم مجلس گفته نشان می دهد تا چه حد بر سر این قضیه اختلاف نظر وجود دارد. سیاست فعلی البته این است که حامیان و هواداران نومید نشوند تا نرخ مشارکت مجلس از ۱۸ درصد ۹۸ در تهران پایین تر نیاید و مخالفان هم جسورتر نشوند. این سیاست البته به نسبت جواب داده. چندان که در یک روز خاص - همین عصر چهارشنبه پریروز- هم عده ای در میدان امام حسین یا برخی شهرستان های استان تهران تجمع کرده بودند و هم جاهای دیگر شهر دختران و زنان با حجاب کم یا بی روسری آزادانه در رفت و آمد بودند. کافی است به یاد آوریم سال های قبل تجمع در میدان فاطمی و در مرکز شهر برگزار می شد و جو کاملا تغییر می‌کرد.
۱۰. چالش کنونی بر سر این است که نداشتن روسری به منزله مخالفت سیاسی تلقی شود وگرنه همان پوشش پارسال دوشیزه مهسای درگذشته در حال حاضر مطلوب به حساب می‌آید. پس به جای این همه جر و بحث چرا صاف و روشن نمی گویند یک چیزی سرتان باشد تا حمل بر مخالفت سیاسی نشود.
سال ۸۲ وقتی شیرین عبادی جایزه صلح نوبل گرفت از مهدی کروبی رییس مجلس ششم انتقاد شد که چرا برای او پیام تبریک نفرستاد؟ در حالی که در آن زمان خانم عبادی خواستار براندازی نبود و به دلیل وفعالیت در زمینه حقوق کودکان اولین ایرانی برنده نوبل شد نه به خاطر مواضع سیاسی که اگر هم بود یا به اندازه امروز غیر اصلاح‌طلبانه و براندازانه نبود. آقای کروبی پاسخ داد: "اگر یک چیزی سرش انداخته بود می‌شد". دعوا در واقع بر سر حفظ جنبه نمادین است و این حداقل هم نیاز به حبس ندارد که به لحاظ سیاسی و حقوقی و اجتماعی بسیار پرهزینه است.
البته می‌توان سخنان آقای نوروزی را از زاویه سیاسی هم دید. شاید چون شنیده آقای حداد عادل گفته مجلس بعدی انقلابی‌تر باید باشد می خواهد بگوید: ببینید! من انقلابی‌ترم. و به اعتبار آن در مجلس انقلابی تر از نیابت ریاست کمیسیون به ریاست آن ارتقا یابد.
