۵ باور غلط درباره مهریه که حق و حقوقتان را نابود می‌کند

همین باورهای غلط، مانند مین‌های پنهان در یک مسیر حقوقی، می‌توانند تمام حقوق شما را قبل از اینکه حتی به دادگاه برسید، نابود کنند. بسیاری از افراد، حق خود را نه در دادگاه، بلکه به دلیل تصمیمات اشتباهی که بر پایه همین اطلاعات غلط گرفته‌اند، از دست می‌دهند. قبل از هر اقدامی، هر تصمیمی و هر بخششی، بدانید که مشورت با یک وکیل مهریه متخصص، اولین و حیاتی‌ترین قدم برای جلوگیری از حسرت‌های مالی جبران‌ناپذیر است. در این مقاله، با بررسی پرونده‌های واقعی، ۵ مورد از ویرانگرترین این باورها را افشا می‌کنیم.

باور غلط ۱: "اگر خودم درخواست طلاق بدهم، مهریه به من تعلق نمی‌گیرد."

این شاید رایج‌ترین و مخرب‌ترین باور غلط در میان زنان باشد. بسیاری تصور می‌کنند که اگر پیش‌قدم طلاق شوند، به طور خودکار از حق مهریه محروم می‌شوند و به همین دلیل، سال‌ها در یک رابطه آسیب‌زا باقی می‌مانند یا در مذاکرات طلاق، از موضع ضعف وارد می‌شوند.

• واقعیت حقوقی: مهریه یک «دِین» و بدهی بر گردن مرد است که از لحظه جاری شدن صیغه عقد به وجود می‌آید. این حق هیچ ارتباطی با اینکه چه کسی درخواست طلاق را ثبت می‌کند، ندارد. شما در هر شرایطی مالک مهریه خود هستید. آنچه گاهی اتفاق می‌افتد این است که زن برای راضی کردن مرد به طلاق توافقی، تمام یا بخشی از مهریه‌اش را «بذل» می‌کند (می‌بخشد). این یک معامله است، نه یک قانون.
• پرونده واقعی (خانم سارا. م): سارا پس از سال‌ها تحمل رفتار نامناسب همسرش، تصمیم به جدایی گرفت. خانواده و اطرافیان به او گفتند چون «تو طلاق می‌خواهی»، باید از مهریه‌ات بگذری. سارا نیز با همین تصور، در یک توافق شفاهی با همسرش، مهریه‌اش را بخشید. پس از مراجعه به مشاور حقوقی، متوجه شد که می‌توانست با اثبات «عسر و حرج» (سختی و مشقت در زندگی) از دادگاه حکم طلاق بگیرد، بدون اینکه حتی یک سکه از مهریه‌اش را ببخشد. اما دیگر دیر شده بود و او بزرگترین اهرم مالی خود را به سادگی از دست داده بود.

باور غلط ۲: "مهریه عندالاستطاعه یعنی هیچ‌وقت نمی‌توانم آن را بگیرم."

بسیاری از مهریه‌ها به صورت «عندالاستطاعه» (پرداخت در صورت توانایی مالی مرد) ثبت می‌شوند. این عبارت باعث شده تا زنان زیادی فکر کنند وصول این نوع مهریه غیرممکن است و مرد به راحتی می‌تواند ادعا کند که «توانایی مالی ندارم».

• واقعیت حقوقی: «استطاعت» یا توانایی مالی مرد، یک ادعای شخصی نیست که به راحتی پذیرفته شود. اثبات این توانایی، وظیفه شما و وکیلتان است و دادگاه ابزارهای قدرتمندی برای این کار در اختیار شما قرار می‌دهد. شما می‌توانید درخواست «استعلام اموال» همسرتان را از مراجع رسمی بدهید.
• پرونده واقعی (پرونده آقای علی. ر): همسر علی با مهریه عندالاستطاعه اقدام کرد. علی در دادگاه اعلام کرد که کارگر ساده است و هیچ مالی برای پرداخت مهریه ندارد. وکیل همسر او، از دادگاه درخواست استعلام اموال از اداره ثبت، پلیس راهور و بانک مرکزی را کرد. نتیجه شگفت‌انگیز بود: یک خودروی پژو پارس و دو حساب بانکی با موجودی قابل توجه که به نام علی بود، شناسایی شد. دادگاه «استطاعت» علی را محرز دانست و او را به پرداخت مهریه از محل همین اموال محکوم کرد. اگر همسر او به باور غلط «عندالاستطاعه یعنی هیچ» اکتفا کرده بود، هرگز به حقش نمی‌رسید.

باور غلط ۳: "تنها راه وصول مهریه، زندانی کردن همسر است."

در ذهن بسیاری، گرفتن مهریه با به زندان انداختن مرد گره خورده است. این تصور که از قوانین قدیمی نشأت گرفته، امروزه نه تنها کارآمد نیست، بلکه می‌تواند به ضرر خود شما تمام شود.

• واقعیت حقوقی: قوانین مربوط به حبس برای مهریه در سال‌های اخیر به شدت تغییر کرده است و گرفتن حکم جلب بسیار دشوار شده است. مهم‌تر از آن، یک مرد زندانی، درآمدی برای پرداخت بدهی خود ندارد! هوشمندانه‌ترین و موثرترین راه برای وصول مهریه، «توقیف اموال» است، نه حبس فرد. شما می‌توانید حقوق ماهانه (تا یک‌چهارم)، حساب‌های بانکی، سهام، ملک، خودرو و حتی خط تلفن همراه او را توقیف کنید.
• پرونده واقعی (خانم ندا. الف): ندا تحت فشار خانواده، تمام تلاش خود را برای گرفتن حکم جلب همسرش کرد. پس از ماه‌ها دوندگی، موفق شد همسرش را برای مدتی کوتاه زندانی کند. نتیجه چه بود؟ همسرش شغل خود را از دست داد، کینه‌اش نسبت به ندا چند برابر شد و پس از آزادی، توانایی مالی‌اش برای پرداخت اقساط مهریه به صفر رسید. در حالی که اگر از ابتدا روی توقیف حقوق و بخشی از حساب بانکی او تمرکز می‌کرد، یک جریان درآمدی مستمر و بدون تنش برای خود ایجاد کرده بود.

باور غلط ۴: "برای به اجرا گذاشتن مهریه باید تا زمان طلاق صبر کنم."

این یک اشتباه استراتژیک و مرگبار است. بسیاری از زنان صبر می‌کنند تا اختلافات به اوج برسد و کار به دادخواست طلاق بکشد و سپس برای مهریه اقدام می‌کنند.

• واقعیت حقوقی: شما هر لحظه پس از عقد می‌توانید مهریه خود را مطالبه کنید، حتی اگر در بهترین شرایط با همسرتان زندگی می‌کنید و قصد طلاق ندارید. اقدام به موقع برای مطالبه مهریه، به خصوص زمانی که احساس می‌کنید همسرتان در حال انتقال یا پنهان کردن اموالش است، یک حرکت هوشمندانه برای حفظ حقوق شماست.
• پرونده واقعی (خانم مریم. ج): مریم متوجه شد همسرش در حال فروش قطعه زمینی است که به تازگی خریده بود. او که نگران آینده مالی خود شده بود، بلافاصله با یک وکیل مشورت کرد و قبل از نهایی شدن معامله، برای مهریه‌اش اقدام و همان زمین را توقیف کرد. این اقدام به موقع، دارایی او را حفظ کرد و زمانی که چند سال بعد کارشان به طلاق کشید، مریم با دست پر وارد مذاکره شد. اگر صبر کرده بود، آن زمین از دست رفته بود.

باور غلط ۵: "بخشیدن مهریه در یک کاغذ عادی یا به صورت شفاهی کافی است."

گاه در اوج مشاجرات یا در یک توافق احساسی، زن اعلام می‌کند «مهریه‌ام را بخشیدم» یا حتی آن را روی یک برگه معمولی می‌نویسد و امضا می‌کند.

• واقعیت حقوقی: بخشیدن مهریه یا «ابراء ذمه زوج»، یک عمل حقوقی بسیار جدی است و برای اینکه اعتبار قانونی داشته باشد، باید به صورت رسمی در «دفتر اسناد رسمی» ثبت شود. برگه‌های دست‌نویس یا توافقات شفاهی ممکن است در دادگاه به عنوان یک «قرینه» و نشانه استفاده شوند، اما به تنهایی برای اسقاط کامل حق شما کافی نیستند. اما همین مدرک ناقص هم می‌تواند کار شما را در دادگاه بسیار سخت کند.
• پرونده واقعی (پرونده آقای حمید. ص): همسر حمید در یک پیامک در اوج عصبانیت برای او نوشت: «من مهریه‌ام را بخشیدم، فقط طلاقم بده». حمید این پیامک را نگه داشت. زمانی که همسرش برای مهریه اقدام کرد، حمید از این پیامک در دادگاه استفاده کرد. هرچند دادگاه این پیامک را به عنوان بخشش رسمی نپذیرفت، اما قاضی را تحت تاثیر قرار داد و روند پرونده را برای زن بسیار پیچیده‌تر و فرسایشی‌تر کرد.

پرونده‌های مهریه مملو از جزئیات و ظرافت‌های قانونی هستند که ندانستن آنها می‌تواند به قیمت از دست رفتن کل سرمایه و پشتوانه شما تمام شود. اجازه ندهید باورهای غلط و مشاوره‌های غیرتخصصی اطرافیان، آینده مالی شما را به خطر بیندازد. بهترین و امن‌ترین راه، سپردن این مسیر پیچیده به دست متخصصی است که با تمام این دام‌ها و راه‌های مقابله با آن‌ها آشناست.