اختلافات درباره نشست اقتصادی سران عرب در لبنان در پی غیبت سوریه و دعوت از لیبی

کشمکش سیاسی در لبنان درباره برگزاری نشست اقتصادی سران عرب در این کشور طی روزهای اخیر شدت یافته و نبیه بری، رئیس پارلمان لبنان به دلیل عدم دعوت از سوریه، اعتراض به دعوت از لیبی و نیز فراهم کردن مقدمات تشکیل دولت جدید لبنان در سریع‌ترین زمان ممکن به جای مقدمه‌چینی برای برگزاری این نشست خواستار تعویق آن شده است.

پس از بروز اختلافات داخلی که منجر به عدم درخواست لبنان از اتحادیه عرب برای تجدیدنظر درباره تعلیق عضویت سوریه شد، درخواست‌ها برای تعویق برگزاری نشست اقتصادی افزایش یافته است. براساس اطلاعات به دست آمده، سعد حریری، نخست وزیر مکلف لبنان با پیشنهاد وزارت خارجه این کشور برای بازگرداندن سوریه به اتحادیه عرب و نیز دعوت از این کشور برای حضور در نشست اقتصادی مخالفت کرده است. این در حالی است که قرار است این نشست ۱۹ و ۲۰ ژانویه در بیروت برگزار شود.

اما اختلافات داخلی لبنان تنها در عدم دعوت از سوریه خلاصه نمی‌شوند، بری نسبت به دعوت از لیبی در این نشست هم اعتراض کرده است، زیرا طرابلس لیبی در راستای افشای پرونده پنهان کردن امام موسی صدر، موسس جنبش امل و رئیس شورای اسلامی شیعی همکاری نکرده است که به دعوت رهبری لیبی به مناسبت نهمین سالروز "انقلاب فاتح" (قذافی، کودتای خود علیه پادشاه وقت این کشور را "انقلاب عظیم" و "انقلاب فاتح" نامگذاری کرد و نام لیبی را از "پادشاهی لیبی" به "جماهیریه عربی سوسیالیستی عظیم خلق لیبی" تغییر داد.) در ماه سپتامبر به لیبی سفر کرد و از ۳۱ اوت ۱۹۷۸ تاکنون ناپدید شده است.

همچنین میشل عون، رئیس جمهوری لبنان بر برگزاری نشست اقتصادی در موعد خود با وجود عدم تشکیل دولت جدید پس از گذشت هشت ماه تاکید کرد.

ریاست جمهوری لبنان هنوز درباره سخنان بری و طرف‌های سیاسی دیگر برای تاخیر این نشست اظهارنظری نکرده است. رئیس پارلمان با اعلام اینکه لبنان نباید نشستی بدون دعوت از سوریه تشکیل دهد،‌ تصریح کرده است: دعوت از سوریه در نشست اقتصادی کشورهای عربی کاملاً امری طبیعی است و آنچه غیرطبیعی است این است که کنفرانسی بدون حضور این کشور برگزار شود.

عدنان منصور، وزیر خارجه سابق لبنان هم تاکید کرد، تصمیم تعلیق عضویت سوریه در اتحادیه عرب در سال ۲۰۱۱ مغایر با کنوانسیون اتحادیه عرب بود، این اتحادیه تصمیمات خود را با اجماع می‌گیرد اما لبنان به این تصمیم درباره سوریه اعتراض کرد، الجزایر با احتیاط عمل کرد و عراق هم به این تصمیم رای نداد و این مسائل اجماع و توافق‌نظر را منتفی می‌کند در نتیجه تعلیق عضویت سوریه خارج از چارچوب قانون است.

وی گفت، پس از تغییرات به وجود آمده در سوریه، حاکمیت مجدد سوریه بر بیشتر اراضی آن و برقراری مجدد ارتباط با این کشور از سوی تعدادی از کشورهای عربی با دمشق، بهتر بود اتحادیه عرب نشست فوق‌العاده‌ای برگزار و مساله تعلیق عضویت سوریه را بررسی می‌کرد.

منصور درباره دعوت از سوریه برای مشارکت در نشست اقتصادی گفت، لبنان نمی‌تواند از سوریه دعوت کند چون این نشست را اتحادیه عرب ترتیب داده و لبنان به تصمیمات صادره از این اتحادیه با وجود غیرقانونی بودن تصمیم تعلیق عضویت سوریه پایبند است.

وی در عین حال عدم موافقت حریری با پیشنهاد وزارت خارجه درباره سوریه را ناردست خواند و گفت امروز نباید به گونه‌ای رفتار شود که گویی هیچ تغییری در سوریه به وجود نیامده است.

از سوی دیگر، محمد الحجار، عضو فراکسیون المستقبل درباره کشمکش اخیر و تشدید بار سیاسی ابراز نگرانی کرده و گفت، منافع لبنان در تاخیر در برگزاری نشست نیست به ویژه اینکه دعوت از سوریه وظیفه اتحادیه عرب است و ارتباطی به لبنان ندارد.

قاسم هاشم، عضو کمیته مشورتی هم گفت، موضوع مشارکت لیبی در این نشست به مساله ملی یعنی مساله امام موسی صدر برمی‌گردد و این یک مساله شخصی و گروهی نیست در نتیجه لیبی باید برای رفع ابهام درباره مفقود شدن موسی صدر و همراهانش همکاری کند و دعوت از لیبی تحریک افکار عمومی است و باید شرایط مربوط به این مساله مورد توجه قرار گیرد و لبنان باید بداند که این پرونده همچنان باز است، بنابراین نشست اقتصادی سران عرب با هدف موفقیت‌آمیز بودن آن و نداشتن نتایج نادرست و ضعیف می‌تواند به تاخیر بیفتد.

حسام زکی، معاون دبیرکل اتحادیه عرب نیز به هنگام ورود به بیروت اعلام کرد، این نشست در موعد خود برگزار می‌شود.

در این راستا، کمیته رسانه‌ای سازمان نشست توسعه اقتصادی و اجتماعی سران عرب در بیانیه‌ای به برخی نکات پیرامون درخواست‌ها درباره این نشست پرداخت و تصریح کرد، مقدمات برای برگزاری این نشست از ماه اوت با هماهنگی اداره‌های مختلف آغاز شده و کمیته همه مسائل مربوط به نشست، موضوعات پیشنهادی برای درج آن در دستور کارها، بودجه این نشست و دیگر موضوعات به روسا، وزرا و کشورهای مشارکت کننده اطلاع‌رسانی کرده و همه با نکاتی که صادر شده، موافقت کرده‌اند.

کمیته مذکور درباره دعوت از لیبی هم تصریح کرد، به کشورهای ذی‌ربط دعوت‌نامه ارسال شده است، درخصوص سوریه هم اعلام کرد، این مساله به تصمیم شورای اتحادیه عرب در سطح وزرای خارجه مربوط می‌شود و به لبنان ارتباط پیدا نمی‌کند.

دفتر رسانه‌ای بری هم در واکنش به این بیانیه اعلام کرد، این اطلاعات کاملا نادرست است و صحت ندارد و وزیر دارایی بنا به درخواست بری در اعتراض به دعوت از لیبی با رئیس پارلمان دیدار کرد.

همچنین شورای عالی اسلامی شیعی تاکید کرد، خواستار عدم دعوت از لیبی شده زیرا این شورا مقامات لیبی را مسؤول کوتاهی از انجام وظیفه خود در همکاری با کمیته پیگیری پرونده امام موسی صدر و همراهانش می‌داند.

این شورا تاکید کرد، بر اصول پرونده امام موسی صدر به عنوان یک مساله ملی و مقدس پایبند است و ضروری است که یک اقدام جدی در سطح داخلی و کشورهای عربی و اسلامی اتخاذ شود تا با هدف مشخص شدن سرنوشت امام موسی صدر مقامات لیبی را تحت فشار قرار دهند.

شورای عالی اسلامی شیعی از مسؤولان لبنانی خواست به بیانیه‌های وزارتی درباره مساله امام موسی صدر به ویژه پس از چشم‌پوشی مقامات لیبی از اصول مربوط به این مساله پایبند باشند.

این شورا معتقد است موضع مقامات لیبی مستلزم اتخاذ موضع مناسب و عدم دعوت از این کشور برای مشارکت در نشست اقتصادی و اجتماعی است به خصوص که برخی مسؤولان لیبیایی از مخالفان مساله صدر بوده، نماینده منافع خاندان قذافی هستند و در اظهاراتشان به لبنان و مردمش توهین می‌کنند و نباید از آنها دعوت شود.

این شورا نسبت به نادیده گرفتن واکنش‌های مردمی و اصرار برای دعوت از هیئت لیبی هشدار داد و اعلام کرد، نشست‌های علنی خود را برای پیگیری تحولات و اتخاذ موضع مناسب ادامه می‌دهد.

منبع: ایسنا

15