ایران و آمریکا به مذاکره نزدیک شدند؟

رحمن قهرمانپور، کارشناس مسائل آمریکا درباره گمانه‌زنی‌ها درخصوص تماس‌هایی میان ویتکاف و مقامات ایرانی علی رغم تکذیب از سوی تهران، و ادعای ترامپ مبنی بر حمایت از صلح غزه اظهار کرد: ترامپ پیش از این نیز بارها اظهارات مشابهی مطرح کرده بود. او در مقاطع مختلف گفته بود که احتمال دارد ایران به «توافق ابراهیم» بپیوندد. اکنون نیز پس از طرح صلح غزه، چندین‌بار تأکید کرده که ایران با این طرح موافق است و آن را نتیجه موفقیت اقدام نظامی علیه ایران می‌داند.

او ادامه داد: به نظر می‌رسد این اظهارات ترامپ همچنان در چارچوب «دیپلماسی اجباری» قرار دارد؛ به این معنا که دولت آمریکا می‌کوشد از ترکیب فشار نظامی و مسیر مذاکره برای رسیدن به اهداف خود در برابر ایران استفاده کند. در واقع، اولویت نخست واشنگتن دستیابی به توافق از طریق دیپلماسی است، اما در صورتی که این مسیر ناکام بماند، ابزار اجبار و قدرت نظامی را به‌عنوان پشتوانه آن به کار می‌گیرد.

به گفته قهرمانپور، پس از حمله آمریکا به تأسیسات فردو، ترامپ بر این باور است که اکنون نوبت دیپلماسی فرا رسیده و ایران ناگزیر است به خواسته‌های ایالات متحده تن دهد. با این حال، سخنان او به هیچ وجه نشانه نرمش یا عقب‌نشینی از مواضع پیشین آمریکا نیست. برعکس، از نگاه ترامپ، حمله نظامی به فردو موجب شده ایران در موضع ضعیف‌تری قرار گیرد و بنابراین باید خواسته‌های واشنگتن را بپذیرد.

این کارشناس مسائل آمریکا تاکید کرد: به بیان دیگر، در ارزیابی ترامپ وزن چندانی برای مطالبات یا امتیازهای ایران قائل نیست و معتقد است تهران، به دلیل موقعیت کنونی‌اش، ناچار است به همه شروط آمریکا تن دهد. هم‌زمان نیز در همین چارچوب دیپلماسی اجباری، ایران را تهدید می‌کند که اگر بار دیگر غنی‌سازی اورانیوم را از سر بگیرد، آمریکا ممکن است دوباره به اقدام نظامی دست بزند.

قهرمانپور در پایان گفت: در مجموع، می‌توان گفت برداشت و رویکرد دولت ترامپ در قبال ایران بر پایه به‌کارگیری هم‌زمان ابزار دیپلماسی از یک سو و قدرت نظامی از سوی دیگر است؛ رویکردی که در ادبیات روابط بین‌الملل از آن با عنوان «دیپلماسی اجباری» یاد می‌شود.