بازتاب استعفای مورالس: از پناهندگی تا پیشنهاد کار در راشاتودی و درخواست برای سرکوب کودتا!

روز بیست و هفتم مهرماه انتخابات ریاست جمهوری بولیوی برگزار شد و بر اساس آن مورالس و رقیبش به دور دوم راه پیدا کردند. اما اندکی بعد رئیس جمهور این کشور خود را برنده انتخابات معرفی کرد. اعلام پیروزی در شرایطی که هیچ یک از کاندیداها 50درصد آراء را در این انتخابات کسب نکرده بودند، مردم بولیوی را عصبانی کرده و به خیابان ها کشاند. غافل از اینکه طبق قانون اساسی این کشور در صورتیکه یک کاندیدا بالای چهل درصد رای بیاورد و فاصله اش با نفر قبلی بیش از ده درصد اراء باشد، می تواند رئیس جمهور شود و این ویژگی شامل حال مورالس هم می شد. از آن زمان تا امروز که مورالس از سمت خود استعفا داد، بولیوی روزهای پرتنش و سختی را پشت سر گذاشت. بعد از آنکه سازمان کشورهای آمریکایی حاضر به تائید نتیجه انتخابات نشد، پلیس و مقامات ارشد نظامی هم خواهان کناره گیری رئیس جمهور سوسیالیست بولیوی شدند و دو ساختمان تلویزیون به دست تظاهرکنندگان افتاد، مورالس با اعلام اینکه دوباره باید در این کشور انتخابات برگزار شود، کنار کشید. اما آنچه این استعفا را به یک کودتا شبیه می کند، توئیتی است که رئیس جمهور پیشین بولیوی نوشت. او در این توئیت به بازداشت غیرقانونی از سوی پلیس و حمله به خانه اش از سوی گروه های خشن اعتراض کرده بود. اغلب کشورهای آمریکای جنوبی از استعفای مورالس دل خوشی ندارند و برخی از آنها هم بر روی کودتا بودن اتفاقات در بولیوی تاکید کرده اند. اینجا برخی از این واکنش ها را بخوانید:

مورالس پناهنده شد

رئیس جمهور بولیوی اصرار داشت که در کشورش بماند. اما خشونت ها و اعتراضات سه هفته اخیر، متحدانش در آمریکای جنوبی را نگران کرده بود.

شبکه خبری سی ان ان، چندین کشور حوزه آمریکای لاتین ضمن اعلام حمایت از مورالس، پیشنهاد پناهندگی سیاسی دادند، اما او این پیشنهادها را رد کرد و گفت در بولیوی باقی خواهد ماند.

در گزارش سی ان ان به نام کشورهایی که به مورالس پیشنهاد پناهندگی داده اند، اشاره نشده است. رویترز هم نوشت که وزیر امور خارجه مکزیک ، مارسلو ابرارد روز یکشنبه گفته که کشورش در صورتی که مورالس درخواست بدهد به او پناهندگی خواهد داد.

دولت مکزیک به رهبری مکزیک آندرس مانوئل لوپز اوبرادور ، مدافع سرسخت مورالس است و در روزهای اخیر از او به شدت در مقابل معترضان دفاع کرده است. او در توئیتی از نگرش مسئولانه مورالس که ترجیح داد به جای استفاده از خشونت علیه مردمش از قدرت کناره گیری کند، تمجید کرد.

جالب است بدانید که رئیس جمهوری مستعفی مورالس یک روز پس از استعفایش پیشنهاد کار دریافت کرد. یک روز پس از استعفای اوو مورالس، رئیس جمهوری بولیوی، مارگارتا سیمونیان، سردبیر آژانس خبری "روسیا سیگودنیا" و شبکه‌های تلویزیونی "راشا تودی" به او پیشنهاد کار داد.

س یمونیان توییت کرد: کار فوق‌العاده‌ای را به مورالس پیشنهاد می‌کنم، من به او پیشنهاد اجرای برنامه‌ای در شبکه اسپانیایی زبان "راشا تودی" را دارم. همانطور که رافائل کورآ رئیس جمهوری پیشین اکوادور برای دومین سال متوالی برنامه‌ تلویزیونی را در این شبکه اجرا می‌کند مورالس هم می‌تواند در این زمینه فعالیت کند.

اما او بین کار با روس ها و پناهندگی به مکزیک دیشب دومی را انتخاب کرد اما در عین حال گفت که با قدرت بیشتری به کشورش بازخواهد گشت.

کودتا به روایت دوستان مورالس

دوستان مورالس ماجرا را یک کودتا می دانند. در روسیه آرژانتین، کوبا و حتی در میان برخی نمایندگان آمریکایی و البته برنی سندرز نامزد ریاست جمهوری آمریکا، مورالس دوستی است که دچار دردسر شده و گیر کودتاگران افتاده است. اما کاخ سفید و ترامپ از اتفاق رخ داده راضی به نظر می رسند.

رئیس‌جمهوری منتخب آرژانتین کناره‌گیری «اوو مورالس» رئیس‌جمهوری بولیوی را کودتا علیه او خواند و برگزاری انتخابات آزاد و آگاهانه در این کشور را خواستار شد. ، «آلبرتو فرناندز» در پیام توئیتری با تاکید بر اینکه علیه مورالس کودتا شده است، نوشت:‌ فروپاشی ساختاری در بولیوی غیرقابل قبول است؛ مردم بولیوی باید هر چه زودتر در انتخاباتی آزاد و آگاهانه دولت بعدی را انتخاب کنند.

وزارت خارجه کوبا فشارها برای کناره گیری «اوو مورالس» از قدرت را کودتا خواند و از جامعه بین المللی خواست از او حمایت کند.

نیکلاس مادورو رئیس جمهور چپ گرای ونزوئلا نیز کودتا علیه اوو مورالس رهبر چپ گرای بولیوی را محکوم کرد.

دولت چپگرای مادورو هم پیش از این دچار دردسرهایی شده بود و رقیب او تلاش بسیاری کرد که وضعیت را در ونزوئلا تغییر دهد. اما با وجود اینکه کشورهای غربی گوایدو را به رسمیت شناختند، اما اعتراضات راه به جایی نبرد.

«دانیل اورتگا» رئیس‌جمهور نیکاراگوئه دیروز (یکشنبه) با صدور بیانیه‌ای بعد از استعفای مورالس با کودتا خواندن تحولات بولیوی اعلام کرد: «دولت نیکاراگوئه....به شدت کودتایی را که امروز (در بولیوی) به آن پی بردیم، محکوم می‌کنیم. ما احساس خود در عدم پذیرش اقدامات فاشیستی که قانون اساسی و قوانین و نهادگرایی حاکم بر امور دموکراتیک کشورها را نادیده می‌گیرد، ابراز می‌کنیم.» وزارت خارجه کوبا تحولات این کشور را کودتا علیه مورالس خواند و آن را محکوم کرد.

یک عضو دموکرات و مسلمان مجلس نمایندگان آمریکا رویدادهای جاری و اعتراض‌های هدایت شده و هدفمند از سوی عوامل خارجی در بولیوی که رئیس جمهوری قانونی این کشور را وادار به استعفا کرد، "کودتا" نامید. ایلهان عمر شامگاه دوشنبه در واکنش به کودتا علیه اوو مورالس که در انتخابات اخیر این کشور به پیروزی رسید، نوشت: برای بیرون راندن یک رئیس جمهوری یک کشور به وسیله نیروهای مسلح، یک کلمه وجود دارد که به آن "کودتا" گفته می شود.

طرفداران برگزاری انتخابات مجدد

برخی کشورهای آمریکای جنوبی که تحت سلطه حکومت های راستگرا قرار دارند اما موضع متفاوتی اتحاذ کردند و طرف برگزاری مجدد انتخابات را گرفته اند. با این وجود به نظر می آید حتی آنها هم نگران ادامه خشونت ها و اعتراضات در بولیوی اند و ترجیح می دهند هر چه زودتر مشکل این کشور به شکلی برطرف شود. حکومت راستگرای شیلی نیز که این روزها با اعتراضات مردمی دست و پنجه نرم می‎کند، در واکنش به استعفای رئیس‌جمهوری چپ‎گرای بولیوی، از وقفه در روند انتخاباتی این کشور ابراز نگرانی کرد و خواستار اتخاذ راه حلی صلح‌آمیز برای حل موضوع شد.

کشور پرو نیز برقراری صلح در بولیوی را خواستار شد و طی بیانیه‎ای از لزوم برگزاری انتخابات شفاف در بولیوی با کمک سازمان کشورهای آمریکایی شد.

دونالد ترامپدر بیانیه ای به اتفاقات بولیوی واکنش نشان داد. در این بیانیه آمده است: استعفای روز گذشته اوو مورالس، رییس‌جمهوری بولیوی لحظه‌ای مهم برای دموکراسی در نیم‌کره غربی است. پس از حدود ۱۴ سال و در پی تلاش اخیر مورالس برای غلبه بر قانون اساسی و اراده مردم، کناره‌گیری او دموکراسی را حفظ و راه را برای شنیده شدن صدای مردم بولیوی هموار می‌کند. ایالات متحده مردم بولیوی را بابت مطالبه آزادی و ارتش بولیوی را بابت پیروی از سوگند خود برای صیانت از قانون اساسی و نه یک فرد به‌خصوص مورد تشویق قرار می‌دهد.

بسیاری از تحلیلگران می گویند دولت آمریکا از اینکه آخرین دولت بومیان آمریکا در حال سرنگونی است سر از پا نمی شناسد.

بیانیه سازمان ملل و روسیه

یکی از سخنگویان سازمان ملل نیز در واکنش به استعفای مورالس با صدور بیانیه‌ای از اوضاع این کشور آمریکای جنوبی ابراز نگرانی و اعلام کرد: «دبیرکل (سازمان ملل) بسیار از اوضاع بولیوی نگران است و تحولات اخیر از جمله استعفای رئیس‌جمهور اوو مورالس را در نظر گرفته است.»

استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل در با صدور این بیامیهبه زبان اسپانیایی اعلام کرد، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل به تمامی طرف‌های مرتبط در اعتراضات بولیوی تاکید کرد تا از خشونت اجتناب کرده، تنش را کاهش دهند و خویشتندار باشند. در ادامه بیانیه آمده است، گوترش از تمامی مردم بولیوی می‌خواهد دنبال یک راه حل صلح آمیز برای بحران کنونی کشور باشند و برگزاری انتخاباتی شفاف و معتبر را تضمین کنند.

«آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد هم ساعتی بعد در واکنش به استعفای «اوو مورالس» رئیس جمهور بولیوی، با ابراز نگرانی عمیق درباره اوضاع در این کشور، خواستار خویشتنداری طرف‌های درگیر شد. سخنگوی سازمان ملل متحد با انتشار بیانیه ای اعلام کرد: دبیر کل عمیقا نگران اوضاع در بولیوی است و به تحولات این کشور از جمله استعفای مورالس رئیس جمهور بولیوی توجه ویژه دارد.

منبع: خبرآنلاین

15