مرور بر زندگی یک شخصیت تاریخی به بهانه قتلی که در اکباتان رخ داد؛

پایان مشابه داستان زندگی دو همنام؛ بابک خرمدین در دل تاریخ هم مثله شده بود

بابک خرمدین رهبر قیام خرمدینان آذربایجان بود که 20 سال علیه عباسیان جنگید و سرانجام به دستور خلیفه عباسی تکه تکه شد.

پایان مشابه داستان زندگی دو همنام؛ بابک خرمدین در دل تاریخ هم مثله شده بود

به گزارش خبر فوری ، بعد از به قتل رسیدن کارگردانی به نام بابک خرمدین ( اینجا بخوانید)، این نام در اینترنت بسیار جستجو شده و اکثرا به نام مشابهی برخوردند که از قضا با کارگردان مرحوم اشتراک لفظی داشته و جز در نحوه به قتل رسیدنشان هیچ شباهتی با یکدیگر ندارند. این شخص "بابک خرمدین" رهبر قیام خرمدینان آذربایجان است. علی رغم جستجوهای اخیر، اما این شخصیت جنجالی تاریخ ایران به شدت ناشناخته است و حتی در این روزها نیز کسی به اقدامات و فعالیت‌هایش توجهی ندارد. بد نیست در این مجال، مروری بر زندگی این شخصیت تاریخی مشهور و جنجالی داشته باشیم.

کودک چوپانی که بزرگترین دشمن خلیفه شد

بابک خرمدین در آذربایجان متولد شد. او بر خلاف بسیاری از رهبران قیام‌های ایرانی‌ها علیه تسلط اعراب در دو قرن نخستین هجری که از اشراف بودند، از طبقات پایین جامعه بود. پدرش روغن فروشی به نام عبدالله یا عامر بود. این نام برخی را به این گمان انداخته که شاید بابک از خاندانی مسلمان بوده است. با این حال، در مورد او و نسبش اطلاعات بسیار کمی وجود دارد. آنچه بسیاری بر آن هستند این است که بابک در نوجوانی پدرش را از دست می‌دهد و خود به چوپانی مشغول می‌شود. در نوجوانی "جاویدان بن شهرک" یکی از بزرگان شهر بذ آذربایجان با او آشنا می‌شود و چون پسر را صاحب ذکاوت و قدرت می‌یابد او را با خود به قلعه اش می‌برد. بابک نزد جاویدان می‌ماند. جاویدان یکی از مخالفان سرسخت تسلط اعراب بر آذربایجان بود و طبق برخی اخبار اسلام هم نیاورده بود. ابن شهرک رهبر خرمدینان آذربایجان بود. خرمدینان از جمله مخالفان ایرانی عباسیان بودند که بعد از کشته شدن ابومسلم سربرآورده و معتقد بودند ابومسلم کشته نشده و دیر یا زود بازگشته و ظهور می‌کند. بابک از جاویدان درس سیاست آموخته و بعد از مرگ او نیز وارث ثروت و تاج و تختش شد. از این زمان به بعد، بابک به مدت 20 سال آذربایجان را در ید قدرت خود داشت و قیام بزرگی را علیه عباسیان ترتیب داد.

زمینه‌های قیام بابک، انگیزه او از شورش چه بود؟

توجه به زمینه قیام بابک خرمدین بسیار مهم است. آنچه مشخص است این است که بعد از قتل ابومسلم خراسانی به دست خلیفه منصور دوانقی، بسیاری در ایران به خونخواهی سردار ایرانی قیام کردند. بسیاری از این افراد اندیشه‌های دینی و احیاء مذهب زرتشتی داشتند، برخی ملی‌گرای صرف بودند و برخی فقط به دنبال کسب تاج و تخت. با مرگ هارون الرشید، قیام مامون ( که مادری ایرانی داشت و در خراسان می‌زیست) علیه برادرش و شکست امین و فتح بغداد، قیام‌ ایرانیان گسترش یافت. در این زمان خرمدینان در شمال، غرب و شرق ایران ظهور یافتند. در این میان، مازیار در شمال و بابک در آذربایجان قیام خود را گسترش داده و به بزرگترین دشمنان عباسیان تبدیل شدند. با سفر مامون از خراسان به بغداد، خرمدینان کمی از فعالیت خود کم کردند. مامون بالغ بر 6 سپاه مجهز برای مبارزه با بابک فرستاد اما همه این سپاهیان از او شکست خوردند.

شکست نیروهای خلیفه از بابک به چند علت بود. اولا بابک تسلط عجیبی بر نبرد در کوهستان داشت و در کوه‌های تنگ و خطرناک آذربایجان با نیروهای خلیفه می‌جنگید. دوما در آن دوره امپراتوری بیزانس (روم شرقی) بر مناطق غربی تسلط داشت و خلیفه نیز با این امپراتوری در جنگ بود و از این رو قادر به محاصره آذربایجان و یورش از غرب نبود. نیروهای بابک نیز در صورت تنگ شدن محاصره از مسیر کوهستان به ارمنستان و بیزانس می‌رفتند و از این رو، دست نیروهای خلیفه از آنها کوتاه می‌ماند.

در مورد عقاید و افکار بابک نیز مجادله بسیار بسیار زیاد است. برخی او را مسلمان شیعه می‌دانند، برخی او را مسلمان سنی خوانده اند، برخی دیگر او را به قطع زرتشتی دانسته و برخی دیگر نیز او را مانوی یا مزدکی خوانده اند. مخالفان بابک دو عقیده به او و طرفدارانش نسبت داده اند. این دو عقیده یکی اعتقاد به "حلول" است و دیگری " گرایش به اشتراک".

در واقع به نظر می‌‎رسد بابک گرایشات مزدکی شدیدی داشته و مخالف نظام طبقه بندی سنتی ساسانیان بوده و از این رو به اشتراک اموال و املاک و لغو نظام ارباب و رعیتی علاقه مند بوده است. دشمنان از این گرایش استفاده کرده و او را متهم به اشتراک همسران و دختران می‌کردند در حالیکه مدرکی در این مورد وجود ندارد. در مورد حلول نیز احتمالا او متاثر از سایر خرمدینان بوده و معتقد بوده است روح جاویدانی در قهرمانانی چون ابومسلم حلول کرده و بعد از مرگ ایشان نیز در قهرمانانی دیگر همچون او حلول می‌کند. در این مورد نیز مدارک روشنی وجود ندارد. این امر بدین دلیل است که اصولا بیشتر مدارک رسیده به ما از دشمنان بابک است و ما قدرت قضاوت درستی در مورد او نداریم.

اما انگیزه بابک؛ در مورد انگیزه قیام او نیز مدارک روشنی وجود ندارد. بسیاری او را یک وطن پرست دانسته که قصد داشت امپراتوری ساسانی را احیاء کرده و دست اعراب را از ایران کوتاه کند. برخی دیگر، محدوده قیام او را آذربایجان دانسته و معتقدند اصولا قیام او محلی بوده و او قیامش را هرگز ورای آذربایجان گسترش نداده است. برخی نیز، امروزه او را نماد ملیت آذربایجان دانسته و با نسبت دادن او به جنبش پان‌ترکیسم سعی دارند از او یک قهرمان ترک بسازند.

شکست بابک از افشین و اعدام و تکه‌تکه شدنش

بعد از مرگ مامون، برادرش معتصم به قدرت رسید. معتصم در ابتدای خلافتش با مصائب بسیاری روبه رو بود. بابک و مازیار تقریبا نیمه شمالی را از ایران جدا کرده بودند. خلافت عباسی همچنین درگیر جنگ با بیزانس بود. خلیفه عباسی ابتدا به شمال حمله برده و بیزانس را شکست داد و بعد از این پیروزی استراتژیک به سراغ بابک خرمدین رفت.

زیرکی معتصم این بود که برخلاف مامون فرماندهی سپاهش را به یک ایرانی که آشنا به نبرد کوهستان و جنگ چریکی بود داد. خلیفه افشین را که یک سردار ایرانی بود با سپاهی گران به آذربایجان فرستاد تا بابک را شکست دهد. افشین در این نبرد برخی مردم ناراضی را همراه خود کرد و به خصوص سرداری به نام ابودلف و یارانش را به سپاه خود افزود.

جنگ افشین و بابک چندین سال طول کشید. سرانجام سپاه افشین به کوه بَذ (مقر بابک) رسید. بابک بر سر راه دشمن چاه‌ها و حفره‌ها کنده بود و پای اسب‌های سپاه افشین در آن‌ها فرومی‌رفت. در این‌جا گروهی از مردم محلی که کوهنوردان قابلی بودند به کمک افشین رسیدند و دیوارهای خانه‌های سر راه را خراب کردند و چاه‌ها را پرکردند. بابک گردونه‌ای پر از سنگ بر بالای کوه آماده کرده بود و چون سپاهیان افشین خواستند از کوه بالا بروند آن گردونه را بر سر ایشان غلتاند، ولی این تدبیر نیز مفید نیفتاد و سرانجام سپاهیان و داوطلبان جهاد به درون قلعهٔ بذ راه یافتند.

بابک بعد از فتح قلعه، به همراه چند تن از یارانش از راه کوهستان به رود ارس رسید و بعد از زدن به دل آب، به ارمنستان رفت. بابک مدتی در شهرهای ارمنستان سرگردان بود. او سپس از حکام یکی از مناطق ارمنستان یعنی "سهل بن سنباط" کمک خواست. ابن سنباط به او پناه داد اما در خفا افشین را مطلع ساخت. افشین با چند هزار سوار به ارمنستان رفت و بابک را دستگیر کرد.

بعد از دستگیری بابک، او را به برزند بردند. در آنجا افشین نامه‌ای به معتصم نوشت و او را از دستگیری بابک مطلع ساخت. خلیفه به سرعت نامه‌ای به افشین نوشت و به او دستور داد بابک را به سامرا بفرستد.

بعد از فرستادن بابک به سامرا، او با لباسی از دیبا و کلاهی از سمور، سوار بر فیل که هدیه پادشاه هند به مأمون بود ظاهر گشت، در حالی که برادرش همانند بابک با لباس و کلاه سوار بر شتر ظاهر شده بود. کل طول خیابان در هر دو طرف با سواره نظام و پیاده‌نظام و جمعیت زیادی از مردم پر شده بود. معتصم دستور داد تا جلاد کارش را شروع کند. ابتدا دست‌ها و پاهای بابک قطع شدند و سپس با دستور خلیفه جنازه تکه‌ تکه شده بابک در حومه شهر سامرا به دار آویخته شد. سرش برای نمایش به دیگر شهرها و به خراسان فرستاده شد.

بعد از مرگ بابک، جنبش خرمدینان از آن شکوه و قوت افتاد. هرچند تا چند ده سال بعد، خرمدینان به طور پراکنده در ایران فعالیت می‌کردند اما هرگز به شکوه و جلال دوران بابک برنگشته و آرام آرام از صفحه روزگار محو شدند.

منبع: خبر فوری

38

شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 40
  • من اخر نفهمیدم بابک خرمدین خراسانی بود یا اذربایجان
    0

    نظر شما چیه

    نظرات شما -
    • بهمن
      0

      بابک آمریکایی واسراییلی بود

  • علی
    0

    بله همیشه خیانت کارسازشد

  • ناشناس
    0

    موقع اعدام بابک خرمدین گفت اول دستم را بزنید. دست را قطع کردند. با دستهای خونین صورت خود را به خون آغشته کرد. دلیلش را پرسیدند. گفت صورتم را سرخ کردم تا دشمن فکر نکند رنگ چهره ام پریده و از دشمن ترسیده ام... و بقیه ماجرااااا

    نظرات شما -
    • میرزا مشفقی
      0

      این جریان منصور حلاج بودااا

  • ایران مظلوم
    0

    ایران در طول تاریخ شاهد خیانت های بسیار بوده که در ۴۰ سال اخیر خیانت به مردم و کشور و نام ایران به اوج رسیده

  • بازنشسته
    0

    تیتر بسیاربدی بود و مقایسه این دونفر بدتر از انچه که فکر می کنی .بابک یکی از قهرمانان ملی ایران است که 20سال با ظلم و جور خلفا ی اسلامی مردانه جنگید...

  • ایرانله
    0

    یاشاسن ایران یاشاسن آذربایجان یاشاسن ترک اوغلان

    نظرات شما -
    • یک هموطن بابک خرمدین
      0

      بابک خرم دین تاریخی ترک نبود جناب،اتفاقا دشمنانش که همدست خلیفه عباسی بودن ترکها بودن.

  • تیغ اره
    0

    بابک مزدکی مسلک فاسق فاجر که خون بسیاری از مسلمین را ریخت و سزای عملش را دید هر کس دیگری که نامش بابک خرم دین باشد به همین سرنوشت دچار خواهد شد این انتقام خداوند است .

    نظرات شما -
    • ناشناس
      0

      در عقل و انسانیتت شک کردم!!

    • ایرانی
      0

      فاسق و بدبخت تویی که به کسی که برای حفظ ناموس وطن جنگید توهین میکنی

    • خلفای عباسی
      0

      خون مسلمین!! بعد از شکست امویان با کمک هوش و ذکاوت ایرانیان عباسیان روی کار آمدند اما آنها بنای ظلم و ستم بر ایرانیان نهادند ،از ۱۲ امام شیعیان ۷ تای آخر از ظلم و جور عباسیان در امان نبودند و سرانجام به شهادت رسیدند جز امام مهدی (عج) ایرانیان قیام های متعددی بر علیه این خلافت راه انداختند از قیام ابومسلم خراسانی تا مازیار و بابک و ...سرانجام نیزتوسط ایرانیان ( طاهر ذالیمینین) نابود شد...

    • یه ایرانی
      0

      تو برو به نانسی عجرم و حیفای خودتون افتخار کن!!!! مطمئنا تعداد عملهای زیبایی اونها برات جذابتره!!!!!!!!!!!

  • ناشناس
    0

    درود بر بابک

  • ناشناس
    0

    درود بر بابک

  • ناشناس
    0

    درود بر بابک

  • ریزه میزه
    0

    دانه فلفل سیاه وخال مهرویان سیاه،هردوجان سوزند،اما آن کجا وآین کحا ! این بابک خرمدین بازیگرسازکجا وآن بابک خرمین قهرمان ملی کجا! آنچنانکه حسن فریدون هم که دراسم وظاهر خودراروحانی نشان دادکجا وروحانی واقعی کجا ! عاقلان فریب اسم وظاهر نمیخورند .

  • وحید
    0

    بابک یعنی شرف ایرانی

  • ناشناس
    0

    مقایسه دونفر که یکی قهرمان ملی است و از مرز و بوم این کشور دفاع کرده و دلاورانه جنگیده با یک نفر دیگر اصلا شایسته این خبرگزاری نیست.

  • بهرامی
    0

    واقعا مایه تاسف برای خبر فوری با این تیترش .شرم آور است یک قهرمان ملی را با چه شخصی (مطالبی که در سایت ها به نقل از پدرش درج شده )مقایسه می کنه این نشان دهنده سر دبیر خبر فوری و واقعا دردناک است

  • کوروش
    0

    بابک یعنی مدافع حقوق ایرانیان بابک یعنی مدافع ناموس ایرانیان بابک یعنی هجوم به بربریت عرب بابک یعنی استخوان گلوی متحجران ودریک کلمه بابک یعنی ایرانی سرت رابالابگیر.

  • ایرانی
    0

    بابک به افتخاری جاویدان رسید و خیانت افشین درسی است برای ما که دشمنان به وسیله خیانتکاران داخلی به ما بزرگترین ضربه ها را میزنند. روح بابک شاد

  • ناشناس
    0

    لعنت به خائنین به این مرز و بوم در طول تاریخ.

  • داریوش
    0

    یعنی بابک خرمدین هم در ان زمان به دخترها داخل خانه پشت درهای بسته درس میداده بعد به مادرش میگفته غذا درست کنه بخورند و جان بگیرند. در کل سردار سلیمانی نقشه ایران را تا مدیترانه توسعه داد و ارزوی شاهان قدیم را بر اورده کرد

    نظرات شما -
    • یه ایرانی
      0

      تو کل ماجرا فقط همون دخترهاش برات جذاب بود؟؟؟!!! بیشتر مراقب خودت باش!!!

    • m
      0

      ایران بجز دختر هایش جزابیت ندارد ایران مرده است فقط دخترهای ایران ایرانی را زنده نگهداشته

    • کوروش
      0

      به حق چیزای ندیده و نشنیده! داریوش ساندیس خور؟ مگه می شه مگه داریم؟!

  • رضا
    0

    هنوز که هنوز است نام بابک راکوه های سترگ آذربایجان فریاد میزنندوچشم به راه اودارند او بود که میخواست ایران ازسلطه آن قوم وحشی به دراردابرهاهم برفراز آن کوه های سربلند آذربایجان مشتاقانه میگردندواورا میجویند

  • کوروش
    0

    جامعه امروزایران به یک بابک خرمدین دیگرنیازدارد.

  • مریم
    0

    هر دو همنامند ، اما این کجا و آن کجا ؟؟؟

    نظرات شما -
    • یک هموطن بابک خرمدین
      0

      امیدوارم الان که بیش از چهل روز از مرگ فجیع این جوان میگذره امثال شما پاسختون رو گرفته باشید،تا روز قیامت حق الناس از بابک خرم دین به گردن شماهاست.

  • علی
    0

    من نمیدونم چطور ما انسانها زود قضاوت میکنیم این فقط ادعای و مادرش هست.ایا واقعا قضیه اینست.زود قضاوت نکنیم.

  • علی
    0

    ای کاش اعراب به ایران حمله نمی‌کردن.ومیگذاشتند ایران که مهد تمدن بود خودشون اسلام را قبول میکردن

  • علی
    0

    اگر کسی در وطن دوستی بابک شک داره تاریخ بیهقی را مطالعه کند که چطور خلیفه بابک را تحسین کرده

    نظرات شما -
    • کوروش
      0

      خلیفه سوسمارخورخرکیه که قهرمان ملی بابک خرمدین رو تحسین کنه!

    • روزا
      0

      من شك دارم

  • گرگر
    0

    آتا بابک درود خدا بر تو باد

  • گریمی
    0

    آدمهای بسیاری هستند که نامشان با قهرمانان تاریخ یکی هست و جنایت کردند چرا از بابک خرم دین که یک ایرانی اصیل و برای نجات ایران مبارزه کرده با یک آدمی که معلوم نیست به چه علت به دست پدر مادرش کشته شده یکی کردید عقده بابک هنوز در دلتان دارید پس کارش خیلی درست بوده بابک خرمدین که در تاریخ نا پر آوازه دارد

  • علی
    0

    بابک در حال مستی دستگیر شد در ارمنستان امروزی اسم واقعیش هم عبدالله بود در کتاب افشین و بودلف در تاریخ بیهقی بابک چنین توصیف شده... او جوانمردی از دیار ازربایجان و مرد جنگ کوهستان هست و برای جنگیدن با او باید خیلی تلاش باید کرد. خلیفه به افشین میگه.....بقیش یادم رفته

اخبار مرتبط سایر رسانه ها

    اخبار سایر رسانه ها