رایزنیهای هستهای "ابتکار عمل استکهلم" به دعوت وزیر خارجه آلمان
نگرانیها از تشدید رقابتهای هستهای در جهان رو به افزایش است. هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان برای مقابله با این روند وزیران خارجه کشورهای
دولت آلمان پیوسته در تلاش است به ۱۹۰ کشور عضو پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای مرتب یادآوری کند که چه تعهداتی دارند. جهان علیرغم این تلاشها بیشتر شاهد تشدید رقابتهای هستهای بوده تا خلع سلاح اتمی.
از این رو هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان با وزیران خارجه سوئد، اردن، فنلاند و کره جنوبی گفتوگو و رایزنی کرد. این کشورها عضو ابتکارعمل استکهلم هستند که هدف آن حفظ و اجرای پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای است.
این پیمان ۵۰ سال پیش به اجرا گذاشته شد و کشورهای عضو این پیمان که سلاحهای اتمی در اختیار ندارند، متعهد شدهاند از کوشش برای دستیابی به این سلاحها صرفنظر کنند و آن دست از کشورهایی که از سلاحهای هستهای برخوردارند، از حجم این دسته از سلاحهای خود بکاهند.
البته این دو ستون اصلی پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای متزلزل شده است.
یکی دیگر از موارد نگرانکننده رقابت هستهای و تسلیحاتی میان روسیه و ایالات متحده آمریکا است. با توجه به این دو چرخش مهم است که نگرانیها در اروپا از رقابتتسلیحاتی تازه شدت گرفته است.
دولت روسیه یک سال پیش از پایان اعتبار قرارداد استارت نو از آمریکا خواهان انجام مذاکرات لازم برای تمدید این قرارداد شده است. پیمان "استارت نو" پیمانی است در راستای کاهش تسلیحات هستهای دوجانبه میان ایالات متحده آمریکا و روسیه.
در اواخر دهه ۸۰ میلادی بود که میخائل گورباچوف و رونالد ریگان، سران روسیه و آمریکا قرارداد آیافان را به امضا رساندند تا نابودی تدریجی موشکهای میانبرد را که میتوان به کلاهکهای هستهای مجهز کرد، تحقق بخشند. این پیمان مهم که تحت عنوان پیمان آیافان شناخته شده است، سال گذشته میلادی در پی خروج آمریکا و روسیه از اعتبار افتاد.
پیمان موشکی آیافان تولید موشکهای بالستیک با برد بین ۵۰۰ تا ۵۵۰۰ کیلومتر با ظرفیت حمل کلاهکهای هستهای را منع میکرد.
از این رو احتمال میرود که موضوع محوری نشست وزیران خارجه کشورهای عضو ابتکار عمل استکهلم پیدا کردن راهکارهایی برای متقاعد کردن روسیه و آمریکا در راستای تمدید پیمان "استارت نو" باشد.
سرگئی لاورف، وزیر خارجه روسیه گفته است: ما تمدید قرارداد استارت نو را ضروری میدانیم و اگر گامی در این راه برنداریم، مهلت آن در تاریخ ۵ فوریه سال ۲۰۲۱ به پایان میرسد.
مقامات روسیه همچنین هشدار دادهاند که فرصت کافی برای مذاکره و تدوین قراردادی جدید درباره محدود کردن شمار کلاهکهای هستهای وجود ندارد. پیمان "استارت نو" آخرین پیمان مهم موجود بین دو قدرت بزرگ جهان به شمار میآید.
منبع: ایسنا
66