شهید دیالمه را بشناسید/ از مخالفت شدید با میرحسین موسوی تا ماجرای مشکوک گم شدن کیفش بعد از شهادت/ دیالمه چه چیزی می خواست بگوید که شهید شد؟

به گزارش خبر فوری، امروز هفتم تیرماه، سالروز بمب گذاری در دفتر حزب جمهوری اسلامی ایران و شهادت تعداد زیادی از اعضای این حزب به دست گروهک مجاهدین خلق است. یکی از شهدای مهم این رویداد که کمتر به آن پرداخته می شود، شهید عبدالحمید دیالمه است.

دیالمه با وجود سن کم (اوهنگام شهادت 27 ساله بود) یکی از موثرترین سیاستمداران ایران در سال های 1357 تا 1360 بود و دیدگاه هایش که گاه رنگ و بوی تندی هم به خود می گرفت در سال های بعد به پرورش نسل جدیدی از سیاستمداران «انقلابی» انجامید.

زندگی نامه یک انقلابی؛ از تهران تا مشهد

عبدالحمید دیالمه متولد 4 اردیبهشت 1333 در تهران است. مادرش از نوادگان سیدجمال‌الدین افجه‌ای و پدرش سرهنگ ارتش شاهنشاهی و رئیس بیمارستان 501 ارتش بود و مدرک دکترای دندان‌پزشکی داشت. پدر عبدالحمید اعتقادات مذهبی زیادی داشت و عبدالحمید نیز بعضا با او به مجالس روضه و دعا می رفت.  پدر عبدالحمید بعد از انقلاب اسلامی نیز به فعالیت های علمی و مذهبی خود ادامه داد و جامعه اسلامی احیاء گیاه درمانی ایران و بنیاد خدمات پزشکی امام خمینی را تأسیس کرد.

عبدالحمید دیالمه که فردی تیزهوش بود در جوانی هم در علوم حوزوی و هم در علوم دانشگاهی فعالیت کرد. او از دروس حوزوی افرادی چون آیت الله مکارم شیرازی و آیت الله بهشتی بهره برد و همزمان، منطق و فلسفه را از شهید مطهری آموخت. همزمان، دیالمه به دانشگاه رفت. او در سال ۵٢ در رشته پزشکی دانشگاه فردوسی مشهد پذیرفته شد اما یک سال بعد به دلیل فعالیت سیاسی توسط ساواک از ادامه تحصیل محروم شد و به همین دلیل، به اجبار به داروسازی تغییر رشته داد.

دیالمه در سال ۵٨ در رشته داروسازی فارغ التحصیل شد. او که تسلط کامل به زبان عربی، انگلیسی، فرانسوی داشت، در دوران دانشگاهی و بعد از آن، شروع به فعالیت سیاسی مختلف کرد و یکی از اعضای مهم حزب جمهوری اسلامی شد. دیالمه در انتخابات مجلس اول نامزد شد و توانست از حوزه مشهد، راهی مجلس شورای اسلامی شود. او نقشی اساسی در مبارزه فکری با مجاهدین خلق و بنی صدر داشت و یکی از عوامل تاثیرگذار در استیضاح او بود. به همین دلیل، در سال 1360 در دفتر حزب جمهوری اسلامی به دست آنها ترور شد و به درجه رفیع شهادت رسید. پیکر او در حرم حضرت معصومه (س) دفن شد.

دیالمه علی رغم ظاهر آتشین و زبان انقلابی و صریحش، فردی احساساتی بود و به کارهای هنری علاقه داشت. او عکاسی می کرد و در نقاشی و طراحی نیز توانا بود.

فعالیت های فکری و آثار

دیالمه در عمر کوتاه خود فعالیت های فکری زیادی داشت و تلاش می کرد عقاید و باورهای انقلابی را به خصوص برای نسل جوان تبیین کند. او برای دانشجویان و مردم و با هدف احیاء تفکر شیعی، جلسات سخنرانی با عنوان «صراط مستقیم» برپا کرد. همچنین، او یکی از بانیان برگزاری دعای کمیل در دانشگاه فردوسی مشهد بود.

از وی حدود ۴۰۰ ساعت سخنرانی باقی مانده که برخی از آنها در قالب کتاب منتشر شده است.

دیالمه همچنین، قدرت زیادی در «کادرسازی» داشت و در دوران انقلاب اسلامی توانست جوانان زیادی را جذب انقلاب کرده و آنها را وارد فعالیت سیاسی و حزبی و فکری کند. او با شناختی که از محیط دانشگاه فردوسی مشهد کسب کرده بود می‌‌ کوشید تا حلقه‌‌ های مبارزاتی را سازماندهی کند. از این ‌رو با حضور در محافلی چون کتابخانه‌، خوابگاه، سالن ورزشی و ... افراد مستعد را شناسایی کرده و از تمام ظرفیت‌‌های موجود در جهت جذب حداکثری بهره می ‌‌برد.

دیالمه قبل از انقلاب اسلامی

به طور کلی دوران فعالیت سیاسی دیالمه به دو دوره تقسیم می شود: الف. قبل از انقلاب  ب. بعد از انقلاب.

دیالمه قبل از انقلاب اسلامی علیه شاه و رژیم پهلوی فعالیت می کرد. فعالیت ‌‌های مبارزاتی دیالمه علیه رژیم پهلوی در سال 1354 با روشنگری درباره حزب «رستاخیز ملت ایران» اوج گرفت. این حزب یک تشکل سیاسی فراگیر بود که به دستور محمدرضا پهلوی در اسفند 1353 تأسیس شده بود. دیالمه در جمع‌‌های دانشجویی می‌‌کوشید تا پشت ‌پرده اهداف تأسیس این حزب را فاش کند. به عقیده او، شاه قصد داشت با ابزار دموکراتیک، دیکتاتوری را در جامعه سیاسی کشور حکم‌فرما سازد و این تناقضی آشکار بود.

همچنین، دیالمه یکی از افرادی بود که سالگرد واقعه 15 خرداد را احیاء کرد و به خصوص با دانشجویان هم فکر خود به میان مردم رفته و اعلامیه پخش می کرد. همین اقدامات باعث شدند او توسط ساواک دستگیر و شکنجه شود.

دیالمه بعد از انقلاب اسلامی

به طور کلی فعالیت شهید دیالمه بعد از انقلاب به چند بخش تقسیم می شود:

الف. فعالیت حزبی

بخشی از تمرکز و توجه دیالمه معطوف به فعالیت حزبی بود. او نقش برجسته ای در شکل گیری حزب جمهوری اسلامی و عضوگیری اش در شرق ایران داشت. او به‌همراه افرادی چون شهید هاشمی نژاد، سید رضا کامیاب، عباس واعظ طبسی شورای اولیه حزب جمهوری اسلامی را در خراسان تشکیل دادند. همچنین، دیالمه از اعضای شورای هفت نفره اولیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی استان خراسان بود. دیالمه همچنین، وارد مجلس شورای اسلامی شد و  با رأی اکثریت مردم مشهد و به نمایندگی از آنها و  در حالی که فقط 26 سال داشت، به مجلس اول راه یافت.

ب. فعالیت علیه مجاهدین

دیالمه فعالیت فکری زیادی برای جذب جوانان و دوری دانشجویان از گروهک مجاهدین خلق انجام داد. او سخنرانی ‌هایی با عنوان «تبیین تبیین جهان» در نقد کتاب «تبیین جهان»، کتاب ایدئولوژیک سازمان منافقین و نوشته مسعود رجوی داشته است.

ج. فعالیت علیه بنی صدر

دیالمه از اولین کسانی بود که به جمع مخالفان بنی صدر پیوست و به او انتقادات شدیدی وارد ساخت. او معتقد بود بنی صدر پیرو لیبرالیسم یا به قول خودش «خط مصدق» است و اعتقادی به خط امام (ره) ندارد. دیالمه یکی از افرادی بود که  زمینه استیضاح بنی صدر را فراهم کرد و در جلسه استیضاح نیز در رابطه با مدرک بنی صدر افشاگری کرد و اعلام نمود که بنی صدر لیسانس الهیات دارد و مدرک دکترای اقتصاد او جعلی است.

د. فعالیت علیه میرحسین موسوی و زهرا رهنورد

دیالمه از افرادی است که مخالف شدید میرحسین موسوی، سردبیر وقت روزنامه جمهوری اسلامی، بود. او اعتقاد داشت میرحسین مصدقی است و از راه امام (ره) منحرف شده است. او تاکید داشت که موسوی در روزنامه اش دائما به تمجید مصدق می پردازد اما هیچ اشاره ای به آیت الله کاشانی نمی کند. دیالمه همچنین، نقدهای تندی به زهرا رهنورد، همسر موسوی داشت و معتقد بود سواد قرآنی رهنورد پایین است و او نباید به تفسیر قرآن بپردازد. دیالمه همچنین معتقد بود رهنورد منتقد نهج البلاغه بوده و بدون اشاره به این کتاب، آن را بارها نقد کرده است.

شایعات پس از شهادت

برخی معتقدند شهید دیالمه، همانند شهید آیت قصد داشت استاد منافق بودن برخی اعضای برجسته حزب جمهوری اسلامی و اعضای دولت را رسانه ای کند که در جریان حادثه ۷ تیر به شهادت می رسد؛ پیکر ایشان در آتش انفجار کاملا سالم می ماند، ولی اسناد داخل کیف وی مفقود می شود.

منش و روش

به طور کلی، دیالمه یکی از نخستین متفکران و سیاستمداران انقلابی دهه اول انقلاب است. در ذهن او راه مستقیم، راه امام (ره) است و سایر راه ها به «لیبرالیسم» ختم می شود که مهم ترین نمودش در ایران تفکر «مصدق» است. او معتقد است تفکر مصدق در تار و پود انقلاب رسوخ کرده و راه حق و باطل را به هم آمیخته است. به همین دلیل، متفکران باید بیش از هر زمانی این دو راه را از هم جدا کرده و راه خمینی کبیر (ره) را افشا کنند.

با اینکه دیالمه در ابراز عقیده صریح و گاه تند بود اما به لحاظ شخصی، خالص و ساده بود. یکی از دوستان دوره دانشگاه دیالمه در رابطه با خلوص او می گوید: وارد سلف سرویس شدم. ساعت حدود 1و 45 بود و به کلاس نمی‌رسیدم و صف غذا طولانی بود.دنبال آشنایی می‌گشتم در صف تا بتوانم سریعتر غذا بگیرم. شخصی را دیدم که چهره‌ای آشنا داشت و قیافه‌ای مذهبی. نزدیک شدم و ژتون را به او دادم و گفتم: برای من هم بگیر.

 چند لحظه بعد نوبت او شد و ژتون مرا داد و یک ظرف غذا گرفت و برای من که پشت میز نشسته بودم آورد و خودش به انتهای صف غذا برگشت و در صف ایستاد. بلند شدم و به کنارش رفتم و گفتم: چرا این کار را کردی و برای خودت غذا نگرفتی؟

گفت: من یک حق داشتم و از آن استفاده کردم و برای شما غذا گرفتم و حالا برمی‌گردم و برای خودم غذا می‌گیرم.

این لحظه‌ای بود که به او سخت علاقه‌مند شدم و مسیر زندگی‌ام تغییر کرد.