اکونومیست مدعی است پشت پرده این رفاقت را می‌توان متوجه شد
چرا عاصم منیر با ترامپ صمیمی شد؟ | فرمانده ارتش پاکستان از آمریکا چه می‌خواهد؟
ژنرال عاصم منیر، فرمانده ارتش پاکستان، در موقعیتی است که شاید کمتر انتظارش را داشت. نزدیک به دو سال، او در داخل کشور به دلیل دخالت در سیاست مورد انتقاد بود. پاکستان، گرفتار بدهی و خشونت شبه‌نظامیان، در صحنه منطقه کنار گذاشته شده بود، در حالی که آمریکا و دیگر کشورهای ثروتمند به هند، دشمن دیرینه پاکستان، نزدیک‌تر می‌شدند. اما تنها یک ماه پس از درگیری کوتاه پاکستان با هند، منیر در کاخ سفید با دونالد ترامپ ناهار خصوصی خورد.
به گزارش خبر فوری به نقل از اکونومیست، در پایان همان ماه هند با توهین دیگری روبه‌رو شد: ترامپ با توصیف هند به عنوان «اقتصاد مرده»، تعرفه‌های ۲۵ درصدی بر آن اعمال کرد و همزمان از توافق تجاری جدید با پاکستان استقبال کرد!
یک تغییر سیاست تمام عیار
موفقیت‌های منیر بازتاب تغییری در سیاست آمریکا است که بر هند، چین و منطقه تأثیر می‌گذارد. روابط نزدیک آمریکا و پاکستان پس از کشته شدن اسامه بن لادن در مخفیگاهش در پاکستان در سال 2011 تیره شد و پس از خروج آمریکا از افغانستان در یک دهه بعد، این روابط کمرنگ‌تر شد. اما حالا، به دنبال ناامیدی هند؛ آمریکا و پاکستان در حال بازسازی روابط خود با تمرکز بر تجارت، مبارزه با تروریسم و رایزنی درباره سیاست منطقه هستند. حتی احتمال فروش مجدد تسلیحات آمریکایی به پاکستان (که در حال حاضر حدود چهارپنجم تسلیحات خود را از چین تأمین می‌کند) وجود دارد.
نقطه عطف سیاسی در پاکستان
سیاست داخلی پاکستان نیز در آستانه تحول است. عمران خان، نخست‌وزیر پیشین و ستاره سابق کریکت که در سال ۲۰۲۴ از انتخابات پارلمانی محروم و زندانی شد، همچنان از حمایت مردمی برخوردار است. با این حال، محبوبیت ژنرال منیر پس از درگیری با هند به شدت افزایش یافته است. دولت غیرنظامی مورد حمایت ارتش نیز اکنون اکثریت دوسوم پارلمان را برای تغییر قانون اساسی به دست آورده است (پس از تخصیص مجدد بحث‌برانگیز کرسی‌ها). این موضوع شایعاتی را برانگیخته که منیر ممکن است به زودی رئیس‌جمهور شود و چهارمین دوره حاکمیت نظامی از زمان استقلال پاکستان در سال ۱۹۴۷ را آغاز کند.
عاصم منیر کیست و چه می‌خواهد؟
آینده دومین کشور بزرگ مسلمان جهان و روابط آن با آمریکا، هند و چین به یک سؤال وابسته است: ژنرال عاصم منیر دقیقا چه می‌خواهد؟ او از زمان انتصابش در سال ۲۰۲۲ درخواست مصاحبه را رد کرده است. اما ژنرال احمد شریف چودری، سخنگوی نظامی پاکستان، شایعات درباره رئیس‌جمهوری منیر را «چرند» می‌خواند و ادعا می‌کند که او ایدئولوژیک‌تر از فرماندهان پیشین نیست.
برخلاف اکثر پیشینیانش، منیر پسر یک فرد مذهبی است، در مدرسه دینی تحصیل کرده و قرآن را از حفظ می‌داند. او اولین فرمانده ارتش پاکستان است که در آمریکا یا بریتانیا آموزش ندیده است. با این حال، چودری تأکید می‌کند که منیر با غرب آشناست و قاطعانه با گروه‌های جهادی فعال در خاک پاکستان (که هند یکی از آنها را مسئول حمله تروریستی اخیر می‌داند) مخالف است. او در میان سربازانش از مذهبیونی که «دین را به کسب‌وکار تبدیل کرده‌اند» انتقاد می‌کند.
دیدگاه منیر درباره هند
در مورد هند، سخنگوی نظامی می‌گوید دیدگاه‌های شخصی منیر در سخنرانی ۱۶ آوریل، شش روز پیش از حمله در بخش تحت کنترل هند در کشمیر، منعکس شده است. برخی معتقدند او در این سخنرانی، که در آن گفت هندوها و مسلمانان نمی‌توانند در یک ملت همزیستی کنند و کشمیر را «رگ حیاتی» هند خواند، آشکار است. پاکستان هرگونه دخالت در حمله کشمیر را رد می‌کند، اما چودری می‌گوید این سخنرانی نشان‌دهنده «آنچه منیر برایش ایستاده و آماده است برای آن بمیرد»، به‌ویژه در پاسخ به رشد ملی‌گرایی هندو در هند است.
جاه‌طلبی‌های سیاسی منیر
جاه‌طلبی‌های سیاسی نهایی منیر نامشخص است. برخی پیش‌بینی می‌کنند که او به زودی برای بهره‌برداری از محبوبیت داخلی و علاقه ترامپ به رهبران اقتدارگرا، ریاست‌جمهوری را تصاحب کند. این اقدام اقتدار او را نهادینه می‌کند (رهبران خارجی و تجاری همین حالا هم مستقیماً با او در بسیاری از مسائل تعامل دارند) و خطر جایگزینی او با رهبری غیرنظامی کمتر همراه در پایان دوره کنونی‌اش در سال ۲۰۲۷ را خنثی می‌کند. منتقدان به ارتقای او به مقام ژنرالی در ماه مه اشاره می‌کنند و او را با ایوب خان، اولین دیکتاتور پاکستان و تنها افسر دیگر در این رتبه، مقایسه می‌کنند. عمران خان در بیانیه‌ای از زندان در ۲۴ ژوئیه گفت که پاکستان تحت «قانون عاصم» است، نه قانون نظامی. اما استدلال مقابل این است که رهبری «هیبریدی» کنونی به نفع منیر است. او در ۵۷ سالگی قدرتمندترین فرمانده ارتش از زمان پرویز مشرف (که در سال ۱۹۹۹ با کودتا قدرت را گرفت) است. او نخست‌وزیری همکاری‌کننده و توانمند دارد و اگر توافق سیاسی کنونی ادامه یابد، می‌تواند به‌طور نامحدود فرمانده ارتش باقی بماند (هیچ محدودیت دوره یا سن بازنشستگی اجباری وجود ندارد). او و رهبران غیرنظامی همچنین در سرکوب حامیان عمران خان (که ده‌ها نفر از آنها، از جمله ۱۰۸ نفر در ۳۱ ژوئیه، اخیرا زندانی شده‌اند) پیش از انتخابات پارلمانی ۲۰۲۹ منفعت مشترکی دارند. تصاحب آشکار قدرت ممکن است حمایت از خان را، حتی در نیروهای مسلح، تقویت کند.
پای پول در میان است
به هر حال، منیر احتمالا همچنان از حمایت آمریکا برخوردار خواهد بود. او اخیرا به دلیل کشتن و دستگیری رهبران شاخه محلی داعش مورد تحسین آمریکا قرار گرفته و توجه نزدیکان ترامپ به بخش‌های ارز دیجیتال و معدن پاکستان را جلب کرده است. او همچنین پاکستان را به‌عنوان ابزاری برای پیشبرد منافع آمریکا با ایران معرفی کرده است.
در مقابل، آمریکا انتقاد از برنامه موشک‌های بالستیک دوربرد پاکستان را کاهش داده، برخی برنامه‌های کمک را از سر گرفته و فروش تسلیحاتی مانند خودروهای زرهی و عینک‌های دید در شب را برای کمک به پاکستان در مبارزه با شبه‌نظامیان داخلی در نظر دارد. مقامات آمریکایی همچنین در حال بررسی شواهد پاکستان درباره حمایت هند از این شبه‌نظامیان هستند، گرچه هنوز متقاعد نشده‌اند.
هدف منیر ایجاد رابطه‌ای پایدارتر و چندوجهی با آمریکا است. با این حال، این یک تعادل دشوار است. چشم‌انداز همکاری اقتصادی به دلیل فضای سرمایه‌گذاری نامناسب پاکستان نامطمئن است. بی‌اعتمادی متقابل تلاش‌ها برای مبارزه با تروریسم را دشوار می‌کند. و گرچه مقامات پاکستانی می‌گویند روابط نزدیک‌تر با آمریکا با بدون واکنش چین نخواهد بود، اما رهبری چین ممکن است مخالف باشد.
