حسین راغفر:

ضربه خطرناک «مهاجرت» به اقتصاد ایران/ مسئولان هیچ تصوری از شرایط خطرناک ندارند

وقتی مردم هر ساله باید زمان بیشتری را برای افزایش درآمد، در حال کار کردن باشند و باز هم درآمد آن‌ها کفاف یک زندگی مناسب را ندهد، وقتی امنیت شغلی برایشان وجود ندارد، مشخص است که ترجیح می‌دهند به کشور‌های دیگر مهاجرت کنند.

ضربه خطرناک «مهاجرت» به اقتصاد ایران/ مسئولان هیچ تصوری از شرایط خطرناک ندارند

اخیرا بهرام صلواتی، رئیس رصدخانه ملی مهاجرت ایران عنوان کرده است که «بعد از سال ۹۸، اثرات اقتصادی تاثیر زیادی بر افزایش مهاجرت از ایران داشته است. دسترسی به بازار کار، حقوق و دستمزد در صدر این عوامل قرار داشت. اما در سال ۱۴۰۱ عوامل سیاسی نیز به عوامل قبلی افزوده شد. وی تاکید کرد که دیگر با انجام برنامه‌های کوچک نمی‌توان این مهاجرت را کنترل کرد.»

بنا بر گفته‌های صلواتی بین سال‌های ۹۹ تا ۱۴۰۰ مهاجرت از ایران با افزایش ۳۰ درصدی مواجه بوده، اما بعد از حوادث ۱۴۰۱ این روند تشدید شده و از تراز ۱۰۰هزار مهاجر در سال به سرعت عبور خواهیم کرد که این رشد و موج فرار مغز‌ها را می‌توان از ۶ تا ۹ ماه و نهایت یک سال دید. همچنین رئیس رصدخانه ملی مهاجرت ایران تاکید کرد که این اتفاق در فاصله سال‌های ۸۹-۸۸ نیز رخ داد، اما اتفاقی که در حال وقوع است و موجی که با آن مواجهیم، نسبت به آن سال بالاتر خواهد بود.

در همین خصوص حسین راغفر استاد اقتصاد دانشگاه درباره تبعات اقتصادی این پدیده عنوان کرد: «هرچند این آمار بسیار خطرناک است، اما اصلا عجیب نیست. ببینید به طور کلی آینده توسعه کشور‌ها عمدتا وابسته به سرمایه‌های انسانی و نخبگان است. به همین دلیل هم است که میان کشور‌های مختلف یک رقابت اساسی بر سر جذب نخبگان و نیرو‌های متخصص باقی کشور‌ها در جریان است. دلیل این مسئله همان موضوع توسعه و لازمه‌های آن است که عرض کردم. حتی زمانی که دونالد ترامپ اعلام کرد که دیگر ایرانی‌ها اجازه ورود به خاک ایالات متحده را ندارند، باز هم در آن دوره نیرو‌های نخبه جذب این کشور شدند. یعنی این استثنا برای آن‌ها وجود داشت. واقعیت این است که توسعه اقتصادی هر کشوری بزرگترین و مهلک‌ترین ضربات را از همین مهاجرت نخبگان می‌خورد.»

وی ادامه داد: «اما همانطور که در ابتدا عرض کردم، این اتفاق و افزایش آمار‌ها در ایران اصلا عجیب نیست. همه می‌دانند و می‌دانستند که در پی ناامنی‌های اقتصادی در کشور، دیر یا زود به این نقطه خواهیم رسید که تعداد زیادی از افراد متخصص و نخبه تصمیم به خروج از کشور خواهند گرفت. وقتی که آمار اشتغال مداوم کاهش پیدا می‌کند، وقتی مردم هر ساله باید زمان بیشتری را برای افزایش درآمد، در حال کار کردن باشند و باز هم درآمد آن‌ها کفاف یک زندگی مناسب را ندهد، وقتی امنیت شغلی برایشان وجود ندارد، مشخص است که ترجیح می‌دهند به کشور‌های دیگر مهاجرت کنند. با اینحال بدون شک هنوز مسئولان متوجه اصل ماجرا نشده اند. هنوز نمی‌دانند کشور با چه خطر بزرگی مواجه است و چه تهدید خطرناکی سایه بر ایران انداخته است.»

این استاد دانشگاه افزود: «البته این صرفا یک اتفاق کلان نیست و مردم هم در زندگی خود تبعات این مهاجرت را احساس خواهند کرد. زیرا اولا این افراد با دستان خالی از ایران خارج نمی‌شوند. بسیاری از این افراد بخش خصوصی کشور را تشکیل می‌دهند و وقتی تصمیم به خروج از کشور می‌گیرند به این معنی است که سرمایه قابل توجهی هم از اقتصاد ایران خارج می‌شود. این مسئله در اوایل انقلاب هم رخ داد که بسیاری از کارآفرینان و سرمایه‌داران از کشور خارج شدند و سرمایه‌های خود را نیز از اقتصاد ایران بیرون کشیدند. دومین مسئله این که وقتی بخش خصوصی تعطیل و کارآفرینان از این ایران خارج می‌شوند، قاعدتا زیرمجموعه‌های آن‌ها نیز بیکار خواهند شد. از سوی دیگر بسیاری از این افراد به همراه خانواده و کودکان خود مهاجرت می‌کنند. کودکانی که می‌توانستند در اینجا رشد کنند و در چرخه اقتصادی کشور حضور داشته باشند.»

راغفر در خصوص عدم موفقیت در زمینه جذب مجددا سرمایه خارج نشینان و نخبگان و متخصصان ایرانی که در دیگر کشور‌ها زندگی می‌کنند، گفت: «مشکل این است که بخش قابل توجه اقتصاد ایران خصولتی است و سرمایه‌گذاران تمایلی به حضور در چنینی فضای انحصاری ندارند. خیلی از آن‌ها در چنین فضایی کار کرده‌اند و می‌دانند که سهم چندانی در اقتصاد نخواهند داشت. به همین دلیل هم است که طی ۲۰ سال گذشته که این فضا تشدید شده، ما بیشتر با مهاجرت نخبگان و متخصصان مواجه می‌شویم. از طرف دیگر ما یک کشور تقریبا منزوی هستیم که تحریم‌های بسیاری ما را احاطه کرده است؛ لذا هیچ سرمایه‌گذاری نه تنها حاضر نمی‌شود سرمایه خود را از بازار‌های در حال توسعه و آزاد که سوددهی مناسبی دارند، خارج کنند و وارد یک کشور بحران زده کنند، بلکه تمایلی هم ندارد سرمایه فعلی خود را داخل ایران وارد چرخه اقتصادی کند.»

وی تاکید کرد: «منظورم این نیست که جذب مجددا این نیرو‌های نخبه و متخصص و سرمایه‌های مالی افرادی که مهاجرت کردند، غیرممکن است. اما بسیار سخت است. زیرا این‌ها بعد از خروج از ایران با یک ساختار اشتغال و کارآفرینی و بازار جدید آشنا می‌شوند که نه تنها هیچ شباهتی با ایران ندارد بلکه از تمامی جهات بهتر است. به عنوان نمونه شما موضوع دستمزد را تصور کنید. این مقوله از اساسی‌ترین موضوعاتی است که منجر به خروج نیرو‌های متخصص و نخبه می‌شود. آن‌ها در ایران باید ساعت‌های بیشتری کار کنند که در نهایت یک حقوق متوسط دریافت کنند. اما با تخصصی که دارند می‌توانند از درآمد مکفی واقعی در برخی کشور‌ها برخوردار شوند. خب در چنین حالتی چرا باید به ایران برگردند؟»

این تحلیلگر مسائل اقتصادی ادامه داد: «نکته مهم‌تر این است که ما با یک پدیده دیگر هم در همین زمینه مواجه هستیم که نوعی خروج نیروی نخبه و متخصص از اقتصاد است، اما بدون مهاجرت فیزیکی. زیرا ما در دوره‌ای زندگی می‌کنیم که اقتصاد تا حدود زیادی دیجیتالی شده است؛ لذا ما همین الان هم نیرو‌های متخصصی داریم که با شرکت‌های خارجی کار می‌کنند، اما از ایران خارج نشده اند، اما توانمندی و انرژی و زمان خود را از اقتصادی ایران خارج کرده اند و تمایلی به همکاری با بخش خصوصی و غیرخصوصی در ایران ندارند. به عبارت ساده‌تر جدا مهاجرت فیزیکی یک مهاجرت مهارت غیرفیزیکی هم در ایران رخ داده و در جریان است.»

راغفر در پایان افزود: «متاسفانه همانطور که عرض کردم مسئولان هیچ تصوری از این شرایط خطرناک ندارند. به همین دلیل است که هیچ اقدام مثبتی برای تغییر ساختار‌ها و اوضاع موجود اقتصادی نمی‌کنند تا مانع از خروج نخبگان و سرمایه‌های مالی و انسانی شوند. زیرا هیچ وقت با این ساختار اقتصادی ایران نمی‌توانیم نیرو‌هایی که رفته اند را جذب کنیم و مانع از افزایش مهاجرت شویم. واقعیت این است که نه اقتصاد ایران و نه شرایط و اوضاع سیاسی و اجتماعی ما هیچ جذابیتی برای هیچ ایرانی خارج نشین ندارد. اینکه حالا یک عده از مسئولان دولتی صحبت از جذب نیرو‌های ایرانی خارج از کشور می‌کنند، صرفا در حد یک حرف است. آن‌ها فقط می‌گویند و هیچ اقدامی انجام نمی‌دهند. با همه این‌ها به نظر من آمار‌های اخیر، پایان ماجرا نیست و باید منتظر رکورد‌های جدید در عرصه مهاجرت باشیم.»

منبع: فرارو
شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 20
  • حمید
    2

    حالا اولشه یه بلایی سرمون بیاد که اون سمتش ناپیدا .وقتی به یک مشت جاهل اعتماد کنیم باید منتظر از این بدترشم باشیم

  • ناشناس
    2

    ما هم داریم جمع میکنیم بریم شما بمونید با مسولین دزدتون من نمیدونم چقدر باید کار کنم که یه پراید بخرم زن گرفتن و خونه بخوره تو سرم با حقوق ماهی 5.500 قشنگ 60 ماه میکشه یه پراید بخرم تازه اگه کلا جمع کنم و اگه پراید نشه 400 میلیون بعد 60 ماه که میشه حتما خدایی الاغ جای مسولین بود اقتصاد بهتر بود الان چطوری ما زندگی کنیم باشه هرکی اعتراض کردو میزننین تو سرش میره خونه بعش چی؟ همه یا فرار میکنن یا از نداری میمیرن کی بچه میاره واستون که بشه سرباز پشتوانتون در امد زایی کنه واستون؟

  • احمدی
    0

    به قول آقای کیانیان صبح تا شب هرچه کار می کنیم پول در می آریم با یک جهش تورمی دولت محترم ارزش پولمان به باد می رود .دولت محترم هم توانایی کافی برای کنترل مهاجرت و تورم را ندارد .

  • ناشناس
    0

    این حرفهاکاملا درسته ودر کل حرف حق برای مسئولان این مملکت همیشه تلخ و گزنده بوده وبه جای بهبود شرایط فقط اوضاع رو خراب تر می‌ کنند ،قطعا امید اکثریت هم داره ازبین میره چون شرایط ایران از هر لحاظ به سمت بحران ونابودی پیش میره.

  • ناشناس
    2

    شرایط یک زندگی خیلی معمولی هم در این کشور ناممکن شده.همینطور در کنار درآمد، آرامش هم برای جامعه نیاز هست که اونهم وجود نداره.حتی اگر ماهیانه میلیاردی هم پول دربیاری بازهم بدون آرامش نمیشه اینجا زندگی کرد. پس مهاجرت تنها راه ممکن هست!

  • سرمایه انسانی
    0

    مهمترین سرمایه هرکشور نیروی انسانی فعال آن کشور است .با تکیه برتوان و تفکرات این نیرو کشور می تواند در جهت توسعه گام بردارد . حال آنکه با ندانم کاریهای مسئولان این سرمایه ارزشمند از بین می رود .

  • ایرانی
    2

    در کشوری که خفقان و بگیر و ببند حکمفرما باشه کدوم آدم عاقلی عمرشو حروم میکنه؟
    اون دسته که دارا هستن خوب صددرصد میرن،اون دسته هم که دستشون خالیه سعی میکنن برن تا آیندشونو بسازن،چون در کشورهای دیگه حقوقشون رعایت میشه
    به جرات میشه گفت ایران بی قانون ترین کشور دنیاست به اتفاق طالبان و اصلا هیچکس ناظر بر مسئولان کشور نیست
    ما نماینده انتخاب کردیم که حافظ منافعمون باشن و همشون رفتن و در مقابل ما ایستادن
    اینه که ایران دیگه حناش برای مردم رنگی نداره

  • بابک
    0

    اگر مسئولان و مقامات ما عقل و خرد داشتند خوب اینقدر عمر نمیکردند و این وضع اسفناک گریبان ملت و جوانان را نمیگرفت فقط بفکر خود و اهل بیتشان هستند.

  • فرشید
    1

    دوست من آلمانه
    بهش از وضعم گفتم،به حدی عصبانی شد که گفت تو وضعت خرابه پس چرا نمیای اینجا؟
    گفت من فقط پول بلیط تعیه کردم و رفتم المان و پناهنده شدم،تا شش ماه ماهی دوهزار و پونصد یورو میدن که نصفشو پس انذاز میکردم بعد خودشون واسم کار پیدا کردن و الان که دوسال میگذره بهترین زندگی رو دارم
    هرکسی میتونه باید بره،ایران فقط برای پنج درصد نورچشمی هاست زندگی و پول نفت
    بقیه معطلن

  • ناشناس
    1

    برا مسولین فقط حکومت کردن خودشون مهمه .هیچ عرقی به کشور ومردم ندارند .لذا حساب کردند اصولا کسانیکه مهاجرت میکنند (غیر از اقازاده ها )اقایون را قبول ندارند بنابراین همانطور که از زبان ملیجکاشون بیان می شود هر کی مارا نمیخواد راه باز وجاده دراز .مملکتم به درک .

    نظرات شما -
    • متین
      0

      خوب اگه به رفتن باشه نود درصد مردم دوست دارن برن ولی توانایی مالی ندارن

  • پتیشن وکالت
    0


    شرایط سخت ؟!
    فهمیدن ؟!
    از کی چی میاخایی خخ خخ خخخ خ

    مهر ماه قرار بودش که جاهایی و مکانهایی برای تجمع و اعتراض مردم تهیه کنن تا معترضین برن اونجا
    داد هوار و اعتراض کنن
    اما فراموش شد
    فقط 2 هفته اول مسئولین رفتن دانشگاهها برای گفتگو
    بعدش دیگه کم کم دانشجوهایی که معترض بودن
    اخراج شدن
    این رویه حاکمان مردم دوست هست
    برای همین هم مردم میرن

  • فاضل
    1

    اصلا همه مغزها فرار کنند ما مغز لازم نداریم مغزی که قرار نیست ازش استفاده بشه همون بهتر فرار کند تا حداقل یکی دیگه استفاده کند

  • کیوان
    0

    مسئولان فقط به فکر پر کردن جیب خودشان از مال مردم هستند و تنها چیزی که فکر نمی کنند مهاجرت مردم است

  • ايرانى
    13

    عزيزان وطن مادرمان است ،سرطان گرفته وبيمار است آيا شما در اين شرايط سخت بيمارى حاضريد مادر را تنها گذاشته وپى زندگى وراحتى خود برويد هرگز

  • میثم
    0

    اقتصاد خر است

  • یه ایرانی بدبخت
    0

    ماهایی که پول نداریم تا مهاجرت کنیم باید بمانیم تا عمرمان تموم بشه و در نهایت مثل یه سگ بمیریم ..........والسلام و علیکم و رحمت الله

    نظرات شما -
    • کوروش
      0

      تکبیر.دمت گرم.مهم اینه که عمرمون زیاده مگرنه این زندگی نیست که ما میکنیم در اصل زندگی ما رو .... .

  • خیزران
    0

    خارج شیره گیرنمیاد وگرنه فردا میرفتم حیف...

  • ناشناس
    0

    تو رسانه ملی تبلیغ شد هر کی دوست داره بده تازه خود گوینده هم رفت

اخبار مرتبط سایر رسانه ها

    اخبار سایر رسانه ها