کسی صدای مستاجران را نمی‌شنود

با نگاهی به سایت ها، پرونده‌های رهن و اجاره‌ای دیده می‌شوند که دود را از کله بلند می‌کند. ودیعه ۵ میلیارد تومان با ماهی ۵۰ میلیون تومان اجاره؛ ۲ میلیارد تومان رهن کامل، ۲ میلیارد تومان ودیعه با ۴۰ میلیون تومان اجاره و… اینها بخشی از پرونده‌هایی است که با مبلغ منتشر شده. خانه‌های بسیار دیگری هستند که فقط نوشته شده «توافقی» و معلوم نیست آنها با چه قیمتی معامله می‌شوند رهن‌های میلیاردی، اجاره بها‌ی میلیونی، اجاره‌های دلاری، اجاره‌‌های روزانه خانه‌های لاکچری استخردار مناطق شمال شهر تهران و از طرف دیگر پانسیون نشینی، کانتینرنشینی، اجاره خانه‌های ۲۵_۴۰ متری، اینها بخشی از واقعیت مسکن این روزهاست. با نگاهی به سایت ها، پرونده‌های رهن و اجاره‌ای دیده می‌شوند که دود را از کله بلند می‌کند. ودیعه ۵ میلیارد تومان با ماهی ۵۰ میلیون تومان اجاره؛ ۲ میلیارد تومان رهن کامل، ۲ میلیارد تومان ودیعه با ۴۰ میلیون تومان اجاره و… اینها بخشی از پرونده‌هایی است که با مبلغ منتشر شده. خانه‌های بسیار دیگری هستند که فقط نوشته شده «توافقی» و معلوم نیست آنها با چه قیمتی معامله می‌شوند. اینکه چه افرادی این خانه‌ها را اجاره می‌کنند به کنار، مسئله مهم این است که این شکاف اقتصادی و اجتماعی قرار است تا کجا ادامه پیدا کند؟ چگونه می‌توان به راحتی هضم کرد خانواده‌ای در جنوبی‌ترین و حاشیه شهر پول نداشته باشد سرپناهی اجاره کند یا اینکه مجبور شود در خانه ۳۰ متری زندگی کند و فرد دیگری در شمالی‌ترین نقطه تهران میلیاردها و میلیون‌ها تومان پول برای رهن و اجاره یک خانه فوق لاکچری خرج کند.

مشکلاتی که تمام نمی‌شوند
هر سال با آغاز فصل تابستان و تعطیلی مدارس کم کم جا به جایی مستاجران افزایش می‌یابد؛ این درحالی است که با توجه به افزایش قیمت‌ها و تورم بسیاری از مستاجران نگران پیشنهادات تازه مالکان برای تمدید قراردادها هستند.
کارشناسان بازار مسکن می‌گویند هرسال نرخ اجاره بها بر اساس دو عامل، تورم عمومی و قدرت درآمدی مستاجران تعیین می‌شود؛ پس می‌توان پیش بینی کرد که امسال اجاره بهای مسکن وضعیت خوبی نداشته باشد و قطعا نرخ اجاره بها متناسب با نرخ تورم افزایش سنگینی داشته است.
متاسفانه عملا میبینیم این افزایش بها به حدی زیاد شده که مستاجران دیگر توان پرداخت اجاره را ندارند، شرایط به گونه‌ای شده که همان مستاجری که سال گذشته یک ملک را اجاره کرده بود و با مشقت فراوان اجاره را پرداخت می‌کرد امسال دیگر توان پرداخت اجاره بهای همان ملک را هم ندارد و مجبور شده آنجا را تخلیه کرده و به حومه شهر نقل مکان کند.

هیچ کس صدای مستاجران را نمی‌شنود
یکی از شهروندان گفت:« من و همسرم و تنها فرزندم در یک خانه ۳۵ متری در پیروزی زندگی می‌کردیم که ماهی ۵ میلیون اجاره می‌دادیم. من ۴ میلیون حقوق میگیرم و بقیه پول را با مسافر کشی و کار کردن در تاکسی‌های اینترنتی فراهم می‌کردم اما الان صاحبخانه اجاره را ۷ میلیون کرده و من اصلا توان پرداخت آن را ندارم و مجبورم که اسباب کشی کنم اما خانه هم پیدا نمی‌کنم. باید بروم پرند یا پردیس زندگی کنم! تازه اگر با این مبالغ بتوانم خانه‌ای در این مناطق پیدا کنم! اوضاع بیش از حد خراب است و هیچ کس داد ما مستاجران را نمی‌شنود! ما خرج خودمان را به زور در می‌آوریم و اصلا به پس انداز و این حرف‌ها نمی‌رسیم!»

اشتباه کردم ازدواج کردم
یکی دیگر از شهروندان گفت:« من و همسرم یک سال و نیم است ازدواج کرده‌ایم و حالا توان پرداخت اجاره بها نداریم. همان اوایل کرونا بود که ما عقد کردیم و بعد هم مراسم ازدواج گرفتیم که من بیکار شدم، یعنی شرکتی که در آن کار می‌کردم به دلیل کرونا ورشکست شد و ما بیکار شدیم! ماهی ۲ میلیون تومان اجاره خانه ۴۰ متری ما در خراسان بود که ما توان پرداخت نداشتیم. من در بازار پادویی می‌کردم فقط برای اینکه بتوانیم امرار معاش کنیم، حالا که صاحبخانه اجاره را ۳۵۰۰ کرده نمی‌توانم پرداخت کنم. تصمیم گرفتیم که اسباب و اثاثیه خانه را در انباری خانه مادر خانمم بگذاریم و همسرم برود خانه پدری‌اش من هم بروم پیش پدر و مادرم تا زمانی که بتوانیم دوباره یک خانه بگیریم. پشیمانم از اینکه ازدواج کردم. نباید احساسی برخورد می‌کردم که حالا هم خودم و هم همسرم سربار دیگران باشیم.»

بعد از یک عمر کار کردن حالا باید کاسه گدایی دستم بگیرم!
یکی دیگر از شهروندان می‌گوید:« من کارمند بودم، کل پول بازنشستگی‌ام را دادم و یک خانه در وردآورد کرج پیش خرید کردم. به امید اینکه کار ساخت خانه امسال تمام می‌شود و می‌توانیم برویم آن جا ساکن شویم پارسال را با هر سختی بود گذراندیم و ماهی ۴ میلیون با حقوق بازنشستگی اجاره می‌دادم. مسافر کشی می‌کردم تا خرج بچه هایم را در بیاورم. همه طلاهای همسرم را برای خانه فروختیم و به صفر رسیدیم. حالا به ما می‌گویند به دلیل گران شدن مصالح کار ساخت خانه خوابیده است! صاحبخانه اجاره را ۶ میلیون کرده و من اصلا نمی‌دانم باید چه کار کنم. مستاصل شده ام! بعد از یک عمر کار کردن حالا باید کاسه گدایی دستم بگیرم!»

چه باید کرد؟
این‌ها تنها نمونه کوچکی از مشکلاتی است که مستاجران این روزها با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. با این حال مطابق آخرین آمار منتشر شده از سوی بانک مرکزی در اردیبهشت ۱۴۰۰ اجاره واحدهای مسکونی در شهر تهران و کل مناطق شهری نسبت به اردیبهشت سال ۹۹ به ترتیب معادل ۳۲,۶ و ۳۶.۳ درصد رشد داشته است. مهم‌ترین دلیلی که فعالان بازار مسکن برای افزایش قیمت‌های اجاره به آن اشاره می‌کنند افزایش دو تا ۳ برابری قیمت مسکن است. یکی از مشاوران املاک می‌گوید: «ملکی که تا چند سال پیش ۳ میلیون قیمت داشت الان بیش از ۱.۵ میلیارد قیمت دارد بنابراین، این انتظار که صاحبخانه این ملک را با همان قیمت چند سال پیش اجاره دهد درست نیست.» آنها همچنین نرخ تورم، افزایش قیمت در بازارهای طلا و ارز و افزایش قیمت کالاها را در افزایش قیمت اجاره موثر می‌دانند. همچنین افزایش قیمت مسکن باعث شده بسیاری از متقاضیان توان خرید مسکن را از دست بدهند و این متقاضیان هم به سمت بازار اجاره سرازیر شوند. افزایش تقاضا در بازار اجاره باعث شده قیمت‌ها هم دستخوش افزایش نجومی شود. بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند دولت‌ برای حمایت از مستاجران و کنترل بازار اجاره باید ساخت و عرضه واحدهای مناسب برای اجاره و قانون اجاره‌داری حرفه‌ای را که در طرح جامع مسکن آمده است اجرا کند. حمایت از اقشار متوسط و ضعیف که توان پرداخت اجاره‌های بالا ندارند از طریق ساخت و عرضه واحدهایی با قیمت ساخت کمتر می‌تواند به کنترل قیمت‌ها در بازار اجاره موثر باشد. به نظر می‌رسد با آغاز فصل جابه‌جایی و ادامه شیوع کرونا، ساماندهی این بازار و نظارت بر اجرای مصوبات ستاد ملی کرونا می‌تواند قیمت‌ها را در این بازار از التهاب کنونی دور کند.

منبع: آفتاب یزد

70