جنگ اوکراین چطور ادعای حقوق بشری غرب را به چالش کشید!

وقوع جنگ روسیه علیه اوکراین، یکسری پرده‌ها را از ظاهر کشورهای غربی و اروپایی مدعی حقوق بشر کنار زد و کشورهایی که پیش از این در قامت مدعیان دفاع از حقوق بشر بودند، رفتار دوگانه‌ای خود را به نمایش گذاشتند.

این کشورها در پذیرش مهاجران اوکراینی و در فعالیت‌های روس‌ستیزی و آزار و اذیت شهروندان روس مقیم خود، ماهیت اصلی خود را نشان دادند که واکنش‌هایی حتی در داخل همان کشورها در پی داشت و مشاهده شد که عده‌ای در آلمان در انتقاد به اذیت شهروندان روس‌تبار این کشور، تظاهرات کردند. در همین رابطه خبرگزاری تسنیم گفت‌وگویی با دکتر کاظم غریب‌آبادی؛ معاون بین‌الملل قوه قضائیه و دبیر ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی داشته است.

وی با اشاره به جنگ اوکراین و ادعاهای حقوق بشری غرب گفت: عملاً همگان این تفاوت‌های رفتاری و این استانداردهای دوگانه را می‌بینند؛ الان شاید در داخل ایران ما راجع به این تناقض رفتاری غرب در رابطه با برخوردشان و رفتارهایشان با پناهجویان کشورهای مختلف کمتر صحبت کنیم؛ اما مصاحبه‌ها و مواضع مختلف از جوامع غربی دیدیم که این تناقض رفتاری را به رخ کشورهای خود می‌کشند چرا که عملاً این دوگانگی را می‌بینند.

غریب‌آبادی ادامه داد: البته تأکید می‌کنم که از لحاظ حقوق بشری، ما مخالف این نیستیم که اگر هر کشوری ـ در این مورد اوکراین ـ قربانیانی یا افرادی دارد که مجبور هستند در شکل پناهجو به کشورهای دیگر بروند به آنها تسهیلاتی از سوی کشورهای دیگر داده می‌شود؛ ما مخالف تناقض رفتاری هستیم؛ الان ما پناهجویان افغانستانی، سوری، یمنی و حتی عراقی و تعدادی هم ایرانیان خود را داریم و چگونگی رفتار با آنها را مقایسه می‌کنیم. مگر اینها بشر نیستند، مگر اینها آواره نبودند، مگر اینها پناهجو نبودند؟ ببینید با اینها چگونه و با اوکراینی‌ها چگونه برخورد می‌کنند.

دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضائیه ادامه داد: اگر برخورد با پناهجویان اوکراینی درست است، خوب همان رفتار را با پناهجویان کشورهای دیگر کنند.

غریب‌آبادی اظهار کرد: خاطرم هست زمانی که در وین بودم، بحث آوارگان سوری در اروپا پیش آمد و تمام کشورهای اروپایی عذر آنها را خواستند! بعد از مدتی در اتحادیه اروپا برای پذیرش آنها سهمیه تعیین کردند که پناهجویان سوری را بپذیرند و فکر می‌کنم در تمام اروپا کمتر از 1000 پناهجوی سوری را قبول کردند و مرزها را بستند. در حالیکه خودشان جنگ را در سوریه به‌راه انداختند و از گروه‌های تروریستی حمایت کردند و وقتی مردم آواره شدند و سیل پناهجویان به سمت کشورهای اروپایی راه افتاد، مرزهای خود را بستند؛ این درست نیست و این حقوق بشر است که خودش را نشان خواهد داد.

معاون بین‌الملل قوه قضائیه ادامه داد: اینکه چرا کشورهای اروپایی پناهجویان اوکراینی را می‌پذیرند خیلی محل بحث نیست؛ چون اگر قرار است بپذیرند، خب، باید بپذیرند و اگر باید کمک کنند که باید کمک کنند اما باید رفتار دوگانه‌ای را مورد نقد قرار داد که الان خودش را نشان داده و خودشان هم صداهای مختلف و متفاوت را درباره تناقض رفتاری خودشان شنیدند.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا رفتار دوگانه غرب درباره پناهچویان، ریشه در افکار نژادپرستی این کشورها دارد یا نه؟ گفت: هم می‌شود گفت نژادپرستی و افکار نژادپرستی و هم می‌شود گفت نگاه سیاسی؛ اینکه تصور می‌شود ژن پناهجویان برخی کشورها از ژن پناهجویان کشورهای دیگر بهتر است را می‌توان متأثر از رفتار نژادپرستی یا سیاسی یا عناوین مختلف دیگر دانست.