۳۰ سالگی لیگ قهرمانان اروپا/ مارسی، تیمی که اولین و جنجالی‌ترین قهرمانی را به دست آورد
در ۳۰ سالی که از شروع لیگ قهرمانان اروپا می‌گذرد، قهرمانی این مسابقات هرگز به اندازه اولین دوره آن جنجالی نبوده است.
با قهرمانی در فصل ۳-۱۹۹۲ المپیک مارسی هنوز هم تنها تیم فرانسوی است که قهرمان لیگ قهرمانان فوتبال اروپا شده است. در فینال سال ۱۹۹۳ تیم ریمون گوتالز، آ ث میلان افسانه‌ای را با اسطوره‌هایی مانند فرانکو بارزی، پائولو مالدینی، فرانک رایکارد و مارکو فان باستن شکست داد.
مارسی با تک گل مدافعش، باسیله بولی، در مونیخ قهرمان اروپا شد؛ این در حالی است که پاری‌سن‌ژرمن به رغم داشتن فوق ستاره‌هایی مانند لیونل مسی، نیمار و کیلیان امباپه هرگز نتوانست این عنوان را تصاحب کند.
اما این قهرمانی بعدا تحت شعاع رسوایی تبانی قرار گرفت؛ رسوایی‌ای که موجب پس گرفتن عنوان قهرمانی فرانسه از این تیم و فرستادن آن به دسته پایین در همان فصل شد.
اول نیمه پر لیوان را ببینیم. آن زمان شکل برگزاری لیگ قهرمانان شباهتی به وضعیت کنونی‌اش نداشت و تیم‌ها به صورت دوره‌ای در دو گروه هشت تیمی بازی می‌کردند و صدرنشین‌ها به فینال می‌رسیدند. مارسی با عملکردی درخشان و بدون باخت به فینال رسید.
برنارد تاپی، رئیس باشگاه، (این اسم را به خاطر داشته باشید) پس از شکست مقابل ستاره سرخ بلگراد در فینال جام اروپا ۱۹۹۱، سرمایه‌گذاری گسترده‌ای انجام داده بود.
در بخش دفاعی تیم فابین بارتز، دروازه‌بان و مارسل دزایی، مدافع وسط، جذب شدند. در خط حمله هم آلن بوکسیچ خریده شد تا مارسی دغدغه‌ای بابت گلزنی نداشته باشد. این ملی‌پوش کروات در فصل ۳-۱۹۹۲ شش گل در مسابقات اروپایی برای تیمش زد. در خط میانی هم فرانک سوازی جذب شد.
با سه پیروزی و سه مساوی در مرحله گروهی، مارسی با اختلافی ناچیز نسبت به گلاسکو رنجرز، قهرمان اسکاتلند، حریف میلان شد؛ تیمی که به عنوان شانس مسلم قهرمانی قدم به فینال گذاشت.
تیم ایتالیایی در سال‌های ۱۹۹۰ و ۱۹۸۹ قهرمان اروپا شده بود و آن سال هم با شش پیروزی در شش بازی به فینال رسید.
به هر حال در ۲۶ ماه مه ۱۹۹۳ آن‌ها راهی برای عبور از خط دفاعی مارسی پیدا نکردند؛ چه قبل و چه پس از توپی که عبدی پله در دقیقه ۴۴ از روی نقطه کرنر روی تیر نزدیک فرستاد و باسیله بولی با ضربه سر آن را دور از دستان سباستیانو رسی، به گوشه مخالف دروازه فرستاد.
کیسه پولی که در حیاط چال شده بود
با این حال رویدادهایی که منجر به رسوایی مارسی در فصل ۳-۱۹۹۲ شد، چند روز قبل از فینال آغاز شده بود.
مارسی علاوه بر رقابت در اروپا، در لیگ فرانسه هم جدالی نزدیک با پاری‌سن‌ژرمن و موناکو داشت؛ رقابت نزدیکی که تا هفته آخر مسابقات (یک هفته قبل از دیدار با میلان) ادامه داشت.
مارسی در دیدار آخر با تیم در خطر سقو والنسین بازی داشت و پیروزی مقابل آن به معنای قهرمانی بود. مارسی آن بازی را یک بر صفر برد تا گام نخست در راه کسب دو گانه برداشته شود.
اما مدتی بعد مشخص شد که اوضاع آن گونه که به نظر می‌رسید، نبوده است. ژاک گلسمن، بازیکن والنسین گفت که ژان ژاک آیدلی، هافبک مارسی و هم‌تیمی سابقش در نانت، به او ۲۵۰ هزار فرانک (حدودا معادل ۳۰ هزار پوند در آن زمان) پیشنهاد داده است که «بازی را شل بگیرد.»
به خورخه بروچاگا و کریستف روبرت، دو بازیکن دیگر والنسین، هم پیشنهاد رشوه شد. همسر روبرت به هتل تیم مارسی رفت تا یک کیسه پول را تحویل بگیرد؛ کیسه‌ای که بعدا معلوم شد در حیاط خانه مادرش چال شده است.
تحقیقات جنایی آغاز شد که در نتیجه آن قهرمانی مارسی در فرانسه پس گرفته شد. این تیم همچنین به دسته پایین‌تر سقوط کرد و اجازه نیافت که فصل بعد از عنوان قهرمانی خود در لیگ قهرمانان دفاع کند. پاری‌سن ژرمن، نایب قهرمان آن سال لیگ هم رتبه قهرمانی و هم سهمیه مارسی برای حضور در لیگ قهرمانان را بدست آورد.
موناکو، تیم سوم لیگ فرانسه هم سهمیه حضور در لیگ قهرمانان ۴-۱۹۹۳ را گرفت، به این دلیل که با توجه به قهرمان شدن مارسی در فصل گذشته، یک جای خالی دیگر به وجود آمده بود.
با این حال از آن جایی که شواهدی مبنی بر تبانی در رقابت‌های اروپایی پیدا نشد، مارسی توانست عنوان قهرمانی خود در لیگ قهرمانان اروپا را حفظ کند. به این ترتیب آن‌ها قهرمان اولین دوره لیگ قهرمانان باقی ماندند، هرچند که رسوایی آن ماجرا هرگز از کنار نام این تیم پاک نشد.
تاپی به دو سال زندان محکوم شد (گرچه فقط هشت ماه را در حبس گذراند.) و آیدلی که آن زمان ۲۷ سال داشت و به نظر می‌رسید که به اوج فوتبالش رسیده است، به حبس تعلیقی و ۱۸ ماه محرومیت از فوتبال محکوم شد.
آیدلی به فوتبال برگشت اما هرگز نتوانست دوران اوجش در مارسی را تکرار کند. او پس از یک دوره خانه به دوشی از جمله حضور قرضی در تیم والسال انگلیس در سال ۲۰۰۳ بازنشسته شد.
«به تمام بازیکنان تزریق شد»
ماجرای آیدلی با مارسی به آنجا ختم نشد و او در زندگینامه‌اش که سال ۲۰۰۶ منتشر شد، گفت که بازیکنان مارسی قبل از بازی با میلان تزریق‌هایی مشکوک داشته‌اند.
این اظهارات را کریس وادل و تونی کاسکارینو، هم‌تیمی‌هایش در مارسی، نیز تایید کردند.
وادل سال ۲۰۰۳ به روزنامه سان گفت: «به تمام بازیکنان در مارسی تزریق شد. دکتر باشگاه گفت که این تزریق‌ها برای ریکاوری بهتر پس از بازی‌هاست. من تعدادی تزریق داشتم اما تغییری احساس نکردم. نمی‌دانم آن‌ها چه بودند اما تست دوپینگ هیچ بازیکنی مثبت نشد و شواهدی مبنی بر کار خلاف بدست نیامد.»
کاسکارینو نیز اواخر همان سال گفت: «آن ماده هر چیزی که بود موجب بهبود عملکردم شد. من کورسوی امیدی دارم که آن کار قانونی بوده اما ۹۹ درصد مطمئنم که این گونه نبوده است.»
یوفا یک بار دیگر نتایج آزمایش‌های دوپینگی که آن موقع گرفته شد را بررسی کرد و گفت که نتیجه‌شان منفی بوده، در حالی که تاپی در تلاشی ناموفق به دلیل آن ادعا از آیدلی شکایت کرد.
به هر حال همان طور که افتخار اولین قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا با نام مارسی همراه شده است، این لکه تاریک هم همراه آن قهرمانی جنجالی باقی ماند.
