عربستان به دنبال دست برتر در عراق / بانک سعودی‌ها برای عراقی‌ها فعال شد/ از ساخت شهر ورزشی در عراق تا وام یک میلیون دلاری

به گزارش خبر فوری ، عادل عبدالمهدی، نخست وزیر عراق دیروز صبح به منظور شرکت در سومین نشست مشترک اقتصادی ایران و عراق، با استقبال رسمی محمدجواد ظریف (وزیر امور خارجه ایران) وارد تهران شد. پیرامون سفر نخست وزیر عراق به ایران، نظرات بسیاری مطرح شده است اما آنچه مشخص است این است که هدف نخست وزیر عراق از این سفر، بهبود روابط اقتصادی و تجاری است.

طبق گزارشها، قرار است در سفر نخست وزیر عراق به ایران، روابط بانکی و ارزی ایران و عراق مورد بررسی قرار گیرد و شرایطی فراهم شود که تسهیل در نقل و انتقالات پولی دو کشور صورت گیرد. البته سناریوی اصلی همکاری در این بخش، مربوط به همکاری‌های بانکی در حوزه پول‌های ملی دو کشور است و قرار است مطابق با توافقات انجام شده در دور قبلی مذاکرات، تبادلات مالی با ریال و دینار انجام شود.

روابط تجاری ایران و عراق پس از تهدیدات آمریکا، رو به گسترش گذاشته است. محمد جواد ظریف پس از سفر اخیر خود به عراق از اعلام آمادگی ایران برای لغو کامل روادید با عراق خبر داد و گفت: این امر به صورت یکطرفه امکان پذیر نیست و باید متقابل باشد. ظریف همچنین از اعلام آمادگی ایران برای رفع نیازهای عراق در زمینه های فنی مهندسی، گاز و برق بطور کامل خبر داد. براساس گزارش ها، عراق روزانه هزار و 300 مگاوات برق و 28 میلیون متر مکعب گاز (برای تولید برق) از ایران وارد می‌کند.

عراق برای تولید برق به ایران محتاج است و علاوه بر خرید برق، بخشی از سوخت گازی نیروگاه‌های خود را نیز از ایران تامین می‌کند. کمبود برق در عراق به حدی است که برق برخی مناطق در این کشور تا 20 ساعت در روز قطع می‌شود.

مدتی پیش سرپرست سازمان توسعه تجارت گفت: در سال 97، ارزش متوسط کالاهای صادراتی کشور به ازای هر تن، 360 دلار بود و این در حالی است که ارزش متوسط هر تن کالای صادراتی ایران به عراق 500 دلار بود.

این در حالی است که روابط ایران و عراق در زمینه فرهنگی وسیاسی بیشتر از اینها هم بوده است. علاوه بر نزدیکی مذهبی و فرهنگی بین ایران و عراق، وجود بسیج مردمی( الحشد الشعبی) در عراق و کمک ایران به این کشور در مبارزه با داعش، رابطه این دو کشور را تقویت کرده است. با وجود تمام این شرایط و ویژگی ها سفر نخست وزیر عراق به ایران را می‌توان سفری تاثیر گذار و مهم و امیدوار کننده دانست.

تلاش عربستان جهت دورکردن عراق از ایران

با این حال، برخی منابع معتقدند که همزمان با ایجاد ارتباط وثیق بین ایران و عراق، عربستان نیز تلاشی جدی برای دور کردن عراق از ایران و نزدیکی به خودش می‌کند

میدل ایست مانیتور طی گزارش اخیرش در مورد تلاشهای عربستان برای نفوذ در عراق دست به افشاگری زد. طبق گزارش این سایت خبری، سیاست جدید عربستان سعودی این است که نفوذ خود را در عراق بیشتر کند تا از این طریق، مانع قدرت و نفوذ ایران در این کشور شود. میدل ایست مانیتور معتقد است که ابزار عربستان برای پیشبرد این هدف، حمایت اقتصادی از عراق است و از این روش می‌خواهد عراق را از ایران که متحد سنتی اش است دور نماید.

در طول این هفته، حدود 100 مقام اقتصادی و بلندپایه‎ی از عربستان وارد بغداد شده اند و طبق اظهارات فایننشیال تایمز، قرار است این کشور فقط حدود 1 میلیارد دلار در عراق در زمینه‌ تجهیز و ساخت استادیوم فوتبال هزینه نماید. یکی از نزدیکان بن سلمان طی توییتی اظهار داشت که به دستور پادشاه قرار است به جای یک استادیوم یک شهر ورزشی در عراق ساخته شود.

مجید القصبی(وزیر تجارت عربستان) ملاقاتهایی را با عراقی ها داشته و قول داده است که کمکهای اقتصادی فراوانی به این کشور نماید. همچنین، عربستان یک کنسولگری جدید در عراق گشوده است و وعده داده است که سه کنسولگری دیگر هم در عراق بازگشایی نماید.

طبق اظهارات نویسنده‌ی مقاله‌ میدل ایست مانیتور، ایران بعد از سقوط رژیم صدام و حمله‌ سال 2003 آمریکا به این کشور، نفوذ و قدرت بسیاری در عراق پیدا کرده است. ارتباط دوستانه و مناسب فرهنگی بین عراقی‌ها و ایرانی‌ها(بیشتر به خاطر مذهب شیعه) باعث شد طی این چند سال عراق به ایران نزدیک شده و از عربستان سعودی دورتر و دورتر گردد.

میدل ایست مانیتور اما تاکید دارد که در سالهای اخیر، عربستان سعی کرده است که روابط خود را با عراق بهبود ببخشد. سفر سال پیش مقامات عربستانی به نجف و ملاقات با برخی از سران سیاسی و مذهبی شیعه در همین جهت بوده است. طبق ادعای نویسنده، با این حال، عربستان هرگز قادر نیست اکثریت عراقی ها را به سمت خود کشانده و از طریق روابط فرهنگی و یا عرب گرایی آنها را به خود نزدیک کند. آنچه عربستان برای جذب عراق به سمت خود و دوری اش از ایران بر آن متکی است، خزانه‌ی پر ریاض است.

عراق بعد از جنگ با آمریکا و به خصوص جنگی داخلی که با داعش داشت، آسیب بسیار زیادی دید. در طول این جنگها، زیرساخت اقتصادی این کشور آسیب دید و هزینه‌ بسیاری روی دست دولت گذاشت. عراق در زمینه تامین انرژی، ساخت تجهیزات، آباد کردن خرابی شهرهای تصرف شده توسط داعش و ... احتیاج زیادی به کمک اقتصادی کشورهای دیگر دارد. عربستان بیش از هر کشور دیگری، سعی دارد از این شکاف اقتصادی استفاده کند.

سال گذشته این کشور وامی 1 میلیارد دلاری به عراق( جهت بازسازی خرابی حاصل از جنگ) پرداخت و 500 میلیون دلار هم اعتبار جهت صادرات به عراق کنار گذاشت.

نویسنده و تحلیلگر سایت میدل ایست مانیتور البته نسبت به این سرمایه گذاری عربستان در عراق خوشبین نیست. به گزارش این سایت خبری و به نقل از فایننشیال تایمز که گفتگویی را با داوود الجمیلی(رئیس اتاق بازرگانی و تجارت ملی عراق) داشته است، هدف عربستانی ها تصرف کشور عراق است و آنها می‌خواهند با فروش کالاهای خود به عراق، این کشور را صاحب شوند.

این شواهد نشان می‌‍دهد که عراقی ها نظر خوبی به عربستان نداشته و نسبت به سرمایه گذاری آنها بدبین هستند. این فرصت خوبی را برای ایران به وجود می‌آورد تا از طریق سفر اخیر نخست وزیر عراق به ایران، مانع تلاشهای عربستان برای خدشه وارد کردن بر روابطه حسنه‌ی دو کشور شوند.

38