پیوند خطرناک بوکوحرام و داعش در شاخه شمالی آفریقا/«طوفانِ سیاه» بوکوحرام، نیجریه را ویران می کند؟/تروریست های بوکوحرام زیر سایه داعش تندروتر و خشن تر شده‌اند

به گزارش خبر فوری ، در این گزارش آمده است؛ با تغییر ساختار شاخه شمالی و غربی بوکوحرام، این گروه تروریستی تندتر و خشن تر خواهد شد. رهبر سابق این گروه یعنی «ممن نور» که تا حدی مشی اعتدالی داشت کشته شده و افرادی تندرو جای او را گرفته اند. نور البته از پرورش یافتگان القاعده در کشور صحرا و الشباب در سومالی بوده است. او یک پان آفریقایی جهادگرا بود و اعتقاد داشت سراسر قاره باید توسط احکام اسلامی اداره شود. با این حال ممن نور سه ماه پیش توسط مریدان و سربازان خودش کشته شد.

شاید برخی از این حادثه خوشحال باشند و آن را مقدمه‌ای برای نابودی این گروه تروریستی خشن بدانند اما نباید فراموش کرد که بوکوحرام بعد از مرگ ممن نور، خشن تر و خونریزتر شده است.

نور از رهبر سابق و فرمانده فعلی شاخه اصلی این گروه یعنی ابوبکر شکائو به نسبت نرم‌خوتر و معتدل تر بود. در زمان شکائو تعداد انتحاری‌ها، اعدام‌های دسته جمعی و دزدیدن دختران بیشتر از زمان نور بود.

نور معتقد بود که سربازان بوکوحرام باید فقط به مراکز نظامی حمله کنند و نه مردم عادی. از نظر او عملیات انتحاری توسط کودکان حرام بود و اصولا خشونت بی‌دلیل توسط او ممنوع شده بود.

تفاوت شکائو و نور فقط در سیاست و زمینه‌های عملی نبود. نور به لحاظ کلامی و اعتقادی هم با شکائو تفاوت داشت. شکائو اعتقادی خوارجی داشت و معتقد بود هر کس با بوکوحرام همراه نبوده و برای آن خدمت نکند، کافر است، درحالیکه نور چنین اعتقادی نداشت.

سرانجام این اختلافات ایدئولوژیک منجر شد که ممن نور به همراه برخی از بزرگان بوکوحرام مانند ابومصعب البرناوی درسال ۲۰۱۶ از شاخه اصلی بوکوحرام جدا شده و گروهی مستقل را به وجود آوردند. گروه اسلامی غرب آفریقا (ISWAP) یا جبهه شمالی بوکوحرام همان گروهی است که نور به وجود آورد. اگرچه نور کمی معتدل‌تر از شکائو بود اما برای مقابله با قدرت او به داعش نزدیک شد و سعی کرد از طریق پیمان با آنها و دریافت کمک با نیروهای شکائو بجنگد.

از آن زمان ‌به بعد میان گروههای مختلف بوکوحرام جنگ در گرفت. طرفداران نور در شمال نیجریه به خصوص در مرزهای نیجر و چاد فعالیت می‌کنتد و طرفداران شکائو در جنوب و در مرز کامرون.

در ادامه گزارش اکونومیست آمده است؛ مرگ نور اوضاع را پیچیده‌تر می‌کند. درباره مرگ ‌او تحلیل های بسیاری نوشته اند. جدی ترین حدس این است که سربازان جوان او که منش نسبتا معتدل او را نمی‌پسندیدند به تحریک‌داعش او را کشته اند تا جایگزینی خشن تر و نزدیک تر به لحاظ اعتقادی به داعش به جای او بنشانند. این تحلیل را شواهد بسیاری تایید می‌کند. نباید فراموش کرد که عملیات انتحاری توسط کودکان، قتل عام مردم عادی، فروش زنان و... همگی توسط داعش جایز است و نور به عنوان متحد داعش نمی‌توانست آنها را ممنوع اعلام کند. بنابراین، بسیار محتمل است که داعش به نوعی نور را از سر راه برداشته تا مهره‌ای نزدیک‌تر به خود را رهبری گروه برساند.

اما اگر قصد این گروه این بوده باشد باید گفت که به هدفشان رسیده اند. خشونت گروه ISWAP در این روزها بیشتر و بیشتر شده است. در ویدئویی که اخیرا اعضاء این گروه منتشر کرده اند سربازان یک‌امدادگر بی‌گناه به نام محمد لیمان را می‌کشند. در این ویدئو امدادگر بخت برگشته در حالیکه زانوزده و دستانش بسته است با شلیک گلوله ای در سر از پا در می‌آید.

صفورا خورسا یکی دیگر از کسانی است که توسط بوکوحرام کشته شد. فیلم مربوط به اعدام او فقط سه هفته پس از قتل نور منتشر شد. روسای جدید شاخه شمالی بوکو حرام(ISWAP) اعلام کرده اند که هر کسی که با صلیب سرخ همکاری کند توسط این گروه اعدام‌خواهد شد.

به نظر می‌رسد که قدرت شاخه شمالی بوکوحرام به دست افرادی که از رهبران قبلی هم‌تندروتر هستند، افتاده است.

در بین اعضای بوکوحرام برخی فرانسوی زبانان و افراد خارجی دیده می‌شود که بسیاری حدس می‌زنند از اعضای غیرعربی داعش باشند.

به نظر می‌رسد تغییرات عمده‌تری در حال رخ دادن باشد‌. اعضا نزدیک به نور مانند دست راستش(ابومصعب البرناوی) در شرایط حاضر در خطر هستند و بسیار محتمل است که دیر یا زود ترور شوند.

یکی از مذاکره کنندگان بین المللی که برای آزادکردن امدادگران صلیب سرخ با بوکوحرام وارد گفتگو شده بود معتقد است این گروه به شدت تکه تکه شده و به زودی جنگ های داخلی خشنی بین جبهه های مختلف روی خواهد داد.

این امر در حالی رخ می‌دهد که ضعف ارتش نیجریه بر وخیم تر شدن اوضاع کمک می‌کند. پایگاه های ارتش و مراکز عملیاتی و امنیتی رسمی این کشور در ماه های اخیر توسط شاخه های مختلف بوکوحرام سرنگون شده‌اند. حملات به دولت ها وایالات همسایه نیجریه گسترش یافته است و ارتش عملا کاری نمی‌تواند انجام دهد. این اتفاق منجر به بی اعتمادی مردم‌به ارتش شده و احتمالا بر انتخابات آتی نیجریه هم‌تاثیر می‌گذارد.

اکنون باید صبر کرد و دید که در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد و طوفان سیاه احتمالی بوکوحرام از آسمان نیجریه رخت برخواهد بست یا نه؟

منبع؛ اکونومیست ترجمه از؛ حسین نیازبخش

42