حادثه مرگبار فسا؛ چرا ایران‌خودرو دیزل هنوز مایلر می‌سازد؟
حادثه محور فسا–داراب بار دیگر ناامنی جاده‌ها را یادآور شد؛ مادامی که خودروهای سنگین تاریخ مصرف گذشته از دور خارج نشوند، جان انسان‌ها در خطر است.
بنز مایلر، غولی که باید در موزه‌های اشتوتگارت خاک می‌خورد، هنوز تولید می‌شود و همچنان در بازار آزاد تا 6 میلیارد تومان قیمت دارد.
بیشتر بخوانید: تصادف مرگبار در فسا؛ پنج تن از کارکنان دانشگاه علوم پزشکی جان باختند/ ویدئو
تیغه فولادی جاده؛ مایلر برابر خودروهای سواری
در حادثه فسا، تمام ضعف‌های مایلر در یک پکیج عیان شد. کامیونی با شاسی بلندتر از یک متر که هیچ سپر ضدزیرگیری در قسمت جلو ندارد که طی برخورد با خودروهای سواری به تیغه‌ای فولادی بدل می‌شود.
بنابراین در لحظه تصادف، ضربه نه به نقطه‌های ایمنی خودرو، بلکه به شیشه جلو و سقف وارد شده و کابین در کسری از ثانیه خرد می‌شود.
علاوه بر این، طراحی دماغه کوتاه مایلر، فضای فرو رفتن خودروهای کوچک را بطور کامل باز می‌گذارد.
همچنین نبود سامانه‌های پایه ایمنی مانند ترمز ضدقفل (ABS) و کنترل پایداری (ESC)، همراه با وزن سنگین محور جلو، راننده را در لحظه بحرانی عملا از کنترل مسیر کامیون بازمی‌دارد. در چنین شرایطی، مایلر نه می‌چرخد و نه می‌ایستد؛ تمام انرژی برخورد را بی‌واسطه به کابین خودرو منتقل خواهد کرد، جایی که دیگر مجالی برای زنده‌ماندن باقی نمی‌ماند.
شکاف ایمنی کامیون‌های امروز و مایلر دیروز
ایمنی در نسل جدید کامیون‌ها دیگر موضوعی تشریفاتی نیست؛ در واقع، اساس طراحی هر خودرو سنگین همین شانس بقا برای سرنشینان خودروهای کوچک در برابر برخورد مستقیم است. سامانه‌هایی چون ترمز ضدقفل (ABS)، کنترل پایداری الکترونیکی (ESC)، کابین جلو‌موتور با ناحیه جذب ضربه و سپر ضدزیرگیری جلو، دقیقا با همین هدف ساخته شده‌اند تا با کاهش ارتفاع برخورد، از فرو رفتن سواری زیر شاسی جلوگیری کنند.
بنز مایلر اما کپی ناقصی از محصول ۱۹۵۹ است؛ مطالعات فنی نشان می‌دهد احتمال نجات سرنشینان در برخورد مشابه با کامیون‌های مدرن آمریکایی مانند ماک Anthem یا ولوو FH تا پنج برابر بالاتر است، چراکه طراحی ارتفاع سپر و شکل بدنه، نیروی تصادف را در مسیر افقی توزیع می‌کند؛ در مایلر اما همین لحظه به نابودی بدل می‌شود؛ تصادف فسا در حقیقت برخورد دو جهان بود: یکی گرفتار در طراحی نیم‌قرن پیش اروپا و دیگری ناگزیر از زندگی در جاده‌های امروزی بدون هیچ الزام واقعی برای نوسازی ناوگان.
تاریخچه مایلر؛ از شکوه آلمان تا خطر در ایران
سری Kurzhauber سال ۱۹۵۹ در کارخانه‌های مرسدس‌بنز آلمان متولد شد؛ در آغاز برای استفاده‌های نظامی و صنعتی طراحی شد و بعدها به بازارهای صادراتی راه یافت. تولید این سری تا سال ۱۹۹۵ در اروپا ادامه داشت اما به‌تدریج از چرخه جهانی کناره‌گیری کرد. نسخه‌های ساخته‌شده در برزیل هم تا سال ۱۹۹۱ در کشورهای آمریکای جنوبی و حتی ایالات متحده فروخته می‌شد و سپس جای خود را به محصولات مدرن‌تر Freightliner داد.
به مرور، طراحی سنتی مایلر دیگر با استانداردهای ایمنی و کارایی روز سازگار نبود اما در کشورهای آسیایی مانند ایران و هند به حیات خود ادامه داد. در هند نسخه‌هایی با همین پلتفرم عرضه شد، هرچند سرانجام از خط تولید کنار رفت.
مایلر در ایران هنوز به شکل عجیبی زنده است! تاریخ حضور آن به دهه پنجاه خورشیدی بازمی‌گردد؛ زمانی که شرکت ایران‌خودرو دیزل مونتاژ این کامیون را از نمونه‌های وارداتی آغاز کرد.
در آغاز، تنها بدنه و شاسی مایلر از آلمان وارد و به‌تدریج بخش زیادی از قطعات از چین و هند در خطوط مونتاژ داخلی سرهم می‌شد.
بنز مایلر با آن چهره کلاسیک و فناوری منسوخ همچنان در فهرست تولید ایران‌خودرو دیزل به نام «مایلر ۲۶۲۸» یا «زیرمایلر کمپرسی» دیده می‌شود.
قیمت کامیون بنز مایلر چقدر است؟
زیرمایلر کمپرسی مدل‌های مختلف در بازار پایتخت با قیمت ۳٫۲ تا حدود ۶٫۷ میلیارد تومان معامله می‌شوند؛ برآورد دلاری این کامیون طرح ۱۹۵۹ حدود ۶۱ هزار دلار است؛ معادل کامیون مدرن ماک Anthem ۲۰۲۳ در بازار آمریکا.
همین کامیون‌های قدیمی با موتورهای Euro III در بازار آسیا و هند ۳۵ تا ۴۵ هزار دلار فروخته می‌شوند.
همه تولیدات مایلر هستند فقط زمان مرگ آفرینیشان فرق میکنه