سایه بی‌اعتمادی بر مذاکرات چین و آمریکا/ زمان راستی‌آزمایی صداقت واشنگتن فرارسیده است
در پی دوره‌ای از تنش‌های شدید تعرفه‌ای که به بی‌ثباتی بازارهای مالی دامن زده، چین و آمریکا قرار است نخستین نشست اقتصادی و تجاری سطح بالا را این هفته در سوئیس برگزار کنند. گفتنی است این نشست به درخواست طرف آمریکایی انجام می‌شود.
اقدامات یکجانبه دولت آمریکا در اعمال تعرفه‌ها، نه تنها روابط اقتصادی واشنگتن و پکن را به شدت دچار اخلال کرده، بلکه به نظم تجارت جهانی نیز آسیب زده و موانعی جدی در مسیر احیای اقتصاد جهان ایجاد کرده است.
محققان سازمان ملل هشدار داده‌اند که بی‌ثباتی‌های تجاری، خطر رکود جهانی را افزایش داده‌اند. در همین راستا، «صندوق بین‌المللی پول» پیش‌بینی خود از رشد اقتصادی ایالات متحده را برای امسال از 2.7 درصد به 1.8 درصد کاهش داده و همچنین رقم پیش‌بینی رشد جهانی در سال 2025 را از 3.3 درصد به 2.8 درصد رسانده است.
در چنین شرایطی، ازسرگیری گفتگو میان دو اقتصاد بزرگ جهان بی‌تردید گامی مثبت تلقی می‌شود؛ نه فقط برای کشورهایی که با اختلافات تجاری روبه‌رو هستند، بلکه برای جامعه جهانی که چشم‌انتظار ثبات اقتصادی است.
«اسکات بسنت» وزیر خزانه‌داری آمریکا، در مصاحبه با شبکه «فاکس نیوز» درباره این نشست اظهار کرد: پیش از آنکه بتوانیم به پیش برویم، باید تنش‌ها را کاهش دهیم. او تأکید کرد که نرخ‌های تعرفه‌ای کنونی «پایدار نیستند». «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا نیز پیش‌تر لحن خود را درباره تعرفه‌ها ملایم‌تر کرده و از تمایل خود برای کاهش نرخ‌ها و مذاکره با پکن از مسیرهای گوناگون خبر داده بود.
به نظر می‌رسد ایالات متحده اکنون طعم پیامدهای سیاست‌های تعرفه‌ای خود را چشیده است. حتی اگر در مقطع کنونی رسیدن به توافقی جامع واقع‌بینانه نباشد، برگزاری این نشست سطح بالا برای کاهش تنش‌ها ضرورتی انکارناپذیر دارد. «وندی کاتلر» مقام پیشین آمریکا در حوزه تجارت، درباره اعلام این نشست گفت: همه می‌دانستیم که چین و آمریکا باید دوباره وارد تعامل شوند، اما اعلام چنین دیداری آن‌هم در این سطح، فراتر از انتظارات بود.
تجربه نشان داده است که در عصر جهانی‌شدن، همکاری تنها راه برون‌رفت از بحران‌هاست. تعاملات مثبت و مؤثر میان پکن و واشنگتن نقشی کلیدی در بهبود اقتصاد جهانی خواهد داشت.
موضع چین در برابر تعرفه‌های آمریکا همواره ثابت بوده است: در صورت لزوم، تا پایان مبارزه خواهد کرد، اما درهای گفتگو همچنان باز خواهند ماند. اقدامات متقابل چین، نه تنها برای صیانت از منافع مشروع خود، بلکه برای دفاع از نظام تجارت چندجانبه و تضمین دسترسی برابر کشورها به فرصت‌های توسعه انجام می‌شود.
برگزاری نشست ژنو به معنای عقب‌نشینی از اصول یا سازش بر سر عدالت نیست. سخنگوی وزارت بازرگانی چین در این باره گفت: سازش احترام نمی‌آورد؛ تنها از طریق پایبندی به اصول و عدالت است که کشورها می‌توانند از منافع خود محافظت کنند.
با این حال، نباید از سابقه دولت آمریکا در نقض تعهدات چشم‌پوشی کرد. واشنگتن در حالی که در مذاکرات اشتیاق نشان داده، بارها پس از تعاملات «مثبت» با چین، از اجرای تعهدات سر باز زده است. حتی فراتر از آن، ایالات متحده نشان داده که چگونه از گفتگو به‌عنوان پوششی برای اعمال فشار یا حتی باج‌خواهی بهره می‌برد.
نیت واقعی دولت ترامپ پس از هفته‌ها فشار ناشی از جنگ تجاری هنوز روشن نیست. چین از گفتگو استقبال می‌کند. اما اگر آمریکا واقعا به دنبال حل بحران است، باید به قوانین تجارت بین‌الملل احترام گذاشته و متعهد شود که مذاکرات بر پایه احترام متقابل، برابری و منافع مشترک انجام شود. این تنها راهی است که اگر دولت ترامپ واقعا بخواهد شرکت‌ها و مردم آمریکا را از فشارهای کنونی نجات داده و شعار «عظمت دوباره آمریکا» را محقق سازد، پیش‌رو خواهد داشت.
