مشکل اصلی با طالبان، بر سر چیست؟

اگرچه طالبان طی 5 سال استبداد مذهبی برپا کرد، به محرومیت اجتماعی برای شهروندان خاصه زنان دامن زد و افغانستان را در صحنۀ بین‌الملل منزوی کرد اما از استقرار امنیت، کاهش تولید مواد مخدر و مقابله با فساد هم باید گفت.

مشکل اصلی با طالبان، بر سر چیست؟

مهرداد خدیر، روزنامه نگار طی یادداشتی در عصر ایران نوشت:

با خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان و پیش‌روی سریع و غالبا آسان و بدون مقاومت طالبان، دیر و دور نیست تا بار دیگر شاهد حاکمیت طالبان بر تمام کشور همسایه باشیم که به لحاظ تاریخی و فرهنگی به حوزۀ تمدنی ایران تعلق دارد.

طنز تلخی است که آمریکا 20 سال پیش به افغانستان حمله کرد، طالبان را برانداخت و در این 20 سال 2000 میلیارد دلار هزینه کرد و 2350 کشته و هزاران مجروح داد ولی دست آخر صحنه را به سود همان طالبانی که ساقط کرد ترک می‌کند! خروجی که ایرانِ مخالفِ حضور آمریکا در افغانستان هم آن را «غیر مسؤولانه» توصیف کرده است.

با پذیرش هیأت طالبان در تهران و مذاکرات وزیر امور خارجه با آنان روشن است که موضع جمهوری اسلامی به تمامی منفی نیست و گفته شده با حضور و مشارکت طالبان در حاکمیت مشکلی ندارند اگرچه با حاکمیت مطلق طالبان چرا و همین جا پارادوکس یا ناسازواره شکل می‌گیرد:

چرا که طالبان خود را با عنوان «امارت اسلامی افغانستان» معرفی می‌کند و مراد از طالبان در واقع «طالب»‌ها هستند؛ محصلان و مبلغان دینی که در مدارس مذهبی پاکستان پرورش یافتند و با پول سعودی و حمایت آمریکا و مدیریت پاکستان روانۀ مبارزه با نیروهای اتحاد شوروی شدند و دوشادوش مجاهدین جنگیدند و بعد از بیرون راندن روس‌ها سهم بیشتری خواستند و چون نگرفتند یا به دنبال «امارت» بودند نه «جمهوری اسلامی» بر مجاهدین شوریدند و در 1996 قدرت را در دست گرفتند.

تنها سه کشور پاکستان، عربستان سعودی و امارات عربی متحده حکومت آنان را به رسمیت شناختند و دیگران و از جمله ایران همچنان مجاهدین و برهان‌الدین ربانی را دولت قانونی و مشروع می‌دانستند و طالبان هم در برابر این تحقیر و تحریم به روی «القاعده» آغوش گشود و همین سبب حمله به افغانستان در سال 2001 و سناریوی برانداختن طالبان شد.

به بهانۀ عملیات 11 سپتامبر 2001 آمریکا قطعنامۀ 1368 را پیشنهاد داد و در شورای امنیت سازمان ملل تصویب شد و 26 روز بعد مجوز حمله گرفتند و 40 روزه کار را تمام کردند و افغانستان عملا به اشغال نیروهای ناتو به سرکردگی آمریکا درآمد. طالبان اما محو نشد چرا که 40 درصد مردم افغانستان پشتون‌اند و طالبان در میان آنان نفوذ یا منافع مشترک اقتصادی دارند.

اگرچه طالبان طی 5 سال استبداد مذهبی برپا کرد، به محرومیت اجتماعی برای شهروندان خاصه زنان دامن زد و شعایر افراطی را تحمیل و افغانستان را در صحنۀ بین‌الملل منزوی کرد اما همۀ کارنامۀ آنان را این موارد تشکیل نمی‌داد. از استقرار امنیت، کاهش تولید مواد مخدر و مقابله با فساد هم باید گفت و حالا هواداران آنان این سه را مهم‌تر دانسته‌اند و از بازگشت شان استقبال می‌کنند.

بدین ترتیب پس از 20 سال طالبان گام به گام به تسلط کامل نزدیک می‌شود و در این میان صداهای مختلفی از ایران شنیده می‌شود.

چنان که روزنامۀ اصول‌گرای جوان از پیام طالبان خبر داده که اعلام کرده‌اند «‌دیگر آن طالبان سابق نیستیم و اشتباهات گذشته را تکرار نمی‌کنیم و رابطۀ ما با ایران، برادرانه خواهد بود و باتجربه‌تر و پخته‌تر شده‌ایم» و روزنامۀ جمهوری اسلامی در مقابل نوشته « طالبان را تطهیر نکنید. همچنان ضد شیعه و ضد ایران است».

اگرچه مهم‌ترین مشکل طالبان با ایران خاطرۀ حمله به مزار شریف و قتل دیپلمات‌ها و خبرنگار ایرانی به نظر می‌رسد که سبب شد 17 مرداد به عنوان روز خبرنگار ثبت و همه ساله موضع منفی رسانه‌ها در قبال طالبان تمدید و تجدید شود اما می‌توانند بگویند آنان گروهی خودسر بودند و ما متفاوت‌ایم یا پس از 23 سال نرم شده‌ایم.

برخی مهم‌ترین مشکل طالبان با جمهوری اسلامی را اشتهار به مواضع ضد شیعی می‌دانند اما این هم می‌تواند دیگر نباشد چون اکنون می‌توانند بگویند با شیعیان افغان مهربان خواهیم شد یا در قدرت سهم می‌دهیم یا به مرزهای ایران نزدیک نمی‌شویم.

مهم‌ترین مشکل طالبان با ایران همچنین در نگاه برخی سابقۀ هم پیمانی با سعودی‌هاست که با ایران در رقابت یا خصومت اند اما حالا این هم می‌تواند نباشد چرا که در قطر - دوست و متحد ایران - مستقر بودند و مذاکرات صلح را قطر سامان داد.

مهم‌ترین مشکل طالبان با ایران حتی می‌تواند بمب‌گذاری‌های اخیر هم نباشد زیرا کار «داعش» می‌دانند و از خود سلب مسؤولیت می‌کنند.

اگر اینها نیست، پس کجاست؟ این است که خود را امارت اسلامی افغانستان می‌دانند و این یعنی پایان جمهوریت در این سرزمین.

این که تا چه میزان برقرار شد و رییس جمهوری کنونی افغانستان تا چه اندازه از آرای مردم برخوردار است بحث دیگری است. اما نظام سیاسی افغانستان در حال حاضر «جمهوری اسلامی» است و به رسمیت شناختن حکومت طالبان به معنی بازگشت به «امارت اسلامی» تفسیر خواهد شد.

مشارکت فعال ایران در کنفرانس بُن پس از سرنگونی طالبان و همکاری با آمریکایی‌ها برای این بود که پروژۀ بازگشت ظاهر شاه یا پادشاهی شدن مجدد منتفی شود و از این نظر حامد کرزای گزینۀ مقبول‌تری بود چون پادشاهی شدن مجدد افغانستان را منتفی می‌کرد.

طالبان اما خود را امارت اسلامی افغانستان و همچنان دولت مشروع می‌داند و دولت‌های 20 سال اخیر را به عنوان نمایندگان اشغال گران و ناتو به رسمیت نمی‌شناخت و نمی‌شناسد.

آنچه در همسایگی ما دارد رخ می‌دهد تغییر حکومت افغانستان از جمهوری اسلامی به امارت اسلامی است. مسأله این است نه طالبان که مردم افغانستان به آنان می‌گویند «طالب‌ها» و بیشتر به عنوان یک جریان فکری مطرح است تا یک تشکل سیاسی و خودشان هم از عبارت «امارت اسلامی افغانستان» استفاده می‌کنند و در غیاب آمریکا و به سبب ترجیح امنیت بر آزادی‌های اجتماعی نزد مردمان گرفتار در انواع مشکلات و با پشتوانۀ پشتون ها درصدد کنار زدن دولت کابل‌اند.

باید دید اصول‌گرایی ایرانی که خود در مظان اتهام ناباوری به جمهوریت قرار گرفته در قبال طالبان و امارت اسلامی چه موضعی اتخاذ می‌کند چون صرف بحث تفوق طالبان به عنوان یک گروه مطرح نیست. بلکه تبدیل حکومت افغانستان از جمهوری اسلامی به امارت اسلامی موضوع اصلی است وگرنه در کشورهای اروپایی هم گاه احزاب تندرو و افراطی در انتخابات پیروز می‌شوند یا جاهای دیگر با کودتا نیروهای مسلح قدرت را به دست می‌گیرند.

66

شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 28
  • پاچه خوار بیت

    نظر حضرت والا چیه؟؟!!!

    نظرات شما -
    • ناشناس

      حمایت همه جانبه از وحشیای طالب ب خاطر لج بازی با امریکا

  • حسن

    طالب‌ها گرچه با ایران در ظاهر تغییر موضع داده اندوواقعیت باید پذیرفت طالب همان طالبان ۲۰سال گذشته نیست ولی باید این واقعیت پذیرفت داعش و القاعده از دورن طالبان بوجود امده واین همه جنایت کرده و میکنند وازطرفی بنظر پیروز حکومت طالبان با این عدم روحیه نظامیان و سردر گمی دولتمردان افغان زیاد دور از انتظار نیست جمهوری اسلامی موضع دوگانه خوبی گرفته چون اینها همسایه ما خواهند شد ولی باید مواظب بود بعد از تثبیت قدرت طالب در افغانستان مشکلات امنیتی مرزی برای ایران درست نکننداز موضع قدرت با انها همراهی کرد

  • ناشناس

    چه مشکلی!از جنس خودمون هستند فقط اونا یک روزه جمهوری اسلامی افغانستان را به حکومت اسلامی تبدیل میکنن ولی ما چهل سال طول کشید تا بالاخره امسال جمهوری اسلامی ایران را به حکومت اسلامی تبدیل کردیم .

  • گربه نره

    شما الان فكر ميكنيد مردم ايران,سوريه ،كره شمالي ويا حتي چين داراي نظام جمهوري هستند كه نام جمهوري را يدك ميكشند؟كافيه كمي به سخنان علم الهدي،احمد خاتمي،مصباح… گوش بدهيد تا ببينيد اينها چه دركي از جمهوريت دارند.والا طالبان حداقل اين حسن را دارند كه با ماهيت خودشان صادقند.

  • ناشناس

    من نمیفهمم ب ایران چه مربوطه ک دخالت میکنه بابا برین بچسپین ب سیستان ب شماها چه مردمتون از گشنگی و بی ابی میمیرن گیر دادین ب طالبان

    نظرات شما -
    • سیاوش سلطان

      فقط مونده بود شما نظر شیرینت رو بدهی ، شیرین عقل خطرناکترین دشمن همسایه و دوست است !! خواب موندی بگو خبرت کنم ... دولت سیزدهم اولویت را به مناطق محروم خواهد داد شک نکن ، کسانی که ناراحتند همان هایی هستند که از وجود سردار شهید شوشتری که برای دو هدف نظامی و اقتصادی به سیستان و بلوچستان هجرت و همان جا شهید شد تا امثال تو بفهمند که نخواهید فهمید اما دشمن خوب و زود می فهمد بدبختی ما ایرانیان شکمی حرف زدن است!!!

  • محمود

    خاک برسر ان کسانی که از یه گروه جنایکار وحشی وتروریستی طالبان حمایت می کنند.ننگ بر شما که از ادم جنایتکار و وحشی که بوی از انسانیت نبردند.حمایت می کنید ننگتان باد

    نظرات شما -
    • بهرام

      عکس این فرمانده طالبان را نگاه کنید شاید از اول عمرش تا حالا حمام نرفته باشه ببینید چقدر کثیفه . این میخواد مردمش را راه ببره . این اولین بار که از توی بیابون اومده توی شهر . اصلا نمیتونه با انسانها ارتباط بر قرار کنه . نمیدانم چرا هر چی بیسواد و کثیف و آدمکش و رذل هست طرفدار اسلامه مثل داعشی های تروریست و جنایتکار !!!!!!!!!!!!!!

  • کیان

    اونا هیچ مشکلی ندارن ولی ما مشکل داریم که هیچ قانونی برای رفاه و آرامش در زندگی حال شهروند ایرانی نداریم چند میلیون مهاجر هم به مشکلاتمون اضافه شده و اگر باز بخواد این اتفاق تکرار شود که چند میلیون مهاجر به ایران پناه بیارن یعنی چند میلیون شغل از ایرانی گرفته میشه چند میلیون مسکن و این دوستان قانونی برای جلو گیری از فرزند آوری هم ندارن و این که می‌گویند جمعیت ایران 85 میلیون نفر هست اگر با این دوستان حساب بشه بالای صد میلیون نفر هست و آمدن به ایران با یک یا دومیلیون اتفاق میفته و این وسط نون قاچاق بر ها مدتی توی روغن هست

  • ستم‌دیده‌

    نه‌اینجا‌دمکراسیه‌استبداد‌مذهبی همراه‌با‌چپاول‌صد‌رحمت‌به‌طالبان

  • هه

    کی‌طالبان‌میاد‌مارو‌از‌دست‌این‌دزدان رهایی‌بدن

  • احمد

    جمهوری یعنی مردم یک فردی را با اکثریت آراء انتخاب می کنند اگر درست عمل نکرد کنار می گذارند در ایران سیستم حکومتی ولایت فقیهی می باشد که وقتی مستقر شد مقدس است و دیگر کسی حق انتقاد و مطالبه از ایشان را ندارد و مادام العمر بوده و اگر کسی حرف از تغییر و غیره بزند مفسد فی الارض و فتنه گر می باشد جمهوری در ایران بی معنی و یک هزینه اضافی برای ملت است چون با انتخابات هیچ سیاستی تغییر نمی کند و هیچ تغییری در بدبختی های مردم پیش نمیاد

  • خاوردور -خاور میانه-خاورنزدیک

    داعشی که از دل طالبان خارج شد وسیطره غیررسمی خود را دراروپا وآسیا وسعت داد وهنوز هم تفکرات آنان خشکانیده نشده است هرچند فعلا قدرتی ندارند ودرتلاش هستند تجدید قوا کنند .لیکن درصورت رسمیت یافتن امارات اسلامی افغانستان داعش بتدریج مثل یک شمعی میسوزد وازبین میرود . همانطوریکه دراین بیان آمده است پس از عدم برسمیت شناختن ایران وتنها رسمیت دادن به طالبان توسط عربستان وپاکستان وامارات متحده عربی وپذیرفتن القائده توسط طالبان ومسائل دیگر اینطور بنظر میرسد که طالبان هیچگاه راه داعش را نمیروند وحتی زمانیکه سردار سلیمانی بشهادت رسید اینها بیانیه دادند وترور او را محکوم کردند این خود گواه صادقی است مبنی بر اینکه طالبان درنگاه به آمریکا نظر یکسانی دارند .ویک نقطه مشترکی پیدا کردند .میتوانیم اینطور بگوییم که برتری امارات اسلامی افغانستان با انتخابات اخیر ایران درحوزه اجرایی کشور تقریبا باهم نزدیک بودند زیرا انتخابات اخیر کشور ما قبل از اینکه یک انتخابات باشد پیش درامدی برای تشکیل یک امارت شیعی بود .زیرا از قبل مهندسی شده بود و اکثریت نخبگان جامعه هم آن را مورد تایید قرار داده بودند .بیشتر بنفع امارت سنگینی میکرد تا اینکه بگوییم انتخاباتی بود . اینها همه نشانه ایی از یک وجه اشتراک سیاسی برای آینده دارد . اما بگویم افغانستان درست شدنی نیست واگر خاطرتان باشد ملا عمر دربعد از وقوع ۱۱ سپتامبر اعلام کرد که افغانستان چیزی ندارد که آمریکا آن را بمباران کند بدین معنی که اقتصاد افغانستان دهه ها عقب هست و جنگ تضارب آراء درمیان قومیتها ی موجود دراین کشور آنها را ثابت نگه داشته است وتحرک اقتصادی درآن دیده نخواهد شد برای اینکه امنیت وجود ندارد .

    نظرات شما -
    • احمد

      کاش رئیس جمهور میشدی

  • ناشناس

    چرا ایران از طالبان حمایت میکنه نکنه جزو طالبانه خجالت نمیکشین خدا شرتون ب خودتون برگردونه سلاح میدین جا میدین حمایت میکنین دعوت میکنین چرا انقد دخالت میکنین برین ب مشکلات خودتون برسین

  • رها

    فکرکنم فقط سیستان وبلوچستان مونده اون رو هم میخواهیم تقدیم طالبان کنیم وایران رو به کل نابود کنیم فقط این به نظر من میرسه وگرنه چه دلیلی داره از طالبان که یک گروه تروریستی هست حمایت کنیم

  • شهرام.ر

    امنیتی که با ایجاد رعب و وحشت و قتل و سرکوب آزادیهای فردی مردم بدست بیاید ، امنیت مردم نیست امنیت رژیم حاکم بر مردم است .از روی کار آمدن این وحشی ها سودی حاصل نمی‌شود.

  • ۶۸

    مگه حکومت اسلامی ایران با طالبان مشکلم داره؟؟؟!!!! ماهیت هردو یکیه فقط طالبان ظاهر و باطنش یکی هس ولی حکومت ما دو رو هست و برخلاف باطنش سعی میکنه ظاهرش رو چیز دیگه نشون بده

  • سوسو

    ببخشید مگه الان حکومت ایران چیست یا راهبردی که حاکمان دارند چیست امارات اسلامی ایران ! الان فقط اسم جمهوری به ایران چسپیده ! انتخابات اخیر خودش گویای همه چیز بود در ضمن دعوا دعوای آخوندهای افغانی با آخوندهای ایرانیه ملت چکار به این حرفا دارن ! ملت دنبال یه لقمه نونن

  • مش مالک

    مگه ما در ایران مردمسالاری داریم که نگران دیکتاتوری در افغانستان هستیم؟؟

  • بهلول

    طالبان دوست آخوندهای ایران.

  • امیر چاوشی

    تیتر های سفارشی

  • مورچه خوار

    طالبانم آرزوست!

  • محمود

    کثیف ترین انسانهای خونخوار و جنایکاری که تا به حال پیدا شده روی تمام جنایکاران تاریخ را سفید کرده

  • سیاوش سلطان

    با توجه به روحیه جنگجویی و عقیدتی طالبان می تواند ، داعشی بالای سر ایران باشد و جایگزین استراتژی خطرناکی توسط آمریکا و عربستان و اسقاطیل در سوریه شود ، در حالی که سوریه مرز مشترکی آن هم به این وسعت با ایران نداشت و از طرفی پاکستان برای موازنه قدرت نیاز به چنین حکومتی در افغانستان دارد نرمش طالبان می تواند برای بدست گرفتن کامل قدرت باشد و بعد از تحکیم قدرت ، شروع به لگدپرانی کند. توابع تو در تو می تواند خط مشی آمریکا با توجه به تغییر خط مشی پنتاگون از جنگ متمرکز به جنگ عملیات سریع باشد پس تکلیف ایران مشخص است ... و اگر طالبان چنین اغوا و فریبی در سر داشته باشند ، افغانستان به مام وطن باز خواهد گشت ، بمانید و ببینید

  • رادی

    مگر آدم بی سلاح میتواند در برابر این وحشیهای از قبر بیرون آمده مقابله کند .؟آمریکا برای نجات جان سربازانش از منطقه رفت .اول بوش حرامزاده منطقه را آتش زد و حال میدانند در منطقه خشک و کویری و فقیر جز درگیریهای تاریخی و جنگهای وحشتناک سایه ای بر سر مردم نخواهد بود به بهانه درست از منطقه میرود.منطقه از خروج آمریکا و به دنبال آن اروپا چند سالی طعمه چین و روسیه و سپس جنگهای خود خواهد شد.غرب منطقه را به کمک همکاری جهالت و مزدوری بسوی آتش جهت میدهد. .

  • مجنون

    تا یار که را خواهد و میلش به که افتاد.