تأثیرات جدی سیگار بر فشار خون؛ هشدار پژوهش‌های تازه
بنا بر مجموعه‌ای از پژوهش‌ها و مطالعات علمی، مصرف منظم دخانیات پیامدهای بسیار سنگینی بر سلامت دارد، به‌ویژه بر فشار خون. یافته‌ها نشان می‌دهد که سیگار می‌تواند چه در کوتاه‌مدت، چه در بلندمدت موجب افزایش فشار خون شود و در نتیجه خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی و مشکلات سلامت دیگر را بیشتر کند.
وبگاه روزنامه الشرق الاوسط نوشت: «وقتی فرد سیگار می‌کشد، بدن در معرض بیش از هفت هزار مادهٔ شیمیایی قرار می‌گیرد که می‌توانند بر گردش خون و فشار خون اثر بگذارند. بسیاری از افراد پس از قرار گرفتن در معرض این مواد، دچار واکنش‌های تند و فوری می‌شوند. به‌گونه‌ای که حتی نخستین پک سیگار می‌تواند جهش ناگهانی فشار خون را ایجاد کند. یک نخ سیگار ممکن است فشار خون را تا ۲۰ میلی‌متر جیوه بالا ببرد و این اثر تا ۳۰ دقیقه ادامه یابد. از مهم‌ترین ترکیبات زیان‌آور موجود در تنباکو، نیکوتین است که مستقیماً بر دستگاه عصبی اثر می‌گذارد. نیکوتین احساس لذت را تحریک می‌کند و سبب ترشح هورمون نوراپی‌نفرین می‌شود. این هورمون موجب تنگی رگ‌ها و افزایش فشار خون است».
سوختن تنباکو، گاز منواکسید کربن را نیز وارد ریه و جریان خون می‌کند. این مولکول‌ها به‌شدت به گلبول‌های قرمز متصل می‌شوند و سطح اکسیژن خون را کاهش می‌دهند. برای جبران این کمبود، قلب با سرعت بیشتری می‌تپد که خود به افزایش فشار خون منجر می‌شود. سیگار همچنین موادی مانند پراکسید هیدروژن، کینون‌ها، کادمیوم و نیکل را آزاد می‌کند که موجب برهم خوردن تعادل میان رادیکال‌های آزاد و آنتی‌اکسیدان‌ها می‌شود؛ وضعیتی که «استرس اکسیداتیو» نام دارد. افزایش رادیکال‌های آزاد می‌تواند با آسیب رساندن به دیواره رگ‌ها، موجب تنگی و سفتی آنها شود و فشار خون را بالا ببرد.
پژوهش‌ها نشان می‌دهد که خطر ابتلا به فشار خون بالا با طولانی‌تر شدن مدت مصرف سیگار افزایش می‌یابد. به گفته تحقیقات، مصرف سیگار ـ حتی با درنظرنگرفتن سایر عوامل خطر ـ احتمال ابتلا به فشار خون بالا را نزدیک به ۳۰ درصد بیشتر می‌کند. مدت و مقدار مصرف نیز نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ روی بیش از هفت هزار بزرگسال نشان داد که «نقطهٔ جهش» اصلی در افزایش فشار خون، پس از حدود پنج سال مصرف مداوم سیگار رخ می‌دهد.
در بلندمدت، سیگار کشیدن می‌تواند به افزایش دائمی فشار خون بینجامد، زیرا موجب آسیب گسترده به رگ‌های خونی و بروز تصلب شرایین می‌شود. این روند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را افزایش می‌دهد. بر اساس پژوهشی منتشرشده در سال ۲۰۲۰ در مجله JAMA Cardiology، هر افزایش ۱۰ میلی‌متر جیوه‌ای در فشار خون سیستولیک، احتمال ابتلای فرد به بیماری‌های قلبی‌ـ‌عروقی را تا ۵۳ درصد بالا می‌برد.
