چرا اسپانیا در برابر ظهور راست افراطی در اتحادیه اروپا سر خم نکرد؟
اتحادیه اروپا شاهد افزایش محبوبیت احزاب راست‌افراطی است، از مجارستان گرفته تا سوئد، اما بر خلاف این روند و نتایج تمامی نظرسنجی‌ها، مردم اسپانیا در جریان انتخابات هفته گذشته نه تنها به نمایندگان راست‌افراطی کمتر از گذشته رای دادند بلکه مانع از قدرت‌گیری آنها از طریق ائتلاف با راست‌میانه شدند.
ویکتور اوربان در آوریل ۲۰۲۲ بار دیگر محبوبیت خود را به رخ کشید و در کسوت نخست‌وزیری مجارستان ماندگار شد. در سپتامبر، جورجا ملونی با گرایش راست افراطی، نخست وزیر ایتالیا شد. نامزد حزب راست افراطی آلمان سه هفته پیش موفق شد تا برای نخستین بار در یک انتخابات محلی به مقام شهردار تمام‌وقت برسد.
بهار امسال در فنلاند هم تنها با حمایت راست افراطی یک دولت دست راستی روی کار پیدا کرد. در سوئد نیز محافظه‌کاران توانستند به لطف آرای راست‌افراطی در انتخابات پاییز گذشته موفق به تشکیل دولت شوند.
اما موجی که از بیش از یکسال پیش در حال درنوردیدن اتحادیه اروپا بود، به یکباره و برخلاف پیش‌بینی‌ها و انتظارات در اسپانیا فروکش کرد؛ چرا؟
در حالی که تمامی نظرسنجی‌ها از کسب اکثریت مطلق پارلمان اسپانیا توسط اتحاد حزب مردم (راست میانه) و وکس (راست‌افراطی) حکایت داشت، نامزدهای وکس تنها ۳۳ کرسی پارلمان را تصاحب کردند که ۱۹ کرسی کمتر از پارلمان فعلی و بر پایه نتایج انتخابات سال ۲۰۱۹. حزب مردم نیز در عمل به جای ۱۵۰ تا ۱۵۵ کرسی پیش‌بینی شده تنها موفق شد که بر ۱۳۶ کرسی تکیه بزند. در نتیجه راستگراها در کسب اکثریت مطلق پارلمان ۳۵۰ نفری اسپانیا که نیاز به ۱۷۶ کرسی دارد، ناکام ماندند.
کارمه کولومینا، محقق ارشد اتحادیه اروپا در مرکز امور بین‌الملل بارسلونا، گفت: «به وضوح ایده کسانی که معتقد بودند چهارمین اقتصاد بزرگ در منطقه یورو و چهارمین کشور پرجمعیت اتحادیه اروپا می تواند دولتی داشته باشد که شامل راست افراطی باشد، عملی نشد.»
او افزود: «اما محافظه‌کاران همچنان یکی از مهم‌ترین گروه‌های حاضر در پارلمان اروپا خواهند بود و کرسی وکس در پارلمان اروپا نیز حفظ خواهد شد.»
این کارشناس امور اتحادیه اروپا به عادی‌سازی رخ داده در مورد حضور راست‌افراطی در عرصه سیاسی اتحادیه اروپا اشاره کرد و یادآور شد: «در سال ۲۰۰۰ میلادی که اولین دولت ائتلافی با مشارکت یک حزب راست افراطی به رهبری یورگ هایدر در اتریش تشکیل شد، در ابتدا اتحادیه اروپا یک مجازات نمادین شش ماهه اعمال کرد تا نشان دهد که این ائتلاف مورد پسند آن نیست. اما از آن زمان تا کنون، روند موفقیت انتخاباتی جناح راست افراطی و عادی‌سازی حضور آن در قدرت تسریع شده است.»
کارمه کولومینا افزود: «اما اسپانیایی‌ها زودتر از بقیه از قدرت‌گیری راست‌های افراطی ترسیدند چون دیکتاتوری هنوز در تصورات سیاسی مردم این کشور زنده است و به فراموشی سپرده نشده است.»
خانم کولومینا خاطرنشان می‌کند: «زمانی نمایندگان وکس در دولت‌های محلی و منطقه‌ای در اسپانیا حضور داشتند، به جنگ فرهنگی در اسپانیا دامن زدند و به طور مستقیم حقوق به دست آمده توسط اقلیت‌ها را هدف قرار دادند و این رویه نتیجه عکس داد.»
در ماه مه گذشته، پس از این که جناح راست در اکثر مناطق اسپانیا در انتخابات محلی، چپ‌ها و سوسیالیست‌ها را شکست داد، راست‌های میانه‌رو برای تشکیل دولت‌های محلی و منطقه‌ای ناگزیر به همکاری با راست‌های افراطی شدند.
نخستین جنجال‌ها در والنسیا رخ داد. نامزد مورد حمایت وکس، که در گذشته به اتهام خشونت جنسی محکوم شده بود، در ازای اکثریتی که حزب مردم برای تشکیل دولت نداشت، خواستار کرسی در دولت منطقه‌ای شد.
متعاقبا پرچم‌های رنگین‌کمانی دگرباشان جنسی در برخی مراسم رژه سالانه آنها پایین کشیده شد و حتی با افزایش اختلاف‌نظرها جلوی اجرای یکی از تئاترهای تنظیم شده بر پایه یکی از آثار ویرجینیا ولف گرفته شد.
