بازگشت به عصر فروش اقساطی ایران‌خودرو و سایپا

حدود 95 درصد حجم مشتریان ایران‌خودرو برای شرکت در قرعه‌کشی آب رفته و از جمعیت تقریبا 10 میلیونی حاضر در لاتاری‌های سال 1401 حالا فقط حدود نیم‌میلیون نفر باقی مانده است. کارشناسان حوزه خودرو دلیل استقبال سرد مردم از طرح‌های فروش اخیر را علاوه بر تفاوت ناچیز قیمت کارخانه و بازار، بالا‌رفتن غیرمنطقی ارقام موجود در کارخانه می‌دانند. خود خودروسازان اما مثل همیشه مشکل را قیمت‌گذاری دستوری می‌دانند و به‌همین خاطر شکواییه‌ای‌ از دولت، وزارت صمت، وزارت صنعت، شورای رقابت و سازمان حمایت تنظیم کردند.

اختلاف ناچیز قیمت خودرو در کارخانه و بازار

افزایش قیمت خودرو در کارخانه که بعد جنگ 12 روزه سروشکل رسمی گرفت، تفاوت نرخ محصولات ایران‌خودرو و سایپا در کارخانه و بازار را به حداقل رساند.

معمولا ظرف چند هفته از آپدیت قیمت محصولات داخلی در کارخانه، بلافاصله شاهد بالارفتن ارقام پیشنهادی فروشنده‌ها در بازار آزاد هستیم. ایندفعه اما جو جدیدی در بازار به‌چشم می‌خورد و خبری از افزایش پی‌در‌پی قیمت‌ها نیست.

پژو 207 یکی از محبوب‌ترین خودروهای داخلی است. طوریکه همزمان با برگزاری آخرین مرحله پیش‌فروش ایران‌خودرو، حدود 45 درصد یعنی تقریبا نیمی از شرکت‌‌کننده‌های حاضر در طرح روی تیپ‌های مختلف 207 دست گذاشتند.

اختلاف قیمت پژو 207 دستی با موتور TU3 در کارخانه و بازار درحال حاضر کمتر از 20 میلیون تومان است. ایران‌خودرو، قیمت پژو 207 با موتور TU3 را 723 میلیون تومان تعیین کرده و همزمان در بازار آزاد حاضر به فروش این مدل با قیمتی نزدیک 740 میلیون تومان هستند.

تارا اتوماتیک تیپ V4 که یکی از مدل‌های میلیاردی در بازار آزاد است، حول‌وحوش یک میلیارد و 160 میلیون خریدوفروش می‌شود. خود ایران‌خودرو برای تارا اتوماتیک تیپ V4 یک میلیارد و 103 میلیون تومان طلب می‌کند.

یا مثلا کوییک GXL دنده‌ای که در کارخانه و بازار آزاد به ترتیب 505 و 520 میلیون قیمت دارد. تفاوت ناچیز قیمت خودرو در کارخانه و بازار یکی از دلایل دلسردی برای شرکت در طرح فروش خودروسازان است.      

استقبال سرد از طرح فروش خودروسازان

پیش‌فروش ایرا‌ن‌خودرو تیر امسال فقط با حضور تقریبا 500 هزار شرکت‌کننده به‌پایان رسید. از کلمه به این خاطر فقط استفاده کردیم که ظرف حدود سه سال جمعیت حاضر در طرح فروش ایران‌خودرو قریب 95 درصد تقلیل پیدا کرده است.

اواسط 1401 یعنی قریب سه سال قبل، تعداد شرکت‌های حاضر در لاتاری ایران‌خودرو به بیش از 10 میلیون نفر رسید و الان فقط نیم‌میلیون نفر حوصله شرکت در قرعه‌کشی و پشت‌سر گذاشتن مراحل خرید خودرو از کارخانه را دارند.

کاهش جمعیت شرکت‌کننده در پیش‌فروش محصولات داخلی می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد. کارشناسان بازار خودرو، یکی از عوامل را تفاوت ناچیز قیمت خودرو در کارخانه و بازار می‌دانند اما خود ارقام تعیین شده برای محصولات داخلی هم می‌تواند دلیل دیگری باشد. تصور کنید شاهینی که تا دو سال قبل در کارخانه با قیمت 345 میلیون تومان دست مصرف‌کننده می‌رسید، الان کمی بیش از 670 میلیون تومان قیمت دارد.

خرید ارزان‌ترین سواری بازار از کارخانه حدود نیم میلیارد آب می‌خورد و امثال دنا پلاس آپشنال و تارا V4 با ارقام میلیاردی روانه بازار می‌شوند.  

تیغ خودروهای وارداتی بر گردن محصولات داخلی

عرضه خودروهای وارداتی کماکان با همان دست‌فرمان قبلی ادامه دارد؛ قطره‌چکانی. با این حال تفاوت غیرقابل انکار فروش خودروهای وارداتی در 1404، تنگ شدن عرصه برای محصولات داخلی است.

تعرفه واردات خودرو با حجم موتور تا هزار و 500 سی‌سی سال گذشته حتی تا 90 درصد هم می‌رسید ولی امسال این دسته از مدل‌ها با تعرفه 40 درصد از گمرک خارج می‌شوند.

اتفاقی که باعث می‌شود قیمت خودرویی مثل چانگان CS35 پلاس از حول‌وحوش یک میلیارد و 400 میلیون تومان به یک میلیارد و 144 میلیون تومان تقلیل پیدا کند. همین وضعیت برای خیلی از خودروهای وارداتی امسال وجود دارد و نتیجه کار، بالا رفتن رقابت بخشی از محصولات داخلی و وارداتی معرفی می‌شود.

ایران‌خودرو باوجود همه این حرف‌ها ایراد را جای دیگری می‌بیند. آنها ادعای تکراری سال‌های اخیر را یکبار دیگر مطرح کردند و اعتقاد دارند، مشکل از قیمت‌گذاری دستوری است. شاید به‌همین خاطر در اقدامی بی‌سابقه شکواییه‌ای‌ از دولت، وزارت صمت، وزارت صنعت، شورای رقابت و سازمان حمایت تنظیم کردند و خواستار جبران تفاوت قیمت‌های فعلی و هزینه تمام‌شده خودرو‌های تولیدی هستند.