شوک به سفره مردم؛ نان سنتی به کالایی لوکس تبدیل شد/ حقوق کارگران عقب‌تر از تورم

مقامات صنفی و نانوایان سنتی معتقدند که با وجود این رشد قابل توجه، هزینه‌های تولید، انرژی، اجاره، بیمه و دستمزد کارگران به مراتب بالاتر رفته و حتی افزایش نرخ اخیر نیز پاسخگوی فشارهای اقتصادی روزمره این صنف نیست.

از سوی دیگر افزایش قیمت نان به‌عنوان یک کالای اساسی، بیشترین فشار را بر اقشار کم‌درآمد به‌خصوص کارگران وارد کرده است. 

بر اساس برآورد فعالان کارگری، بخش عمده‌ای از درآمد ماهانه کارگران صرف خرید نان و دیگر اقلام ضروری می‌شود و این افزایش حتی تهیه این کالای حیاتی را برای بسیاری دشوارتر کرده است. با توجه به محدود بودن درآمد کارگران روزمزد، وضعیت معیشتی این گروه بیش از پیش بحرانی شده و سفره خانوارهای کارگری بیش از گذشته کوچک‌تر شده است.

مطابق اظهارنظر فعالان کارگری، افزایش حقوق سالیانه آنها به هیچ وجه متناسب با تورم و جهش مکرر قیمت کالاهای اساسی از جمله نان و برنج نیست.

نائب رئیس اتحادیه صنف نانوایان شیراز، گفت: بر اساس تصمیمات اتخاذ شده، قیمت نان در کل کشور و در مراکز استان‌ها ۵۲ درصد و در شهرستان‌ها ۴۲ درصد نسبت به نرخ‌های قبلی افزایش یافته است. 

هادی شبانکار  افزود: با توجه به اینکه نان‌های سنتی مانند سنگک و بربری به تعداد کارگر بیشتری نیاز دارند، این افزایش ۵۲ درصدی پاسخگوی هزینه‌های نانوایان نیست.

 شبانکار تأکید کرد: امسال شاهد افزایش بی‌سابقه بیش از ۳۰۰ درصدی هزینه‌های بیمه نانوایان بوده‌ایم که در کنار تورم موجود، فشار مضاعفی بر این صنف وارد کرده است. 

وی ادامه داد: هزینه‌های تولید نان از جمله آرد، آب، برق، گاز، خمیرمایه و سایر اقلام مورد نیاز به شدت افزایش یافته و به‌ویژه هزینه بیمه که از ابتدای سال جاری بیش از ۳۰۰ درصد رشد داشته، نانوایان را در تنگنا قرار داده است. 

شبانکار با اشاره به اینکه دستمزد کارگران نانوایی‌ها نیز افزایش چشمگیری داشته، عنوان کرد: برای مثال، دستمزدی که قبلاً یک میلیون و ۲۰۰ هزار تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بود، اکنون با افزایش هزینه‌های بیمه، آب، برق و گاز، برای نانوایان قابل تأمین نیست. 

وی خواستار معافیت نانوایان از برخی تعرفه‌ها مانند آب و بازنگری در سیاست‌های بیمه‌ای شد تا فشار اقتصادی بر این صنف کاهش یابد.

 چالش نانوایی ها؛ از افزایش هزینه های تولید تا اعتراض مشتریان

نائب رئیس اتحادیه نانوایان شیراز با بیان اینکه نانوایان از سه جهت با چالش مواجه هستند، گفت: از یک سو، افزایش هزینه‌های تولید و از سوی دیگر، فشار روانی ناشی از اعتراضات مشتریان به افزایش قیمت نان به‌عنوان قوت غالب مردم، نانوایان را تحت فشار قرار داده است. 

وی افزود: مشابه تجربه افزایش ۴۵ درصدی قیمت بنزین در سال گذشته، افزایش ۲۵ تا ۳۰ درصدی قیمت نان نیز به نانوایان اختصاص نیافته و این موضوع باعث شده دخل و خرج نانوایی‌ها همخوانی نداشته باشد. 

شبانکار خاطرنشان کرد: اگر نرخ‌گذاری نان به‌صورت سالانه و بر اساس نظرات کارشناسی انجام شود، مشکلات کمتری ایجاد خواهد شد، اما نرخ‌های غیرواقعی و دستوری باعث انباشت مشکلات و نارضایتی می‌شود.

وی با اشاره به کاهش تعداد مشتریان به دلیل فشار اقتصادی بر قشر ضعیف، اظهار داشت: به‌عنوان مثال، نان سنگک که قبلاً ۳ هزار تومان بود، اکنون به ۵ هزار تومان رسیده و برای برخی خانوارها، به‌ویژه در مقایسه با قیمت‌های جهانی مانند ترکیه، به کالایی لوکس تبدیل شده است. 

شبانکار افزود: هزینه‌های نانوایی‌ها، از جمله اجاره مغازه که سالانه حداقل ۲۵ تا ۳۰ درصد افزایش می‌یابد و هزینه بیمه که بیش از ۳۰۰ درصد رشد داشته، باعث شده نانوایان به‌عنوان یک بنگاه اقتصادی با زیان مواجه شوند.

افزایش ۱۰۰ درصدی قیمت آرد نان ساندویچی در سه ماه گذشته 

 نائب رئیس اتحادیه نانوایان شیراز همچنین به افزایش ۱۰۰ درصدی قیمت آرد نان ساندویچی در سه ماه گذشته اشاره کرد که از ۵ هزار تومان به ۱۰ هزار تومان رسیده است.

شبانکار خواستار تجدیدنظر فوری در سیاست‌های حمایتی از نانوایان سنتی شد و تأکید کرد: نانوایان انتظار دارند مسئولان با بازنگری در نرخ‌گذاری و ارائه معافیت‌های لازم، به‌ویژه در حوزه بیمه و هزینه‌های انرژی، به کاهش فشار اقتصادی بر این صنف کمک کنند تا بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند.

درخواست بازنگری حقوق کارگران در پی افزایش تورم و هزینه‌های زندگی

 دبیر اجرایی خانه کارگر فارس نیز گفت: حقوق و دستمزد کارگران سالانه تنها یک بار افزایش می‌یابد، اما در چند سال اخیر شاهد افزایش چندین‌باره قیمت محصولات و مواد غذایی بوده‌ایم. 

علی راستگو افزود: شورای عالی کار در ایام نوروز تصمیم نسبتاً خوبی در این زمینه گرفت و بنده با مدیرعامل سازمان و وزیر مربوطه مشورت‌هایی انجام داده‌ام، اما با توجه به وضعیت تورم و گرانی روزافزون اجناس، به‌ویژه نان که غذای اولیه جامعه کارگری است، این افزایش حقوق با گرانی‌های سایر اقلام همخوانی ندارد و زندگی را برای کارگران دشوار کرده است.

راستگو تأکید کرد: انتظار داریم با توجه به شرایط کنونی جامعه، برنامه‌هایی در راستای انسجام، وحدت و حمایت از کارگران و نیروهای زحمتکشی که از امنیت و ثبات جامعه دفاع می‌کنند، اجرا شود.

 وی با اشاره به اینکه افزایش حقوق سالیانه نمی‌تواند پاسخگوی تورم و گرانی‌های مکرر باشد، گفت: از ابتدای سال تاکنون حداقل ۵ تا ۱۰ مورد افزایش قیمت اجناس را شاهد بوده‌ایم که با یک بار افزایش حقوق قابل جبران نیست. باید فکری اساسی برای این موضوع شود تا اگر قیمت نان افزایش می‌یابد، قشر ضعیف جامعه همچنان بتواند حداقل نیازهای اولیه خود را تأمین کند.

وی در ادامه به گرانی اقلام اساسی اشاره کرد و افزود: به‌عنوان مثال، قیمت برنج که پیش از عید ۷۰ تا ۸۰ هزار تومان بود، اکنون به ۲۰۰ تا ۳۵۰ هزار تومان رسیده و برای کارگران عملاً غیرقابل خرید است. این وضعیت برای سایر مواد غذایی اولیه نیز صدق می‌کند و تأمین نان به‌تنهایی برای زندگی کارگران کافی نیست. 

راستگو با اشاره به درخواست جامعه کارگری برای افزایش مجدد حقوق در سال جاری، اظهار داشت: زمزمه‌هایی درباره معوقات حقوق بازنشستگان مطرح بوده و نمایندگان کارگری در شورای عالی کار تقاضای برگزاری جلسه کرده‌اند تا با توجه به افزایش نرخ تورم و گرانی اجناس، تصمیم‌گیری لازم انجام شود.

وی همچنین خاطرنشان کرد: پیش‌تر نیز مصاحبه‌ها و برنامه‌هایی در این زمینه انجام شده و با حضور نمایندگان کارگر، کارفرما و دولت در استان فارس، جلساتی برای بررسی این موضوع تشکیل خواهد شد.

 راستگو تأکید کرد: باید تصمیماتی اتخاذ شود که با واقعیت‌های اقتصادی جامعه همخوانی داشته باشد تا فشار مضاعف بر قشر کارگر کاهش یابد.