حسن روحانی: جنگ ۱۲ روزه، جنگ جهانی سوم در سطح بسیار محدود و کوچک بود/ آنچه در جنگ ۱۲ روزه دیدیم، تقابل بین دانش شرق و غرب بود/ شرقی‌ها و غربی‌ها دیدند چه دارند، ما دیدیم کجا توانستیم به دشمنان‌مان ضربه بزنیم و متأسفانه آن‌ها کجا توانستند به ما ضربه بزنند

او افزود: از دید علمی، جنگ ۱۲ روزه، جنگ جهانی سوم در سطح بسیار محدود و کوچک بود. شرقی‌ها و غربی‌ها دیدند چه دارند، ما دیدیم کجا توانستیم به دشمنان‌مان ضربه بزنیم و متأسفانه آن‌ها کجا توانستند به ما ضربه بزنند. امروز اگر بخواهیم از کشورمان حفاظت و حراست و امنیت ملی را حفظ کنیم، با علم و دانش امکان‌پذیر است. البته در کنار آن ایمان، انگیزه، ایستادگی، شهامت و شجاعت هم باید باشد. ما در دوره جنگ هشت‌ساله دیدیم که افراد اندیشمند و دانشمند چگونه به ما کمک کردند.

 روحانی با بیان اینکه در دوران دفاع ۸ ساله هرجا که ما ابتکار به خرج دادیم پیروز شدیم، خاطره‌ای را ذکر کرد: من از سال ۶۴ تا ۷۰ فرمانده پدافند هوایی کشور بودم، اختیارات کافی هم داشتم؛ شاید به تعبیری اختیارات فرماندهی کل قوا را داشتم. در سال‌های ۶۲ و ۶۳ کل هواپیماهایی که در دو عملیات‌های خیبر و بدر توانستیم سرنگون کنیم، دو تا سه فروند هواپیمای عراقی بود. اما در سال ۶۴ در عملیات والفجر ۸ در فاو، ما ۷۳ فروند هواپیمای عراقی را سرنگون کردیم. ۶۳ فروند را عراقی‌ها اعتراف کردند، آمار ما ۷۳ فروند است. از هواپیماهای سقوط‌کرده، ۱۲ خلبان اسیر گرفتیم. به این خاطر توانستیم این کار را بکنیم که عده‌ای عالم، دانشمند و فهمیده کنار هم جمع شدند و دیدند مشکلات ما چیست که ما نمی‌توانیم روبه‌روی هواپیمای عراقی درست از پدافندمان استفاده کنیم. یادی می‌کنم از شهید ستاری و شهید بابایی که نقش بسیار زیادی در ستاد پدافند هوایی داشتند و دانشمندانی که از آن‌ها استفاه کردیم برای حل مشکلاتی که در قطعه داشتیم و کسی به ما نمی‌داد، آن‌ها به ما کمک کردند و توانستیم این قطعات را درست کنیم. مواردی وجود داشت که از نظر علمی قابل احیا نبود، مثلاً لامپ کلایسترون که در سیستم پدافند هوایی ما نقش خیلی حیاتی داشت، وقتی می‌سوخت، دیگر قابل احیا نبود. از نظر علمی در دنیا کسی دنبال احیا آن نمی‌رود و می‌گویند قابل احیا هم نیست. اما عده‌ای دانشمند جمع شدند و در عرض دو یا سه ماه شبانه‌روزی کار کردند و این لامپ‌های سوخته را احیا کردند و ما از نو استفاده کردیم. یک عامل پیروزی ما در عملیات والفجر ۸ این بود که توانستیم سیستم پدافندی هاوک را احیا کنیم.

او در ادامه اظهار داشت: علم و دانش، ایستادگی و ایثار است که به ما کمک می‌کند؛ وگرنه از نظر سلاح و امکانات همه کشورها به عراق کمک می‌کردند، از فرانسه گرفته تا شوروی سابق و کشورهای اروپایی، بسیاری از کشورهای عربی از لحاظ مالی و آمریکا از لحاظ اطلاعاتی و ما تنها بودیم. اگر ابتکار با فداکاری توأم شود هر کاری را می‌تواند انجام دهد. امروز هم نیاز به علم و دانش داریم. ایمان و اخلاق و علم در کنار یکدیگر قرار می‌گیرد تا از این کشور حراست و حفاظت کند.

 ما مدیون کتاب‌ها هستیم. کتاب‌ها امانتدارانی هستند که افکار دیروز را به امروز و فردا منتقل می‌کنند

رئیس‌جمهور ایران در دوره‌های یازدهم و دوازدهم با تأکید بر اینکه بخش بزرگی از علم و دانش در میان اوراق کتاب‌هاست، افزود: ما مدیون کتاب‌ها هستیم. کتاب‌ها امانتدارانی هستند که افکار دیروز را به امروز و فردا منتقل می‌کنند. ما امروز از همه افکار و اندیشه‌های گذشته، دانشمندان و اساتید استفاده می‌کنیم. همه همانگونه که مدیون اساتید و بزرگان‌مان هستیم، مدیون کتاب هم هستیم.

دکتر روحانی سپس به کتاب‌هایی اشاره کرد که به سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران اهدا کرده است و گفت: مجموعه‌ای که در طول زندگی‌ام از سن ۱۰ سالگی تا امروز جمع‌آوری کرده بودم را تقدیم می‌کنم به مرکزی که واسطه است بین همه آن‌هایی که این‌گونه آثاری دارند و عموم مردم و مخصوصاً جوانانی که علاقه‌مند به تحصیل و تحقیق و بررسی راجع به مسائل مختلف علمی و اجتماعی و سیاسی در کشور هستند. من یاد می‌کنم از مرحوم پدرم که او از نوجوانی به ما یاد داد که بخوانیم و مطالعه کنیم و برخی از کتاب‌هایی که تقدیم کردم، کتاب‌هایی بود که در سن ۱۰ سالگی در سال‌های ۱۳۳۷ و ۱۳۳۸ می‌خواندم، این‌ها غیر از کتاب‌های درسی دبستان بود که می‌خواندیم. پدرم ما را علاقه‌مند کرد به کتاب و رابطه‌ای بین فرزندانش با کتاب برقرار کرد. همه باید نسبت به نسل‌های آینده این کار را بکنیم؛ چه کتاب مکتوب و چه دیجیتال، فرقی نمی‌کند.

او با تأکید بر اینکه سیری از زندگی من در این کتاب‌هایی که تقدیم کردم وجود دارد، اظهار داشت: دوره‌ای که در قم تحصیل می‌کردم، پشت جلد کتاب‌ها نوشتم که از چه استادانی استفاده کردم. دورانی که دانشگاه بودم، کتاب‌ها و جزوه‌ها را جمع‌آوری کردم و نوشتم از چه استادانی استفاده کردم. مجموعه کتاب‌هایی که در حوزه در درس خارج استفاده می‌کردیم، تقدیم شده که نشان می‌دهد ما از چه منابعی استفاده می‌کردیم. یک سری کتاب و مقالات به زبان انگلیسی است، من از آن‌ها خیلی استفاده کردم برای نوشتن فوق‌لیسانس و دکترا. رساله‌ها را هم بعداً تقدیم می‌کنیم.

 روحانی از رئیس کتابخانه ملی خواست از مجموعه کتاب‌هایی که تقدیم شده، دسته‌بندی خوبی انجام بگیرد و گفت: بخشی از این کتاب‌ها تألیف و بخشی مربوط به من هست، بخشی مربوط به دوران هشت‌ساله ریاست‌جمهوری است، کتاب‌هایی وجود دارد که محصول تحقیقات انجام‌شده در مرکز تحقیقات استراتژیک است. در مجموعه کتاب‌ها، کتابی است تحت عنوان «توسعه» که محصول ده‌ها جلسه علمی و بحث و تبادل‌نظر در مرکز تحقیقات استراتژیک درباره توسعه کشور است که آنجا در خدمت آقای دکتر صالحی امیری بودیم و تحقیقات بسیار خوبی در زمینه‌های مختلف صورت گرفت.

روحانی همچنین به اسناد اهدایی به کتابخانه ملی اشاره کرد و گفت: تعداد زیادی نوار وجود دارد که مربوط به جلساتی است که من در مرکز تحقیقات درباره مسأله امنیت ملی اداره می‌کردم. حدود هزار نوار یک‌ونیم یا دو ساعته هم وجود دارد که مربوط به جلسات تحقیقاتی است که هر هفته در مرکز تحقیقات استراتژیک داشتیم. درباره بحث‌های مربوط به توسعه همه نوارها را تقدیم می‌کنیم. سخنرانی‌هایی قبل و بعد انقلاب، اسناد سفرهای انجام‌شده و فعالیت‌ها و مصاحبه‌های صورت‌گرفته در زمینه هسته‌ای در سال‌های ۸۲ تا ۸۴ هم در این مجموعه وجود دارد. الان حدود ۵۰۰ حلقه نوار تقدیم شده و چند هزار حلقه نوار که به صورت کاست و وی‌اچ‌اس است را تقدیم می‌کنیم. اسنادی که مربوط به دوران دفاع مقدس، دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی، مرکز تحقیقات استراتژیک و ریاست‌جمهوری است و طبقه‌بندی ندارد را تقدیم می‌کنم.

رئیس‌جمهور ایران در دوره‌های یازدهم و دوازدهم ابراز امیدواری کرد سنتی ایجاد شود که اهل دانش و تحقیق و اساتید و علمای بزرگ، کتاب‌های شخصی‌شان را به کتابخانه‌های عمومی تقدیم کنند که در سطح وسیعی از آن‌ها بهره‌برداری شود.