به مناسبت روز دختر/نخستین پادشاه زن ایرانشهر/ ویدئو
پوراندخت، دختر خسرو دوم (خسرو پرویز) از دودمان ساسانی، در حدود سال ۵۹۰ میلادی زاده شد و در سال ۶۳۳ میلادی درگذشت.
پوراندخت، پس از دوره‌ای از هرج‌ومرج در دربار ساسانی، در حدود سال ۶۳۲ میلادی بر تخت پادشاهی ایرانشهر نشست و حدود یک تا دو سال فرمانروایی کرد.
وی یکی از نخستین زنان در تاریخ ایران بود که به‌عنوان فرمانروای مستقل (نه همسر شاه) حکومت کرد. او پس از کشته شدن پدرش و فروپاشی قدرت مرکزی، با پشتیبانی بخشی از اشراف و روحانیان به‌عنوان پادشاه ایرانشهر شناخته شد.
در دوران کوتاه فرمانروایی‌اش، مالیات‌ها را کاهش داد، سپاهیان را از نبردهای بی‌پایان بازگرداند، و کوشید روابط صلح‌آمیز با روم شرقی برقرار کند. منابع تاریخی مانند طبری، دینوری و یعقوبی او را زنی خردمند، آرام و دادگر توصیف کرده‌اند.
پوراندخت در تیسفون درگذشت و پس از او، خواهرش آذرمی‌دخت برای مدتی کوتاه به پادشاهی رسید. با مرگ پوراندخت، یکی از واپسین دوره‌های آرامش پیش از فروپاشی کامل شاهنشاهی ساسانی پایان یافت.
