چرا احمدی نژاد و رئیسی با درآمد بالای نفتی نتوانستند تورم را کنترل کنند اما خاتمی و روحانی با درآمد کم توانستند؟

چرا دو دولت اصولگرای احمدی‌نژاد و رییسی و در دو سال اول روی کار آمدن؛ تورم بیشتری ایجاد کردند در حالی که درآمدهای نفتی آنان نیز بیشتر شده بود و در ادامه کار نیز تورم را نتوانستند کم کنند؟ ولی دو دولت خاتمی و روحانی در مدت مشابه تورم را کمتر کردند، ‌گرچه درآمدهای نفتی آنها نیز به‌ شدت کاهش یافته بود؟

چرا احمدی نژاد و رئیسی با درآمد بالای نفتی نتوانستند تورم را کنترل کنند اما خاتمی و روحانی با درآمد کم توانستند؟

عباس عبدی، تحلیلگر مسائل سیاسی و اجتماعی در اعتماد نوشت: یکی از عجایب ایران نفی برخی بدیهیات از جانب صاحبان قدرت است. یکی از این بدیهیات ارتباط بسیار قوی میان نرخ تورم و میزان نقدینگی است. هر چند این ارتباط در کوتاه‌مدت کامل نیست، زیرا عوامل دیگری هم هستند که بر انتظارات تورمی اثر می‌گذارند، عواملی که لزوما اقتصادی نیستند.

بنابراین در این پاسخ بدون وارد شدن به اثرگذاری عوامل اقتصادی و مهم‌ترین آن میزان نقدینگی به موارد دیگری اشاره می‌شود که در بازه زمانی یکی، دو ساله می‌توانند اثرگذار باشند.

اولین عامل امید و چشم‌انداز است. هر دو دولت خاتمی و روحانی هنگامی که در مصدر کار قرار گرفتند، چشم‌اندازی را ایجاد کردند که موجب امید نزد مردم شد. اینکه این امید حقیقی بود یا خیالی، بحث ما نیست. مساله اصلی باور مردم به وجود این امید بود. امیدی که فراتر از ادعاهای کلی و بی‌دلیل بود، بلکه امیدی معطوف به اراده و برنامه دولت‌های مزبور بود.

شعارهای دولت خاتمی روشن بود. بسط و توسعه آزادی‌ها، تاکید بر عقلانیت، بهبود روابط خارجی، احترام به مردم و حق آنان در اینکه سرنوشت خود را تعیین کنند، کوشش برای بسط دایره کسانی که می‌توانستند در سیاست و قدرت حضور داشته باشند و حاکمیت قانون اهم شعارهای وی بود. مجموعه‌ای منسجم از این شعارها، چشم‌انداز باورپذیری را ترسیم می‌کرد که همه را نسبت به آینده امیدوار می‌کرد. این شعارها از همان ابتدا نیز در حد مقدور و در توان آنان اجرایی شد. نتیجه این وضع بهبود تورم، رشد سرمایه‌گذاری و از همه مهم‌تر کاهش فساد و گرایش به داخل و... بود.

دولت روحانی هم چشم‌انداز رفع تحریم و به نتیجه رساندن برجام را ارایه کرد که پس از دو سال آن دولت هم در این کار موفق شد و البته این دولت شعارهای دیگری هم داشت ولی مهم‌ترین آن همین برجام بود.

در سوی دیگر هر دو دولت اصولگرا، قادر به ارایه این چشم‌انداز نبودند، هر چند پس از آمدن امیدهایی بی‌پایه را ایجاد کردند، ولی چون با طرد و نفی عده زیادی از مردم همراه بود و هم اینکه خیلی زود مشت شعارهای توخالی آنان باز شد، امیدها هم از میان رفت. پس فقدان چشم‌انداز و امید، عامل اصلی در تفاوت عملکرد این دولت‌هاست.

عامل دیگر نظارت‌پذیری بیشتر دو دولت روحانی و خاتمی بود. آنها از دو طریق تحت نظارت بودند. از یک سو مخالفان سیاسی در داخل قدرت، نهادهای نظارتی را در دست داشتند تا هنگامی که چوب لای چرخ دولت نمی‌گذاشتند، به سود دولت بود که تحت نظارت عمل می‌کند. از سوی دیگر رسانه‌های آزادتر نظارت موثرتری داشتند و هر دو عامل ‌گرچه سبب مشکلاتی می‌شد ولی سرجمع به بهبود عملکرد آنان کمک می‌کرد.

عامل بعدی عقلانیت و علم‌گرایی بود. در واقع در این دو دولت حرف‌های عجیب و غریب و غیرعلمی و غیرعقلانی کمتر زده می‌شد و اگر کسی چنین حرف‌هایی می‌زد یا ایده‌هایی غیرعقلانی ارایه می‌داد با واکنش تند جامعه مواجه می‌شد. این به سود آنان بود، ضمن اینکه مدیران آنان هم علی‌الاصول معتقد به این عقلانیت بودند. این ویژگی مثبت در سخنان کارگزاران دو دولت دیگر معکوس دیده می‌شد.

شفافیت در دو دولت خاتمی و روحانی قابل مقایسه با دو دولت دیگر نبوده و نیست. شفافیت کمک زیادی می‌کند که تخصیص منابع و صرف پول و بودجه، منطقی و عقلایی انجام شود و در نتیجه کارایی اقتصادی بهتر شود و با منابع مشخص مالی خروجی‌های بهتری به دست آید.

اینها را می‌توان علل اصلی این تفاوت در عملکرد کوتاه‌مدت این چهار دولت دانست، عملکرد بلندمدت آنان در اقتصاد بالتبع متاثر از سیاست‌های اقتصادی است که متاسفانه در دولت احمدی‌نژاد وضعیت بسیار بدی بود با آن درآمدهای نفتی کلان، رشد اشتغال در حد صفر، رشد تولید ناخالص داخلی ناپایدار و کمتر از دوره‌های قبلی بود. امیدواریم که دولت کنونی درس گرفته و در حوزه اقتصاد سیاست خود را تغییر دهد.

شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 16
  • ناشناس
    4

    پاسخ به این سوال کار سختی نیست ، 1.نه احمدی نژاد و نه رییسی علم کافی برای کشور داری را نداشته و ندارند ،2در دو دولت خاتمی و روحانی (کمتر )دست مداخله جویان داخلی را از اقتصاد کشور بریدند

  • احمد
    11

    شما حالت خوبه ؟ یا زمان روحانی ایران نبودی یا در کما بودی یا آنقدر درآمد داشتی که متوجه تورم وحشتناک نبودی حالا از خواب بیدارشدی یا برگشتی ایران یا درامدت قطع شده متوجه تورم شدی البته محض اطلاع بگم که این سیر صعودی از همان مدل روحانی تبعیت می کند

    نظرات شما -
    • ناشناس
      3

      شماهاخودتونو به خواب زدید ،‌روحانی درامد نفتی نداشت با گفتگو و درست کردن روابط تونست راه معامله را باز کنه که دولتهای مطبوع تو این عرضه را که نداشتند هیچ عملا ر....‌دن

  • ناشناس
    2

    عامل مهم غیر از موارد یاد شده تیمهای اقتصادی دولتهاست که از چه کسانی با چه سطح تخصص و سواد تشکیل شده باشند.

  • رحیم آب منگل
    12

    خیلی پررو تشریف دارید یعنی دولت روحانی دلار ۲۵۰۰ تحویل گرفت دلار ۳۰۰۰۰۰ تحویل داد در کنترل تورم موفق بود.ولی احمدی نژاد دلار ۸۰۰ تحویل گرفت و۲۵۰۰ تحویل دار ناموفق .معلم ریاضی تون کی بوده

    نظرات شما -
    • ناشناس
      1

      فرق است بین رییس جمهوری مثل الان که ابر وباد ومه وخورشید وفلک به کمکش میان با رییس جمهوری که اگه بگه ماست سفیده تمام دزدان علیهش بپا میخیزند که ثابت کنند ماست سیاهه

    • 2

      تنها مزیت روحانی ان بود که در راه درست گام نهاد هرچند خناسان مانع شدند ونگذاشتند موفق شود.

  • چرا؟
    3

    من اصلا متن رو‌نخوندم ولی دلیلش واضحه
    اولا اون زمان ما تحریم نخریده بودیم برای خودمون
    فکر انرژی و فلان هسته ای نیفتاده بودیم
    دزدی اقایون به این شکل امروزی رواج نداشت
    خرج فلسطین و لبنان و سوریه و روسیه و عراق رو نمیدادیم
    دلار هزار تومن بود اون زمان
    خوب همینا کافیه کمر اقتصاد بشکنه
    من سیکل دارم و فهمیدن این که‌چرا وضع کشور این شده رو حتی یه بیسوادم میتونه تشخیص بده ولی اقایون‌کور شدن چون فقط قدرتو میخوان و مردمو دشمن میدونن با خودشون

  • اسی
    5

    چون هر کسی را بهر کاری ساخته اند.به قول شاعر: بوریا باف گرچه بافنده است/ نبرندش به کارگاه حریر!

  • ایرج محمدی
    9

    دکتر احمدی نژاد محبوب ملته.
    اونو با رئیسی و.....مقایسه نکنید.
    الان انتخابات آزاد برگزار کنید تا ببینید مردم چقدر ایشون را دوست دارند

  • ناشناس
    1

    وقتی برای راه آهن شلمچه
    . بصره پول خرید زمین عراقیها رو میدید باید هم اینطوری باشه بقیه گروه ها و کشور ها دیگه گاو پیشونی سفیده

  • ناشناس
    0

    مدیریت به شعار و سر و صدا نیست
    مدیریت به جناحی بودن نیست
    که اگر بود در این چهل و چهار سال اوضاع سرو سامان میگرفت

  • ناشناس
    1

    چون اصولگرایان دزد هستند دکل نفتی را باجاش غیب میکنند

  • امیرکبیر
    1

    چون اصولگرایان تحصیلکرده دانشگاه تمام سیستماتیک حکومتی امام صادقند باتفکر بسط ایدئولوژی حاکم ولی اصلاح طلبان ومیانه روها باتحصیل در دانشگاههای ملی و برندجهانی هم دنیا دیده شده اند وهم کاربلدند نمونه آن دکتر ظریف با مدرک واقعی بدون هیچگونه امتیاز کنکوری و تحصیلکرده شاهنشاهی.....

  • ...
    0

    😂😂😂😂😂😂😂
    عباس عبدی؛ عجب جوکی گفته...
    😂😂😂😂😂😂😂
    البته مثل همیشه که جوک زیاد میگه...

  • 0

    درامد ایران رو تو یه کشور دیگه خرج کردن خودش یه دزدی برزگه

اخبار مرتبط سایر رسانه ها

    اخبار سایر رسانه ها