نور ولی محسود مرده است؟ / چرا پاکستان این فرمانده طالبان را هدف قرار میدهد؟
نور ولی محسود، فرمانده ارشد تحریک طالبان پاکستان (TTP)، هفته گذشته در حملهای هوایی در کابل هدف قرار گرفت. هنوز مشخص نیست که محسود که در یک کاروان در حال حرکت بود، از این حمله جان سالم به در برده است یا خیر؛ این نخستین حمله هوایی در کابل از سال ۲۰۲۲ به شمار میرود.

به گزارش خبر فوری، پس از این حمله، نور ولی محسود در یک ویدئوی منتشر شده که صحت آن البته تأیید نشده، ظاهر شد و ادعا کرد که اسلامآباد در حال اجرای «کارزار اطلاعاتی هدفمند» علیه اوست. اما نور ولی محسود کیست و چرا پاکستان او را هدف قرار میدهد؟ چه عواملی باعث شده تا این فرمانده طالبان، تنشها میان افغانستان و پاکستان را تشدید کند؟
مغز متفکر طالبان
نور ولی محسود در تاریخ ۲۶ ژوئن ۱۹۷۸ در منطقه سوی جنوب و وزیرستان در ایالت خیبر پختونخوا به دنیا آمد. او از قبیله محسود است و در دوران کودکی در چند مدرسه دینی (مدارس) تحصیل کرده است.
محسود در دهه ۱۹۹۰ در کمپینهای طالبان افغانستان مشارکت داشت و گفته میشود پس از حمله آمریکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱ به پاکستان بازگشت. در پاکستان، او به تدریج در صفوف تحریک طالبان پاکستان صعود کرد و به دلیل مقام قضایی خود به عنوان قاضی (فقیه)، جایگاه ویژهای یافت. او مسئولیتهای مختلفی در گروه داشت، از جمله هدایت عملیات طالبان در کراچی و مدیریت بخش رسانهای سازمان.
نور ولی محسود پس از کشته شدن ملا فضلالله توسط حمله پهپادی آمریکا در ژوئن ۲۰۱۸، به عنوان رهبر تحریک طالبان پاکستان انتخاب شد. در آن زمان، گروه TTP به دلیل عملیاتهای ارتش پاکستان به افغانستان منتقل شده بود. تحلیلگران معتقدند که محسود توانسته این گروه پراکنده را به واحدی منسجم و قدرتمند تبدیل کند و با ایجاد اتحاد میان گروههای رقیب، استراتژی کلی و هماهنگی مناسبی برای تحریک طالبان پاکستان فراهم آورد.
نقش و اهمیت سیاسی و نظامی
به عنوان رهبر TTP، نور ولی محسود یکی از چهرههای اصلی است که پاکستان را هدف حملات شبهنظامی قرار میدهد. گروه تحریک طالبان پاکستان مسئول حملات متعدد در خاک پاکستان بوده و فعالیتهای آنها تهدیدی جدی برای امنیت ملی این کشور محسوب میشود. از این رو، پاکستان تلاش میکند با هدف قرار دادن رهبران ارشد این گروه، توان عملیاتی آن را کاهش دهد و بازدارندگی ایجاد کند.
حمله اخیر در کابل نشان میدهد که پاکستان آماده است مرزهای خود را فراتر از خاک خود در مسیر مقابله با تهدیدات امنیتی دنبال کند. این اقدام همچنین یک پیام هشدار برای سایر رهبران و اعضای ارشد TTP محسوب میشود. با این حال، موفقیت چنین حملاتی در بلندمدت به اثربخشی برنامههای اطلاعاتی و نظامی و واکنشهای طالبان بستگی دارد.
پاسخ محسود و پیامدهای آن
پس از حمله هوایی، نور ولی محسود در ویدئویی ظاهر شد و این اقدام پاکستان را «کارزار اطلاعاتی هدفمند» علیه خود خواند. این واکنش نشان میدهد که او همچنان حضور دارد و تلاش میکند از طریق رسانهها مشروعیت و نفوذ خود را حفظ کند. انتشار چنین ویدئوهایی علاوه بر اثبات زنده بودن رهبر طالبان، میتواند روحیه اعضای گروه و متحدان آن را تقویت کند.
به طور کلی، نقش نور ولی محسود به عنوان رهبر تحریک طالبان پاکستان بسیار کلیدی است. او نه تنها عملیات نظامی گروه را هدایت میکند، بلکه سیاست و استراتژی کلی گروه، مدیریت رسانه و اتحاد میان جناحهای مختلف TTP تحت رهبری او شکل میگیرد. توانایی او در متحد کردن گروههای مختلف، یکی از دلایل اصلی قدرت و تداوم فعالیتهای تحریک طالبان پاکستان به شمار میرود.
هر کی هست گویا رفته انجایی که باید زودتر از اینها میرفت .