رمزگشایی از عدد «۳۰ درصد» مربوط به بیانیه مشترک چین-آمریکا؛ اشتباه رسانه‌ای یا تحریف عمدی؟
چین و آمریکا در ساعات اولیه ۱۲ مه (۲۲ اردیبهشت) در ژنو «بیانیه مشترک مذاکرات اقتصادی و تجاری چین-آمریکا در ژنو» (که در ادامه متن به اختصار «بیانیه مشترک» از آن اشاره می‌شود) را منتشر و اعلام کردند که افزایش تعرفه‌های متقابل را متوقف می‌کنند و مذاکرات را در آینده ادامه خواهند داد.
دو طرف همچنین مکانیسم مذاکره بین «هه لی‌فنگ» معاون نخست وزیر چین و «اسکات بسنت» وزیر خزانه‌داری و «جمیسون گریل» نماینده تجاری آمریکا را ایجاد کردند. دولت‌ها، بازارها و شرکتهای دنیا به خاطر این رویداد موقتاً آسوده‌خاطر شدند.
دستاوردهای این مذاکره برای دو طرف چین و آمریکا برابر بود. بر اساس بیانیه مشترک، هر دو طرف تا ۱۴ مه (۲۴ اردیبهشت) تعرفه‌ها را به ۱۰ درصد کاهش خواهند داد.
با این حال، این قابل توجه است که برخی رسانه‌های دنیا از جمله برخی رسانه‌های فارسی‌زبان در پوشش این رویداد از جمله «آمریکا تعرفه کالاهای چینی را به ۳۰ درصد کاهش داد؛ چین تعرفه‌های آمریکایی را به ۱۰ درصد تغییر داد» استفاده کرده‌اند.
طبیعتا با خواندن این نوع خبر، واکنش اولیه خوانندگان احتمالاً این گونه است: «آمریکا تعرفه را تا ۳۰ درصد کاهش داده اما چین یک دفعه تا ۱۰ درصد کاهش داد. آیا چین سازش بیشتر کرده است؟»
اما این تنظیم خبری بسیار گمراه‌کننده و انحراف از واقعیت است! اگر دو نسخه متن بیانیه مشترک منتشرشده در وبسایت رسمی دولت چین و وبسایت رسمی کاخ سفید را بررسی کنید، خواهید دید که هر دو نسخه کاملاً یکسان هستند و بر کاهش متقابل تعرفه به «۱۰ درصد» تأکید دارند و هیچ اشاره‌ای به رقم «۳۰ درصد» نشده است.
پس منشأ عبارت «آمریکا تعرفه کالاهای چینی را به ۳۰ درصد کاهش داد» در برخی رسانه‌های فارسی‌زبان کجاست؟
این قابل توجه است که برخی رسانه‌های آمریکایی نیز از همین عبارت استفاده کرده‌اند. به عنوان مثال، وبسایت شبکه خبری« سی ان ان» در گزارشی با عنوان «آمریکا و چین بر کاهش چشمگیر تعرفه‌ها توافق کردند؛ دستاورد بزرگ تجاری آمریکا» نوشت: «تعرفه ۲۰ درصدی مرتبط با کالاهای حاوی فنتانیل که ترامپ در فوریه و مارس علیه چین اعمال کرد، حفظ خواهد شد... بر اساس بیانیه مشترک، این در عمل به معنای آن است که آمریکا موقتاً تعرفه کلی بر کالاهای چینی را به ۳۰ درصد کاهش می‌دهد، در حالی که چین تعرفه‌های کالاهای آمریکایی را به ۱۰ درصدی می‌رساند.»
بنابراین، استناد منطقی باید این طور باشد که احتمالاً منبع خبری برخی رسانه‌های فارسی‌زبان یا مقامات یا رسانه‌های آمریکایی بوده است. اما این نوع پوشش شدیداً گمراه‌کننده و انحراف از واقعیت تلقی می‌گردد.
واقعیت به این شرح است: هر دو چین و آمریکا متقابلاً اعمال تعرفه ۲۴ درصدی بر کالاهای طرف مقابل را به مدت ۹۰ روز متوقف کرده در حالی که اعمال تعرفه ۱۰ درصدی حفظ می‌شود؛ بحث «۳۰ درصد» مربوط به این است که آمریکا تعرفه ۲۰ درصدی مربوط به فنتانیل را که پیشتر در اوایل امسال به‌دلیل موضوع فنتانیل اعمال شده بود، حفظ خواهد کرد. یعنی ۱۰ درصد و ۲۰ درصد روی هم رفته، ۳۰ درصد می‌شود که فقط مربوط به فنتانیل است.
اما برخی رسانه‌ها با خلط مفاهیم، این موضوع را به‌صورت کلی و مبهم به عنوان «آمریکا تعرفه بر کالاهای چینی را تا ۳۰ درصد کاهش داد اما چین تا ۱۰ درصد» معرفی کرده‌اند.
در واقع، مذاکره چین و آمریکا در ژنو بخشی از تعرفه‌های اعمال شده بین دو طرف را پوشش نداده است.
اگر تعرفه مرتبط با فنتانیل نیز محاسبه شود، چین نیز هنوز تعرفه‌های خود بر برخی کالاهای آمریکایی مانند زغال‌سنگ، گاز مایع، نفت خام، ماشین‌آلات کشاورزی و وانت‌ها را نیز لغو نکرده است. این تعرفه‌ها را چین در پاسخ به دو دور اعمال تعرفه توسط آمریکا در فوریه و مارس، اعلام کرده بود. البته این کاملا داستان دیگری است.
بدیهی است که برخی رسانه‌ها در گزارش خود به واقعیت پایبند نبوده و جزییات خبر را به طور مبهم پوشش داده‌اند. متأسفانه این نوع گزارش‌ها توسط بخشی از رسانه‌های فارسی‌زبان هم بازنشر شده است.
یادمان است که پیش از آغاز مذاکرات جاری ایران و آمریکا، برخی جریان‌های داخلی ایران هشدار دادند که مواظب باشند مقامات و رسانه‌های آمریکایی از رویکرد ایران مبنی بر موافقت با مذاکره، سوء استفاده نکنند تا فشاری بیشتر بر ایران وارد کنند. در خصوص بحث تعرفه نمی دانیم که این بحث «۳۰ درصدی» صرفا یک اشتباه غیرمنتظره است یا یک دستکاری عمدی.
از ابتدا تاکنون، موضع چین در برابر فشارهای تعرفه‌ای ثابت مانده و آن مقابله به مثل است. چین بر این باور است که «جنگ تعرفه‌ای و تجاری هیچ برنده‌ای ندارد و زورگویی و خودکامگی تنها به انزوا منتهی می‌شود.»
یه فامیل داشتیم اگه چلو کباب خورده بود میگفت زرشک پلو خوردم وبرعکس .چون عادت نکرده بود حرف راست بزند !!