آیا عزت نفس دارید؟

آیا مریم از دید خودش فردی با اعتماد به نفس و راحت است. از زندگی لذت می برد و نسبت به خود و توانایی ها یش نگرش مثبتی دارد.

مریم همان طور که خودش به شخصیت و ویژگی هایش احترام می گذارد انتظار دارد که دیگران نیز برایش ارزش قائل شوند زیرا خود را شایسته این ارزش و محبت می پندارد.

برعکس او خواهر کوچک ترش مینا، احساس می کند فردی بی ارزش است و نمی تواند برای دیگران جذاب و دوست داشتنی باشد.

در روابطش اعتماد به نفس لازم را ندارد و همواره شکست می خورد البته احساس می کند که لیاقتش نیز همین است.

در انتخاب اهداف معمولا خود را دست کم می گیرد، در مقابل بی حرمتی و سوء استفاده دیگران نیز راهبرد خنثی و متواضعانه ای دارد.

با خواندن شرح حال متفاوت این دو نفر، شاید بیشتر نسبت به خود و احساسی که دارید دقت کنید و از خود بپرسید عزت نفس چیست؟

می توانیم عزت نفس را اینگونه تعریف کنیم: میزان ارزشی که برای خود قائل می شویم و از آنجایی که ما خود را آنگونه می بینیم که فکر می کنیم دیگران ما را می بینند، بنابراین به همان میزان که برای خود ارزش قائل می شویم انتظار ارزش از سوی دیگران را داریم.

پس تعجبی ندارد فردی با عزت نفس پایین نگرش دیگران به خود را منفی ارزیابی کند.
عزت نفس من چگونه شکل گرفته؟!

شاید برای تان سوال باشد که چرا و چگونه چنین احساسی نسبت به خود ، توانایی ها و ویژگی های تان کسب کردید.

عزت نفس از نظر مشاوره تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد از جمله:

1_ شیوه تربیت و پرورش ما: از آنجایی که ریشه عزت نفس ما در کودکی شکل می گیرد، بنابراین نحوه برخورد دیگران و نوع تربیت والدین تاثیر بسزایی در نحوه شکل گیری عزت نفس ما دارد.

البته معمولا در این بین مادر نقش محوری دارد زیرا در سال های اولیه زندگی مادر است که بیش از هر فرد دیگری با کودک در تعامل است و پاسخگوی نیازهای اوست.
محبت واقعی به کودک و تربیت درست باعث می شود کودک دنیا را از دریچه ای مثبت، و قابل اعتماد ببیند

برعکس این حالت، تنبیه و سواستفاده جسمانی یا جنسی ازکودک، خاطرات بد و آسیب های استرس زا نیز باعث می شود کودک به دنیا و خودش نگاه مثبتی نداشته باشد و عزت نفسش به خطر بیفتد.

2_ ظاهر جسمانی: با توجه به اهمیتی که جامعه، مجله های مد و رسانه ها به تناسب اندام و ظاهر جسمانی می دهند بنابراین تعجب آور نیست که این موضوع در عزت نفس ما نقش تعیین کننده داشته باشد.
البته بیش تر از خود ظاهر جسمانی، برداشتی که ما از ظاهر جسمانی مان داریم، مهم است.

3_ رویدادهای جاری زندگی: اگرچه رویدادهای گذشته، تربیت والدین و بازخورد دیگران در شکل گیری پایه عزت نفس ما تاثیر دارد.

اما اتفاقات حال حاضر زندگی مثلا اخراج شدن از سر کار، قبولی در دانشگاه، پیروزی در یک رشته ورزشی و دوستان ما همه و همه در نگرش ما به خودمان و به طور کلی عزت نفس مان تاثیر دارد.

عزت نفس بالا و مزایای آن

می توان گفت فردی که عزت نفس بالایی دارد از مزایای زیر برخوردار است:

1_ نسبت به خود و ویژگی های روانی، جسمانی خود پذیرش دارد همچنین نسبت به دیگران نیز به میزان بالایی پذیرش دارد.

2_ خودشناسی دارد، در واقع می توان گفت از آنچه که واقعا در زندگی می خواهد آگاه است.

3_ شادی و احساس رضایت درونی بالایی دارد.

4_ در موقعیت های اجتماعی و در تعامل با دیگران احساس راحتی دارد.

5_ در برخورد با موفقیت های دیگران و نقاط مثبت دیگران واکنش مناسب و به دور از حسادت نشان می دهد.

6_ در همه فعالیت ها و مسئولیت های زندگی به خود و توانایی خود اعتماد دارد
7_ به خود و خلاقیت های خود اتکا دارد و به عقاید دیگران محدود نمی شود.

8_ احساس سرزندگی و متعادل بودن دارد، برای دریافت محبت دیگران و همچنین محبت کردن به دیگران آمادگی بیشتری از خود نشان می دهد .

9_ به دیگران توجه می کند و در عین حال استقلال لازم در برخورد با مشکلات را حفظ می کند.

10_ در برخورد با خودش و خطاهایش ملایم تر است، با خطرهای بیشتری رو به رو می شود، به جای سرزنش و نقد شدید به خود ، شکست را تجربه ای آموزنده می داند

مشکلات عزت نفس پایین

افرادی که عزت نفس پایینی دارند با مشکلاتی مواجه هستند از جمله:

1_ در پذیرش خود و دیگران مشکل دارند. در واقع هر چه افراد خود را بیشتر بپذیرند، ظرفیت بیشتری برای پذیرش دیگران دارند.

2_ در اغلب موارد ذهن سرزنش گر شان در حال انتقاد و ایراد گرفتن از خود و دیگران است.

3_ استقلال ندارند از ترک شدن و تنها شدن می ترسند و به همین دلیل به روابط مخرب و سوء استفاده شدن توسط دیگران بدون ابراز اعتراض یا ناراحتی ادامه می دهند.

4_ احساس ارزشمندی را صرفا در موفقیت هایشان می بینند نه صرف وجود خود، بنابراین برای کسب ارزشمندی و پر کردن این خلاء درونی ملاک های سختی برای پیشرفت در نظر می گیرند.

5_این کمال گرایی و مقایسه دائمی موفقیت ها را در برخورد با نزدیکان نیز انتظار دارند مثلا از کارهای همسرشان انتقاد دارند یا برای ازدواج به دنبال فردی کامل می گردند..

6_ درصورتی که دیگران چیزهای مثبتی به آن ها بگویند که با نگرش منفی آنها در مورد خودشان منطبق نباشد، انکار می کنند. مثلا زنی که عزت نفس ضعیفی دارد، هر بار که همسرش از ظاهر او تعریف می کند، این ویژگی مثبت را در خودش انکار می کند.

7_ برداشتن مبهمی از خود دارد، از شناختن و دانستن بیشتر در مورد ویژگی های خودشان طفره می روند.

8_ تصمیم گیری برایش سخت و دشوار است از نیازهای واقعی و خواست قلبی خود آگاهی ندارد.

9_ در پیش قدم شدن برای برقراری روابط با دیگران و تعاملات اجتماعی مشکل دارد و از اینکه در مرکز توجه دیگران قرار بگیرد نگران است.

راه کار هایی برای افزایش عزت نفس

1_ بدانید که هیچ کس جز خودتان نمی تواند این تغییر را در شما ایجاد کند
تغییر فقط از درون و با اراده خودتان شروع می شود کمک دیگران در این راه بدون خواست و اراده شما هیچ تاثیر و ارزشی نخواد داشت.

2_ بجای تصورات مبهم درباره زندگی و آینده، به صورت کاملا واضح، آنچه که واقعا برای خود می خواهید را مشخص کنید.
از سرکوب احساسات واقعی تان بپرهیزید و خودخواهی شریف داشته باشید. در هرکاری همواره از خود بپرسید که به دنبال چه هستید و چه احساسی دارید.

3_ معمولا عزت نفس پایین با ترس از خطر و تغییر کردن همراه است . بنابراین به این موضوع آگاه باشید که شاید ترس از تغییر کردن باعث می شود برای افزایش عزت نفس خود تلاش نکنید.

4- از اطرافیان تان کمک بگیرید. دوستانی که عزت نفس بالایی دارند و با خوش قلبی برای کمک به شما آماده اند.

5_ به خودتان پس از هر گونه تغییر کوچک تبریک بگویید و پاداش بدهید، از کمال گرایی و انتقاد خود درباره کند بودن روال تغییر دست بردارید.

6_ بدانید که دوست داشتن خودتان به معنای خودخواه یا جاه طلب بودن نیست. اگر خود را دوست داشته باشید آماده خواهید شد تا دیگران را نیز دوست داشته باشید.

7_ بجای تاکید زیاد به قضاوت های دیگران، ارزش ها و معیارهای خود را ملاک قرار دهید.

8_ از انکار نقاط ضعف خود وکمال گرایی بپرهیزید و قدرت پذیرش تان را بالا ببرید.

9_ نسبت به تعریف های دیگران گارد نگیرید و با بیان متشکرم آن را بپذیرید. همچنین خودتان نیز در تحسین ویژگی های خوب دیگران بخشنده باشید!

انجام تست رواشناسی شخصیت به صورت کاملا رایگان در سایت مشاوره امکان پذیری است.

منبع: مرکز مشاوره مشاورانه

71