وقتی فولاد خوزستان توسعه را با محیط زیست گره می‌زند
در خوزستانی که نامش بیش از هر چیز با نفت، گاز و فولاد گره خورده، شنیدن خبر یک پروژه بزرگ محیط‌زیستی از دل یک مجتمع فولادی، نشانه تغییری مثبت در زاویه نگاه صنایع فعال در استان است.
دیدار اخیر مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان با مدیران فولاد خوزستان و تأکید او بر اینکه «اراده و اقدامات فولاد خوزستان در حوزه زیست‌محیطی تحسین‌برانگیز است»، در کنار سخن قائم‌مقام مدیرعامل که تعهد شرکت به محیط زیست را «قلبی و داوطلبانه» توصیف کرد، نشان می‌دهد موضوع محیط زیست برای فولاد خوزستان در حاشیه تصمیم‌های تولیدی نمانده و به یکی از محورهای اصلی گفت‌وگو میان شرکت و حاکمیت محیط‌زیستی در استان تبدیل شده است.
پروژه بزرگ «توری باد» امروز مهم‌ترین نماد این رویکرد تازه است؛ سازه‌ای که برای کنترل بادبردگی و کاهش غبار دپوی مواد اولیه طراحی شده و از نظر مقیاس، هزینه و پیچیدگی فنی، در سطح ملی کم‌نظیر است. اینکه مدیرکل محیط زیست، این طرح را «پروژه‌ای مهم و در سطح ملی» می‌خواند و آن را نمونه‌ای از پایبندی یک فولادساز به سلامت کارکنان و ساکنان اطراف می‌داند، در واقع دارد تأکید می‌کند که این‌جا با یک «ترمیم جزئی» روبه‌رو نیستیم، بلکه با تلاشی ساختاری برای کاهش اثرات زیست‌محیطی یک صنعت پرریسک در یکی از حساس‌ترین استان‌های کشور مواجهیم. کنار این پروژه، سرمایه‌گذاری‌های دیگر در حوزه کنترل آلاینده‌ها، توسعه فضای سبز و بازچرخانی آب صنعتی، تصویر روشن‌تری از این تغییر می‌سازد؛ تصویری که در آن محیط زیست، به یکی از متغیرهای اصلی تصمیم‌گیری راهبردی تبدیل شده است.
وجه مهم دیگر ماجرا، رویکرد فرهنگی فولاد خوزستان است. چاپ و رونمایی از کتاب‌های آموزشی محیط زیست ویژه کودکان و برنامه‌ریزی برای توزیع آن‌ها در مدارس و کتابخانه‌های به‌ویژه روستاها و مناطق پیرامونی شرکت، یک اقدام نمادین صرف نیست؛ تلاشی است برای اینکه زبان سخت صنعت با زبان ساده نسل آینده پیوند بخورد.
فولاد خوزستان در سال‌های اخیر، نقش خود را در قبال محیط زیست دوباره تعریف کرده است؛ از موضع دفاعی و واکنشی، به سمت کنشگری و ابتکار عمل حرکت کرده و کوشیده میان تداوم تولید و حق مردم برای تنفس در هوای سالم، نسبتی تازه برقرار کند. اگر این مسیر با جدیت ادامه یابد، می‌تواند الگویی برای سایر صنایع بزرگ کشور باشد؛ الگویی که می‌گوید در خوزستانِ امروز، توسعه صنعتی دیگر بدون در نظر گرفتن مرزهای زیست‌محیطی و حقوق نسل‌های آینده نه ممکن است و نه پذیرفتنی.
