سارکوزی و حسن روحانی؛ از یک ماه بعد زندان تا 4 سال پس از ریاست جمهوری
طنز تلخ این که همان روز که رییس جمهوری پیشین ایران به صورت مبهم از موانع انتشار کتاب خاطرات هشت سال ریاست جمهوری گفت رسانه های داخلی و خارجی درباره خاطرات رییس جمهوری پیشین فرانسه از 20 روز زندان نوشتند در حالی که زمان اندکی از آزادی او میگذرد.
مهرداد خدیر، روزنامه نگار نوشت: "من هم بخشی از وقت خود را گذاشتم برای این که خاطرات هشت سال ریاست جمهوری را بیان و تدوین کنم البته دو سه جلد از آن خاطرات برای انتشار آماده است منتها هنوز در پیچ و خم مقررات نشر است و امیدواریم از مشکلات آن عبور کنیم ولی من وظیفه خودم و همه می دانم اگر تلاشی انجام داده ایم برای مردم بیان کنیم چون هر چه آموخته و اندوخته ایم با پول مردم بوده و مدیون مردم هستیم اگر چه ممکن است بعضی ها از این که ما تجربه گذشته را بیان می کنیم خوش شان نیاید یا حتی ناراحت شوند ولی ما وظیفه داریم ثمره و محصول کارمان را به نسل آینده عرضه کنیم."
این بخش از سخنان حسن روحانی رییس جمهوری پیشین ایران که روز دوشنبه گذشته گفته و در عصر ایران هم منتشر شد عملا تحت الشعاع قسمت های دیگر قرار گرفت که از امکان گشایش در سیاست خارجی گفته بود و رسانه های خارجی بیشتر به افشای محتوای گفتوگوی تلفنی او با باراک اوباما همتای آمریکایی روحانی پرداختند.
این یادداشت اما بر بخش آغازین سخن او انگشت می گذارد که کتاب خاطرات رییس جمهوری پیشین ایران در پیچ و خم نشر گرفتار است! طبعا منظور آقای روحانی مشکلات کاغذ نیست و با توجه به جملات بعدی می توان دریافت که بعضی ها مایل به انتشار خاطرات او نیستند.
این بعضی ها اما کیستند که خود را از دبیر و رئیس شورای عالی امنیت ملی ایران در دو دوره ۱۶ و ۸ ساله یعنی نیمی از عمر جمهوری اسلامی آگاه تر و حساس تر می دانند؟
جدای این در نظر داشته باشیم وزیر فرهنگ و ارشاد کنونی که متولی نشر کتاب است وزیر دولت او بوده همچنان که رییس دفتر رییس جمهور کنونی هم دبیر هیات دولت روحانی و سپس وزیر آموزش و پرورش در کابینه او بوده است.
هر چند همین اشارات درباره ممانعت احتمالی از انتشار خاطرات حسن روحانی کفایت می کند اما یک یادآوری دیگر هم مناسبت دارد و آن، هم زمانی این اظهارات با انتشار خاطرات نیکولا سارکوزی رییس جمهوری پیشین فرانسه بلافاصله پس از آزادی از زندان ۲۰ روزه است که به چاپهای متعدد و تیراژ میلیونی رسیده و البته این طعنه را به همراه داشته که ۲۰ روز به زندان رفته و فکر کرده ماندلاست!
طنز تلخ این که همان روز که رییس جمهوری پیشین ایران به صورت مبهم از موانع انتشار کتاب خاطرات هشت سال ریاست جمهوری گفت که شامل موضوعات مهم آن سالها می شود ( برجام و خروج ترامپ و سردار سلیمانی و ساقط کردن هواپینای سردار سلیمانی و کرونا) رسانههای داخلی و خارجی درباره خاطرات سارکوزی نوشتند در حالی که زمان اندکی از آزادی او میگذرد و همین امروز یادداشتی درباره خاطرات او در همین تارنما منتشر شده در حالی که زمان اندکی از آزادی سارکوزی می گذرد.
اگرچه اهل مقایسه میان کشورها نیستم ولی این فقره جای قیاس و افسوس دارد نه به خاطر آن که هنوز کتاب خاطرات روحانی منتشر نشده که در دیدار با مدیران دولت خود همان ها را بیان می کند و کما بیش نکته کاملا مکتومی باقی نمانده بلکه بیشتر به این سبب که تصور مالکیت حقیقت و ممانعت از طرح دیدگاه دیگران ولو ۸ سال رئیس جمهوری و قبل از آن عالی ترین مقام امنیتی بوده باشد از کجا نشات می گیرد؟
جدای وجوه سیاسی به یاد گفتۀ ناشری در سال ها قبل می افتم که از اوضاع نشر و قیمت کاغذ و تغییر سلیقۀ مخاطبان از فرآورده های چاپی به دیجیتال می گفت اما بلافاصله یادآور شد: البته همچنان سه تا "خ" طرفدار دارد و صنعت نشر و کتاب را سرپا نگاه می دارد: خاطرات، خیالات و خرافات.
مراد از خاطرات طبعا خاطرات چهره های مشهور و غالبا سیاسی است و منظور او از خیالات کتاب های شعر و رمان بود که بر اساس قوه تخیل نوشته شده و خرافات طعنه به کتاب های شبه علمی و روان شناسی زرد هر چند با قرار دادن همه ذیل این عنوان منفی موافق نیستم.
باری؛ انتشار سریع کتاب های خاطرات هم به فضای سیاسی کمک می کند هم به صنعت نشر. آقای جلیلی هم خاطرات آن 6 سال را بنویسد. خاطره نویسی و خاطره خوانی خوب است و بد است که بگویند رییس جمهور سابق فرانسه به سرعت خاطرات 20 روز زندان را نوشته ( به اتهام دریافت کمک مالی از قذافی به حبس افتاده بود) و رییس جمهور سابق ایران برای انتشار بخش هایی از خاطرات با موانعی رو به روست. البته خدا کند منظور آقای روحانی نکته دیگری بوده باشد. در این صورت منتظر انتشاریم اگرچه مانند کتاب خاطرات اسحاق جهانگیری در غیاب قوانین کپی رایت رسانه ها از بخش های مختلف آن نقل خواهند کرد.
