برخورد درست با وسواس فکری نوجوانان
نوجوانی دورانیست پر از تغییرات و دگرگونی در افراد که اگر اطرافیان و پدر و مادر نسبت به آن‌ها آگاهی لازم و کافی را نداشته باشند می‌توانند به بحران تبدیل شوند بحرانی که گاه زندگی فرد را به قهقهرا می‌برد.
نوجوانی ضمن این‌که دوران بسیار زیباییست که هر نوجوان بعد‌ها و پس از عبور از آن نوجوانی را یکی از بهترین روز‌های زندگی خود قلمداد می‌کند، اما مشکلاتی هم دارد که ممکن است نداشتن آگاهی نسبت به آن‌ها سبب بروز مشکلاتی در افراد شود.
یکی از مشکلاتی که دختران نوجوان در این دوران با آن درگیرند وسواس فکری و اضطراب است. این‌گونه نوجوانان روی همه چیز بسیار دقیق می‌شوند و به آن دقت می‌کنند و گاه از کاه کوه می‌سازند.
اما به‌راستی راه درست رفتار با نوجوانانی که با این مسئله درگیرند چیست؟ برای آن‌ها باید چه کرد؟
راهکارهای مواجهه با وسواس فکری نوجوان نسبت به خود
دور کردن اضطراب
یکی از دلایلی که سبب وسواس فکری در نوجوانان می‌شود اضطراب است، بنابراین برای این‌که بتوان نوجوان را از وسواس فکری‌ای که نسبت خود دارد دور کرد باید اضطراب او را مهار و کنترل کرد.
باید بدانید اضطراب ریشه بسیاری از مشکلات روانیست؛ البته اضطراب در همه افراد وجود دارد و اندکی از آن در فرد طبیعی و حتی گاه لازم است، اما هر چیزی که از تعادل خارج شود می‌تواند نگران‌کننده باشد.
اگر اضطراب زیاد و شدید باشد و درمان نشود سال به سال و با گذشت زمان و بالارفتن سن شکل‌های پیچیده‌تری پیدا می‌کند و بعضا به شکل وسواس بروز می‌کند. معمولا اضطراب و وسواس هر دو ریشه در نارضایتی از خود دارند و این مشکلیست که در بسیاری از نوجوانان به‌ویژه نوجوانان دختر وجود دارد. آن‌ها از هیچ‌چیز رضایت ندارند نه قیافه خود را دوست دارند و نه اندامشان را و مدام نسبت به آن‌ها انتقاد دارند.
در این میان رفتار اطرافیان، سخت‌گیری‌های بیجا، کمال‌زدگی و ایده‌آل‌گرایی مفرط هم بی‌تاثیر نیست. پدر و مادری که به نوجوان خود مدام می‌گویند کم بخورد، چون چاق است و یا از لباس پوشیدن نوجوان خود به بدترین شکل ممکن انتقاد و گاه آن‌ها را مسخره می‌کنند بر این وسواس و آتش هیزم میریزند و آن را گسترده‌تر می‌کنند آتشی که سال‌ها بعد تمام زندگی همگی آن‌ها را می‌سوزاند.
نوجوانی که از کودکی به او یادآوری شده که سرتاپا از ایراد است طبیعیست که در صحبت‌های دیگران به‌دنبال پیدا کردن مواردی باشد که به عیب‌های او اشاره شده است و حتی اگر چنین موردی وجود نداشته باشد به‌طور ذهنی او را می‌سازد تا باور خویش را که «من بد هستم» تایید کند.
فرزندانی که والدین کمال‌زده دارند در معرض چنین آسیب‌هایی هستند و مشکل این‌جاست که وقتی چنین مسائلی بروز می‌کند، والدین از خود می‌پرسند که من چه چیزی برای این کودک کم گذاشته‌ام که دچار این مشکل شد؟ درصورتی‌که چیزی کم نگذاشته‌اند، بلکه برعکس بیش‌ازحد در زندگی او با خواسته‌های زیاد یا خدمات‌رسانی افراطی‌شان دخالت کرده‌اند. البته ترکیبی از زمینه‌های ارثی، محیط اجتماعی، مدرسه و موارد دیگر نیز در بروز این مشکلات دخیلند.
برخورد درست با وسواس فکری دختر نوجوان
نگاه مثبت و امیدوارانه داشته باشید
نخست باید بدانید که این مشکل حل‌شدنیست پس دیدگاه و زاویه دید خود را روشن و مثبت کنید. نوجوان شما از خودش به شدت ناراضیست و خود را بد می‌داند بنابراین اگر شما هم نگاهتان به او منفی باشد مشکل حل که نمی‌شود هیچ بدتر هم می‌شود.
باید با نوجوان خود هم‌دلی کنید و این کار را درست انجام دهید. هرگز از نوجوانتان انتقاد نکنید و در چنین وضعیتی گفتن جملاتی مانند این‌که «خودت را آزار نده» حال او را بدتر می‌کند. هرگز مستقیم با او مخالفت نکنید و حتما پیش از گفتگو به ماجرا و موضوع فکر کنید تا در صورت لزوم به جای انتقاد و مخالفت راه‌کار اصولی و درست و بدون جانب‌داری ارائه دهید. برای نمونه ممکن است دخترتان بگوید فلانی گفت خیلی خسته‌ام و منظورش این بود که از دست من خسته شده است.
در این‌جا شما ضمن توجه کامل به حرف دخترتان بگویید «شاید آن روز کار‌های زیادی داشته که خسته‌اش کرده است» تلاش نکنید که این حرف را به دخترتان بقبولانید و وارد بازی «از تو انکار و از من اصرار» نشوید. بگویید و رد شوید. این کلید اصلی این تکنیک است.
به او احساس امنیت بدهید
یکی از مواردی که سبب اضطراب در نوجوانان می‌شود جدا از نارضایتی از خود، نداشتن امنیت است. دلیل تشدید مشکل بعد از ورود به دانشگاه ممکن است همین موضوع باشد. دخترتان نیاز به دریافت امنیت و محبت شما دارد. هرچه به زندگی مستقل‌تری وارد می‌شود این کمبود را بیشتر احساس می‌کند. وقت‌های منظمی را با او بگذرانید، در کنارش بنشینید و از چیز‌های خوبی که مورد علاقه او هم هستند صحبت کنید.
او را وارد موضوعات دیگری کنید
تلاش کنید موضوعات دیگری را در زندگی و روابطتان با او وارد کنید به نحوی که موارد مربوط به این مشکلات تبدیل به بخش کوچک‌تری از زندگی شما و دخترتان شود. معمولا هرچه بیشتر روی مشکلات ذره‌بین بگذاریم و زندگی‌مان را به آن‌ها محدود کنیم، بیشتر رشد می‌کنند.
باید صحنه زندگی و روابطمان را طوری گسترده کنیم که مشکلات بخش کوچکی از آن بشوند، اگر دخترتان دوستانی دارد که با آن‌ها نزدیک است، زمینه‌ای فراهم کنید که ارتباطش بیشتر شود. دختر شما با وجود این مشکلات قطعا خوبی‌ها و نکات مثبتی هم دارد که می‌تواند او را در خروج از این وضعیت کمک کند. سعی کنید دائما به خوبی‌های او فکر و باور کنید که مشکلات او موقت هستند و آینده روشنی در انتظار اوست.
این باور شما مستقیم و غیرمستقیم به او هم منتقل می‌شود و همین مورد سبب می‌شود احساس رضایت و امنیت نداشتن در او که ریشه تمامی این مشکلات است در او محو و ناپدید شود.
باز هم تاکید می‌کنیم نباید به صورت مستقیم خوبی‌های او را یادآوری کنید و او را وادار به پذیرش کنید. تاثیر غیرمستقیم و ضمنی، موثرتر است.
توجه داشته باشید برای این‌که بتوانید به دختر نوجوان خود کمک کنید و وسواس فکری او را حل کنید باید از یک متخصص کمک بگیرید. شما باید در نخستین فرصت به یک روان‌شناس روان‌شناسی بالینی یا روان‌پزشک مراجعه کنید. اگر دخترتان با شما همراهی نمی‌کند، خودتان به تنهایی مراجعه کنید و بدانید که این کار را حتما و در زودترین زمان ممکن انجام دهید و این‌گونه می‌توانید مطمئن باشید، می‌توانید با فراغ بال بیش‌تری و با آرامش مشکلتان را حل کنید.
