چای خشک را بشویید و فقط تازه دم بخورید
چای و قهوه از پرمصرف‌ترین نوشیدنی‌های جهان و محبوب‌ترین نوشیدنی میان ما ایرانی‌ها هستند. همین محبوبیت ضرورت توجه به سلامت این نوشیدنی‌های پرطرفدار را از نظر فلزات سنگین و سموم بیشتر می‌کند.
طبق تحقیقاتی که روی چای و قهوه عرضه شده در تهران انجام گردیده، محققان توصیه می‌کنند، اول باید چای را بشویید و بعد دم کنید. چون با شستن چای، بسیاری از فلزات سنگین تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند.
فلزات سنگین، یکی از مهم‌ترین نگرانی‌ها در بحث امنیت و ایمنی غذا در جهان است. دکتر نبی شریعتی‌فر، استاد تمام ایمنی و بهداشت مواد غذایی در دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره هدف انجام این تحقیقات روی محصولات غذایی پر مصرف مردم، میگوید: «مواجهه انسان با آلاینده‌ها و سموم مواد غذایی، نگرانی همه کشورهای جهان است که ضرورت ارزیابی ایمنی غذا را ایجاب می‌کند.
قهوه و چای از جمله نوشیدنی‌های پرطرفدار ایرانی‌ها محسوب می‌شود که به دلیل طعم و خواصی که دارد، بین مردم محبوب هستند. تمام مواد غذایی به‌ویژه نوشیدنیهایی مثل چای و قهوه در صورت وجود فلزات سمی میتوانند آن را به بدن انسان منتقل کنند. بنابراین، چای و قهوه یک خطر بزرگ برای سلامتی انسان به‌ویژه کودکان و بزرگسالان هستند. فلزات سنگین در اندام‌های حیاتی بدن مانند کلیه‌ها، استخوان‌ها و کبد تجمع می‌کنند و باعث بسیاری از بیماری‌های جدی مرتبط به اندام‌های حیاتی می‌شوند. به همین دلیل تحقیقاتی برای بررسی میزان فلزات سنگین در نمونه‌های چای و قهوه عرضه شده در تهران انجام دادیم.» با شناسایی میزان فلزات سنگین در چای و قهوه، امکان تدوین راهنمای کنترلی برای کاهش مواجهه مردم با این آلاینده‌ها فراهم می‌شود. دکتر شریعتی‌فر به انواع قهوههای موجود در سطح شهر اشاره می‌کند و میگوید: «در بازار قهوه فوری، ساده یا نسکافه داریم که خاستگاه آن شاخ آفریقا، اتیوپی و یمن است.
دلایل استفاده از قهوه هم خواصی همچون تقویت سیستم ایمنی بدن، کاهش استرس و نشاط آوربودنش است. در تحقیقاتی که روی این محصول انجام شد، دریافتیم، آهن بیشتری در قهوه وجود دارد. به طور کلی دو نوع آهن داریم، «آهن هم» که صرفاً در منابع حیوانی وجود دارد و «آهن غیرهم» که در منابع گیاهی مثل گندم و قهوه یافت می‌شود و میتواند منبع خوبی برای افرادی که دچار کمبود آهن هستند، باشد.» خوشبختانه عناصری از قبیل «آرسنیک، کبالت، کروم، نیکل، سرب» در قهوه ساده و قهوه مخلوط شناسایی نشدند که نشان میدهد، قهوههایی که در تهران مورد بررسی قرار گرفتهاند، مشکلی نداشتند. او با تأیید این موضوع توضیح میدهد: «در این تحقیقات مشخص شد، قهوه فوری در مقایسه با قهوه ساده و قهوه مخلوط بالاترین میزان عناصر کمیاب را دارند. عناصر کمیاب ترکیبی از فلزات سنگین و ضروری است که وجود عناصر کمیاب در قهوه ممکن است به دلایل آلودگی محیطی و اثر آن در دانه خام اولیه باشد. به طورکلی در مورد قهوه میتوان به این نتیجه رسید که مشکل خاصی برای مصرف از لحاظ آلاینده‌ها و سموم وجود ندارد. اما به علت کافئین بالا، مصرف زیاد میتواند تحریک کننده معده باشد.»
چای کهنه دم نخورید ۵ دقیقه دم کشیدن کافی است
این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در مورد بررسی سموم در چای مصرفی مردم میگوید: «دو نوع چای سبز و سیاه داریم و به‌رغم نشاط آور بودن و خاصیت تقویتی که بر سیستم ایمنی بدن دارد، وجود برخی عوامل خطرناک در این محصول میتواند تهدیدی برای سلامت مصرف کننده باشد. چای سبز حاوی غلظت بالایی از پلیفنولها از جمله کاتچین، فلاون‌ها و آنتوسیانینهاست. هدف اصلی ارزیابی ما، بررسی ۱۶ عنصر کمیاب از قبیل آرسنیک، آلومینیوم، آهن، سلنیوم، لیتیوم، بور، کبالت، سرب، کروم، روی، جیوه، منگنز، نیکل، کادمیوم و... در چای است. طبق تحقیقات انجام شده روی چای دم کرده، از لحاظ میزان عناصر کمیاب (فلزات سنگین و ضروری) دریافتیم، هنگامی که چای ۵ دقیقه دم بکشد، مقدار عنصر منگنز در چای سیاه و سبز مورد توجه بوده که علامت خوبی است.
همچنین در چای سبز میزان عنصر «بور» هم قابل توجه بوده است. در میان انواع چای کیسهای، بیشترین عنصری که دیده شده مربوط به منگنز و آلومینیوم بوده است. غلظت سرب، جیوه و کادمیوم در همه نمونه‌های چای بررسی شده اعم از وارداتی و داخلی که خوشبختانه کمتر از حد استاندارد ایران و سازمان جهانی بهداشت بوده و به طور کلی در همه ۱۶ عنصر مورد بررسی، غلظت عناصر در چای ایرانی بیشتر از چای خارجی است.»
به گفته استاد تمام ایمنی و بهداشت مواد غذایی در دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، اگر مدت زمان دم کشیدن چای ۱۰ دقیقه طول بکشد، استخراج برخی از عناصر مثل جیوه، بور و کبالت را بیشتر می‌کند. بنابراین توصیه می‌شود، اجازه بدهید چای ۵ دقیقه
دم بکشد.
دکتر شریعتی‌فر با اشاره به ارزیابی ریسک خطر مصرف چای میگوید: «طبق بررسیهای انجام شده، خوشبختانه هیچگونه ریسک خطر سرطانزایی یا غیرسرطانزایی برای انسان ندارد. اما توصیه میکنیم، مردم چای را بشویند و بعد دم کنند. با شستن چای بسیاری از فلزات سنگین در آلودگی‌های روی چای تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند.»
انقدرچای گرونه که تفاله چای راچندبارخشک میکنیم ومصرف میکنیم