این دو خواهر ۶ هزار سال قبل در یک معدن کار میکردند
بازسازیهای جدید بر پایه اسکلتهای باقیمانده دو خواهر انجام شده که در یک جامعه ماقبلتاریخی معدنی در جمهوری چک امروزی زندگی میکردند.

پژوهشگران از دو بازسازی سهبعدی «فوقواقعگرایانه» از چهره دو خواهر بزرگسال رونمایی کردهاند که بیش از ۶ هزار سال پیش در جامعهای خشن و معدنی در جنوب جمهوری چک زندگی و کار میکردند. این بازسازیهای تماشایی، برپایهی تجزیهوتحلیلهای جدید از بقایای این دو زن شکل گرفتهاند؛ بقایایی که بیش از ۱۵ سال پیش از یک معدن باستانی چِرت در منطقه موراوی جنوبی کشف شدند.
شواهد جدید حاکی از آنست که این دو خواهر در این معدن کار میکردند و سنگهای سنگین را برای ساخت ابزار و سلاح استخراج میکردند. این دو خواهر در یک گودال معدنی، یکی روی دیگری دفن شده بودند. اسکلت خواهر جوانتر در عمق ۶ متری زمین و اسکلت دوم، حدود یک متر پایینتر از آن یافت شد. به گفتهی مارتین اولیویا، باستانشناس موزه موراوی و نویسندهی همکار این پژوهش، این زنان شاید به این دلیل در معدن دفن شدهاند که همانجا کار میکردهاند.
پژوهشگران نشانهای از مرگ خشونتآمیز یا بیماری در اسکلتها نیافتند، با این حال، اولیویا میگوید همچنان احتمال دارد این زنان قربانی شده یا زمانی که دیگر قادر به کار نبودند، از بین برده شده باشند.
جزئیات دفن این دو زن همچنان رازآمیز باقی مانده، برای نمونه همراه اجساد، بقایای یک سگ کوچک هم یافت شده که جمجمهی آن نزدیک اسکلت بالایی و باقی استخوانها کنار اسکلت پایینی کشف شد. عجیبتر اینکه، بقایای یک نوزاد هم روی سینهی خواهر بزرگتر قرار داشت، اما آزمایشها نشان داد کودک هیچ ارتباط ژنتیکی با هیچیک از این دو زن نداشته است.
اولیوا گفته: «نوزاد سالم و کامل بود، اما متعلق به آنها نبود و تنها تعداد کمی استخوان از سگ یافت شد. حتی با وجود نتایج جدید، بهراستی نمیدانیم چرا این افراد به این شکل با هم دفن شدهاند.»
کودکی سخت و کار طاقتفرسا
در پژوهشهای پیشین ثابت شده بود این دو زن خواهر بودند و برپایهی تاریخگذاری رادیوکربن، بین سالهای ۴۰۵۰ تا ۴۳۴۰ پیش از میلاد میزیستهاند.
پژوهشگران مطالعهی جدید برای ترسیم تصویر روشنتری از زندگی در این جامعه معدنی ماقبلتاریخی، تحلیلهای گوناگونی انجام دادند؛ از جمله آزمایش ژنتیکی، بررسی میکروسکوپی دندانها و تحلیل آسیبشناسی اسکلتها. آنها همچنین با سنجش ایزوتوپهای کربن و نیتروژن، رژیم غذایی این خواهران را بررسی کردند.
نتایج نشان داد خواهران در بزرگسالی تغذیهی خوبی داشته و قوی بودهاند، اما در کودکی دچار سوءتغذیه، ضعف و بیماری بودهاند. همچنین در اسکلت آنها نشانههای فشار و آسیب شدید مشاهده شد؛ از جمله مهرههای آسیبدیده و شکستگیهای نیمهدرمانشده. در ساعد خواهر بزرگتر یک شکستگی وجود داشت که تنها کمی بهبود یافته بود و شواهد نشان میدهد او با وجود این آسیب مجبور به کار بوده است.
محققان برای انجام بازسازیها، جمجمهها و سایر استخوانهای این دو خواهر را تجزیهوتحلیل و اندازهگیری کردند
به گفته پژوهشگران، دوره زندگی این زنان با پیدایش نظم اجتماعی جدیدی همزمان بوده که در آن، آسیبپذیرترین افراد بهرهکشی میشدند. در مقاله آمده: «سختترین کارها دیگر لزوماً بهدست قویترین افراد انجام نمیشد، بلکه توسط کسانی که راحتتر وادار به انجام آن میشدند، انجام میشد.»
با توجه به دندانها، خواهر جوانتر بین ۳۰ تا ۳۵ سال و خواهر بزرگتر حدود ۴۰ سال سن داشتهاند. هر دو حدود ۱۵۰ سانتیمتر قد داشته و بدنهایی لاغر اما توانا برای حمل بار سنگین داشتهاند. رژیم غذایی آنها نسبت به میانگین مردم آن زمان در اروپا، گوشت بیشتری داشته است. روشن نیست این میزان گوشت برای تأمین انرژی کار سخت بوده یا نتیجهی زندگی در منطقهای جنگلی با شکار فراوان (مانند موراوی جنوبی).
دادههای ژنتیکی نشان داده که خواهر جوانتر چشمهای فندقی یا سبز و موهای تیره داشته، در حالیکه خواهر بزرگتر احتمالاً چشم آبی و موی بلوند داشته است.
این ویژگیها در بازسازیها در نظر گرفته شدند؛ همچنین لباسهایی که ممکن است در آن دوران پوشیده باشند با الهام از بقایای منسوجات نوسنگی در سراسر اروپا بازسازی شدهاند. این مدلهای سهبعدی از گچ و سیلیکون ساخته شدهاند و شامل پروتزهای چشم و موهای کاشتهشده میشوند. شکل سر هم برابر با ابعاد دقیق جمجمهها تعیین شده که در این مورد بهخوبی حفظ شدهاند.
به گفته پژوهشگران: «پارچههای بازمانده از دوره نوسنگی، همگی از الیاف گیاهی تولید شدهاند؛ از جمله کتان، الیاف پوست درخت و گزنه.»
خواهر بزرگتر، پیراهنی ساده با روپوشی از همین جنس پوشیده بود و موهایش با یک تور نگهداشته شده بود. خواهر جوانتر، پیراهنی از پارچه زبرتر و کنفی به تن داشت و تکههای پارچه بافتهشده در موهایش دیده میشد.