آزاد ارمکی: همگرایی دوران جنگ حفظ شود/ جامعه مدنی چیز زیادی نمیخواهد؛ آنها حق حضور و مشارکت میخواهند
تقی آزاد ارمکی گفت: جامعه مدنی چیز زیادی نمیخواهد؛ آنها حق حضور و مشارکت میخواهند و اینکه صدای آنها شنیده شود. جامعه قوی که مقابل دشمن ایستاده میتواند با مردمش مدارا کند و اجازه بدهد که زیستشان را انجام بدهند؛ اگر این کار را نکند هم زیستشان را انجام میدهند.

یک جامعهشناس با تأکید بر اینکه جامعه در برابر اسرائیل «همبستگی سلبی» پیدا کرد، گفت: فردای پایان جنگ باید توجه کرد که این همگرایی حفظ شود؛ یعنی ما به جامعه مدنی و نمایندگان آنها توجه کنیم. کسانی از ایران حمایت کردند و در مقابل اسرائیل ایستادند که حق حیات آنها هم سلب شده بود؛ زندانی، اخراج، مورد ستم قرار گرفته یا رفته بودند. دوباره باید به اینها حق حیات داد؛ از طریق حزب و فضایی که بتوانند زندگی کنند و در جامعه باقی بمانند.
تقی آزاد ارمکی در خصوص راهکار حفظ همبستگی به وجود آمده در طول 12 روز گذشته، به خبرنگار جماران گفت: به نظر من همبستگی ما بیشتر سلبی بود. یعنی ما به دلیل اینکه میخواستیم اسرائیل بر این کشور حاکم نشود و کشور تجزیه نشود، همبستگی پیدا کردیم؛ نه اینکه الزاما تقابل با دیگری پیدا کنیم. خود همین «همبستگی سلبی» هم میتواند موقتی و کوتاه مدت باشد؛ مثلا اگر دولت برود یا روشش را عوض کند، یا مسأله جامعه عوض شود، ممکن است این همبستگی دچار فروپاشی شود.
این جامعهشناس افزود: در هر صورت این همبستگی خوب بود. یعنی جامعه در مقابل بیگانهای که هیچ تناسبی با آنها ندارد یک انسجامی پیدا کردند؛ به این معنا که خواسته دشمن را انجام ندادند. چون اسرائیل و آمریکا دنبال این بودند که فشار بیاورند و مردم اعتراض کنند، جامعه فرو بریزد و بعد آنها حاکم شوند. مردم این کار را نکردند. از سوی دیگر مزاحمت هم ایجاد نکردند و همیاری اجتماعی کردند. این همبستگی در موقعیت پیدا شد و هنوز هم سر جایش هست و تغییر نکرده، چون ما هنوز به آتش بس تام و تمام نرسیدهایم و جنگ کاملا تمام نشده است.
وی تأکید کرد: به نظرم این همبستگی پس از پایان جنگ میتواند شکننده باشد. پنج نیرو در ایجاد این موقعیت مؤثر بودند؛ نظامیان، بروکراتها، نیروهای جامعه مدنی، سیاستمداران و کسانی که خارج از کشور هستند. هر کدام از اینها یک بازی همگرایانه داشتند و این همبستگی را ایجاد کردند. یعنی نظامیان محکم ایستادند و کارشان را کردند و هیچ شبههای هم در باب مقابله با غرب و اسرائیل نگذاشتند. دولت هم به خوبی نقشش را انجام داد و توانست امکانات را فراهم و حمایت کند و امنیت برقرار شود.
آزاد ارمکی ادامه داد: جامعه مدنی ما به دلیل اینکه در دوره گذشته آسیب دیده بود، نوعی اعتراض به نظام سیاسی داشت؛ ولی چون بحث اشغال و تجزیه سرزمین پیش آمد، نمایندگان جامعه مدنی به صحنه آمدند. ورزشکاران، روشنفکران، دانشگاهیان، سیاستمداران و خیلی نیروهای اجتماعی به نمایندگی جامعه مدنی آمدند. سیاستمداران هم تا حدود زیادی آمدند؛ آقای خاتمی، روحانی، تاجزاده و همه کسانی که در زندان بودند صدای واحد دادند. به نظر من اکثریتی از نیروهای خارج کشور هم دفاع کرند و اقلیتی به سمت بحث فروپاشی رفتند.
وی اظهار داشت: فردای پایان جنگ باید توجه کرد که این همگرایی حفظ شود. یعنی ما به جامعه مدنی و نمایندگان آنها توجه کنیم. کسانی از ایران حمایت کردند و در مقابل اسرائیل ایستادند که حق حیات آنها هم سلب شده بود؛ زندانی، اخراج، مورد ستم قرار گرفته یا رفته بودند. دوباره باید به اینها حق حیات داد؛ از طریق حزب و فضایی که بتوانند زندگی کنند و در جامعه باقی بمانند. البته نه با نگاهی که الآن صدا و سیما دارد؛ حاکمیت باید نگاهش به جامعه مدنی را عوض کند و به سیاسیون هم اجازه بازی بدهد. آن گاه همبستگی ایجابی برای ساختن کشور شکل میگیرد و پروژه توسعه ایران در دستور کار قرار خواهد گرفت.
این جامعهشناس تأکید کرد: جامعه مدنی چیز زیادی نمیخواهد؛ آنها حق حضور و مشارکت میخواهند و اینکه صدای آنها شنیده شود. جامعه قوی که مقابل دشمن ایستاده میتواند با مردمش مدارا کند و اجازه بدهد که زیستشان را انجام بدهند؛ اگر این کار را نکند هم زیستشان را انجام میدهند. مثلا دانشگاهی ها یا ملی – مذهبیها چه چیزی میخواهند؟ کسانی که از کشور مهاجرت کردهاند چه چیزی میخواهند؟ میخواهند شغل داشته باشند، پولشان حفظ شود و کسی با زندگی شخصی آنها کار نداشته باشد. این چیز زیادی نیست.
وی افزود: جمهوری اسلامی اینها را زیاد کرد و بعد حواسمان پرت شد که نظام جاسوسی چه کار کرد و این باعث شد که سرمایههای بزرگی را از دهیم. قبلا هم گفتهام، به نظر من کسانی که مسائلی مثل حجاب را بزرگ میکنند، جاسوس هستند. آنها مسائل عوضی برای جمهوری اسلامی مطرح و جمهوری اسلامی را سرگرم کردند و سپس نظامهای جاسوسی، تشکیلاتی، حرفهای و رانتی شکل گرفت و جامعه را ضعیف کرد؛ در جنگ هم نشان داد که چه لطماتی به ما زده است.
آزاد ارمکی گفت: حکمرانی باید به مسائل اساسی برگردد و بقیه را بگذارد جامعه حل کند. حجاب برای خانواده، فرزندآوری برای پدر و مادر و بحث شئونات اجتماعی برای جامعه است؛ اینها وظیفه حکومت نیست. حکومت باید امنیت را دنبال کند و ببیند چه کسی دارد سرزمین را میگیرد، چه کسی توطئه دارد و چه کسی در دستگاهها نفوذ میکند. باید این کارها را انجام بدهد که متأسفانه انجام نداده؛ آن وقت بقیه را اینها بدون مزاحمت و دردسر انجام میدهند.