گروسی: بخش عمده اورانیوم غنیشده با خلوص بالای ایران در داخل کشور باقی مانده است
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در مصاحبهای با خبرگزاری ریانووستی گفت که ناظر هستهای سازمان ملل معتقد است که بیشتر اورانیوم غنیشده با خلوص بالای ایران در داخل این کشور باقی مانده است.
رافائل گروسی افزود: ما کمبود اطلاعات جدی داریم – و از دیدگاه عدم اشاعه، این بسیار منفی است – زیرا حتی اگر این تأسیسات به طور جدی آسیب دیده باشند، درک روشنی وجود دارد که بیشتر اورانیوم غنیشده با خلوص بالا که ایران در اختیار دارد، هنوز در داخل این کشور است.
«و این از نقطه نظر منع گسترش سلاحهای هستهای بسیار مهم است.»
پنتاگون ادعا کرده بود که عملیات نظامی آمریکا منجر به نابودی کامل تأسیسات هستهای ایران و عقبگرد قابل توجه قابلیتهای آن در این زمینه شده است.
گروسی در مصاحبه با خبرگزاری ریانووستی گفت که این نهاد بر دسترسی به تأسیسات هستهای ایران برای تأیید ادعاهای تهران مبنی بر ناامن و غیرقابل دسترس بودن آنها اصرار دارد.
«اول از همه، ایران خیلی بیشتر از این سه مرکز دارد. این سه مرکز از نظر بازفرآوری، تبدیل و غنیسازی اورانیوم بسیار مهم هستند.»
وی افزود: اما برنامه هستهای ایران به این [سه سایت] محدود نمیشود. ایران یک برنامه هستهای بسیار پیشرفته با بخش تحقیق و توسعه قدرتمند و تأسیسات متعدد دیگری در داخل کشور دارد. بنابراین، کار در تمام این زمینهها ادامه دارد.
او خاطرنشان کرد که طبق معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (انپیتی) و توافقنامه جامع پادمان، ایران موظف است دسترسی به این تأسیسات را فراهم کند.
«در واقع، این بخشی از گفتوگوی ماست. چون [ایرانیها] میگویند «اینجا ناامن است، نمیتوانید به آنجا بروید». اما در آن صورت، باید به بازرسان اجازه ورود بدهید تا بتوانند تأیید کنند که واقعاً رسیدن به آنجا غیرممکن است. این دقیقاً مکالمهای است که ما در حال حاضر انجام میدهیم و امیدوارم بتوانیم به پیشرفتی دست یابیم.»
وی همچنین افزود که آژانس بینالمللی انرژی اتمی هیچ اطلاعاتی از ایران در مورد ذخایر اورانیوم غنیشده یا میزان خسارت به تأسیسات هستهای آن پس از حملات ژوئن دریافت نکرده است.
او در پاسخ به این پرسش که آیا ناظر هستهای سازمان ملل گزارشی از تهران در مورد وضعیت ذخایر اورانیوم غنیشده و میزان خسارت به تأسیسات هستهایاش در نتیجه حملات آمریکا دریافت کرده است، گفت: خیر.
تهران اعلام کرده که پس از جنگ، همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را به حالت تعلیق درآورده است و مقامات ارشد ایرانی به شدت از این نهاد نظارتی و گروسی انتقاد کردند. ایران، آژانس بینالمللی انرژی اتمی را – که شورای حکام آن یک روز قبل از جنگ قطعنامهای را تصویب کرده بود که ایران را به نقض تعهدات عدم اشاعه متهم میکرد – متهم کردند که بهانهای برای حمله اسرائیل فراهم کرده است.
مقامهای ایرانی بارها اعلام کردهاند که برنامه هستهای تهران صلحآمیز است و هیچ هدفی برای ساخت سلاح هستهای نداشته و ندارند.
اسرائیل در تاریخ ۱۳ ژوئن حملاتی هوایی به تأسیسات هستهای و نظامی ایران و همچنین مناطق مسکونی انجام داد. پس از آن، آمریکا نیز سه تأسیسات کلیدی مرتبط با برنامه هستهای تهران را بمباران کرد.
در حالیکه مقامات آمریکایی در آن زمان ادعا کردهاند که حملات واشنگتن به تاسیسات هستهای تهران، برنامه هستهای ایران را نابود کرده است، اما دبیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در همان زمان اعلام کرد که ایران علیرغم آسیبهایی که تأسیسات هستهایاش در حملات آمریکا و اسرائیل دیدهاند، احتمالاً قادر خواهد بود «در عرض چند ماه» تولید اورانیوم غنیشده را آغاز کند.
چندین منبع مطلع از یک ارزیابی اولیه اطلاعاتی ایالات متحده نیز در آن زمان گزارش دادند که حملات ارتش آمریکا به سه سایت هستهای ایران، اجزای اصلی برنامه هستهای این کشور را نابود نکرده و احتمالاً آن را تنها برای چند ماه به عقب انداخته است.
این ارزیابی جدید توسط آژانس اطلاعات دفاعی (DIA)، نهاد اطلاعاتی پنتاگون، تهیه شده است. یکی از این منابع گفته است که این ارزیابی بر اساس بررسی خسارات ناشی از حملات که توسط فرماندهی مرکزی ایالات متحده (سنتکام) به عمل آمده، تنظیم شده است.
تحلیل آسیبدیدگی سایتها و تأثیر این حملات بر اهداف هستهای ایران همچنان ادامه دارد و ممکن است با بهدست آمدن اطلاعات بیشتر تغییر کند. اما یافتههای اولیه با اظهارات مکرر رئیسجمهور ایالات متحده که ادعا کرده بود این حملات «بهطور کامل» تأسیسات غنیسازی ایران را نابود کردهاند، مغایرت دارد.
دو نفر از افرادی که در جریان این ارزیابی قرار دارند، گفتهاند که ذخایر اورانیوم غنیشده ایران از بین نرفته است. یکی از آنها افزود که سانتریفیوژها عمدتاً «سالم ماندهاند».
این شخص ادامه داد: بنابراین ارزیابی آژانس اطلاعات دفاعی این است که آمریکا در بهترین حالت توانسته برنامه هستهای ایران را چند ماه عقب بیندازد.
