مروری بر وضعیت اقتصادی ایران در چند سال اخیر

کلیدی که اقتصاد ایران را به این روز کشانده/ خروج اقتصاد از برجام و وین، یک دروغ بزرگ یا یک برنامه عملی؟

شواهد نشان می‌دهد که اقتصاد ایران به شدت به تنش‌های سیاست خارجی اش گره خرده است. این ارتباط تا به جایی است که اصولا جدا کردن اقتصاد ایران از مسائل دیپلماتیکی مانند برجام ممکن به نظر نمی‌رسد.

کلیدی که اقتصاد ایران را به این روز کشانده/ خروج اقتصاد از برجام و وین، یک دروغ بزرگ یا یک برنامه عملی؟

به گزارش خبر فوری ، اقتصاد ایران در چند سال گذشته دارای فراز و نشیب‌های بسیار زیادی بوده است. عمده این بالا و پایین‌ها البته حاصل مسائل سیاسی و تنش‌های بین المللی گوناگون بوده است. اشتباه نیست اگربگوییم اصل و بنیاد اقتصاد ایران به مسائل بین المللی و بحران‌های خارجی وابسته است و این وابستگی خود را بیش از گذشته نشان می‌دهد.

اگر چنین باشد باید بگوییم که مذاکرات وین نیز در حال ساخت بنای اقتصادی ایران است و نه صرفا تنش زدایی در مسائل دیپلماتیک. نه تنها وین بلکه هر گونه جنبش دیپلماتیک دیگری نیز باید در چارچوب اقتصادی فهمیده شود. این ادعایی است که برخی شواهد آن را نشان داده و تایید می‌کنند.

اقتصاد ایران در دو دهه اخیر، وابستگی صد در صدی به سیاست خارجی

پایگاه خبری شبکه CGTN چین در گزارشی مروری بر وضعیت اقتصاد ایران از سال 2007 تا 2021 داشته است. این پایگاه، تولید ناخالص ملی، صادرات نفتی و غیر نفتی، تورم و رشد اقتصادی ایران را در نموداری به تصویر کشیده است.

ابتدا بد نیست مروری بر این نمودارها و آمار آن داشته باشیم:

الف. نمودار رشد اقتصادی ایران (2007-2021)

ب. نمودار نرخ تورم اقتصاد ایران (2006-2021)

ج. نمودار صادرات برون مرزی و غیر نفتی ایران (2017-2021)

د. نمودار تولید و صادرات نفتی ایران (2012-2019)

دو نقطه بحران و یک نقطه اوج در اقتصاد ایران

نمودارهای بالا به خوبی نشان می‌دهند که اقتصاد ایران دو نقطه بحرانی داشته است. نقطه اول در سال های 2009 تا 2013 به وقوع پیوست و نقطه بحرانی دوم هم مربوط به سال‌های 2018 و 2019 است.

در مقابل، بازه زمانی 2016 تا 2018 را می‌توان نقطه اوج اقتصادی ایران در دو دهه هزاره جدید میلادی دانست.

نمودارهای بالا به خوبی نشان می‌دهند که در این 20 سال اتفاق خاص اقتصادی رخ نداده که چرخه تولید ایران را متحول کرده باشد. بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که بالا و پایین‌های اقتصادی فوق الذکر همگی حاصل بحران‌ها و تنش‌های خارجی بوده اند. سالهای 2009 تا 2013 همزمان بود با اوج بحران هسته‌ای و سیاست خارجی در زمان ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد . انواع قطعنامه‌ها علیه ایران به تصویب رسید و کشور با یک بن بست دیپلماتیک مواجه شد. دوره بحرانی دوم یعنی سال‌های 2018 و 2019 نیر همزمان بود با شوک دونالد ترامپ (رئیس جمهور سابق آمریکا) به توافق هسته‌ای ایران و 5+1 و خروج آمریکا از برجام و همزمان، بازگشت تحریم‌های مختلف علیه ایران و فعال سازی کمپین "فشار حداکثری" با همکاری اسرائیل و عربستان.

تنها نقطه اوج اقتصادی در سال‌های اخیر نیز مربوط می‌شود به سال‌های 2016 و 2017 که برجام منعقد شد، شرکت‌ها و برندهای خارجی مجددا به ایران ورود کردند و شرایط صادرات ایران نیز مساعد گشت.

بررسی نمودار فوق نشان می‌دهد که شاخص‌های اقتصادی ایران از سال 2020 به بعد کم کم روند تصاعدی گرفته اند. خروج دونالد ترامپ از کاخ سفید، پیروزی جو بایدن دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و بحث بر سر بازگشت آمریکا به برجام باعث شده شاخص‌های اقتصادی ایران حداقل یک روند ثابت داشته باشند.

بنابراین، می‌توان با جرات گفت که اقتصاد ایران بیش از حد به سیاست خارجی وابسته است و این چیزی است که شاخص‌ها و آمار آن را تایید می‌کنند.

وابستگی اقتصاد به سیاست؛ چیزی که نامزدها از آن غافل‌اند

وابستگی اقتصاد ایران به شرایط خارجی به حدی است که حتی نمی‌توان از اقتصاد مستقل از دیپلماسی سخن گفت. این در حالی است که کشورمان سخت به دنبال استقلال اقتصادی از بحران‌ها و شرایط سیاسی و خارجی است.

داعیه مجلس جدید و کاندیداهای ریاست جمهوری استقلال اقتصادی و تولید فارغ از دیپلماسی است. بیشتر نامزدهای احتمالی انتخابات 1400 بر این اصرار دارند که نباید اقتصاد را معطل مذاکرات کرد و باید هرچه سریع تر موتور اقتصادی را (مستقل از برجام) روشن نمود. اما آنها چگونه می‌توانند چرخ اقتصاد را از چرخ سیاست خارجی جدا کنند. مروری بر جداول بالا نشان می‌دهد که این کار اگر نشدنی نباشد بسیار بسیار سخت است. بنابراین می‌توان گفت که شعار پیشرفت اقتصادی همراه با بستن در دیپلماسی و یا استقلال صفر تا صدی اقتصاد یک شعار پوچ و نشدنی است که بیشتر برای جلب نظر محافل سیاسی خاص یا جلب توجه گروه‌هایی از مردم زده شده است و نه چیزی دیگر. این چیزی است که مشخص است: " کمیت اقتصاد ایران جدای از برجام و نتیجه نشست وین لنگ است وبعید است سر و سامان بگیرد".

منبع: خبر فوری

38

شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 8
  • علی طهرانی
    0

    در تمام بخشهای جامعه کشور رو دچار سیاست زدگی کردن ، یکی از بی ربط ترین بخشها در دنیا با سیاست بحث ورزش هست که در ایران کاملا سیاسی هستش اقتصاد که جای خود دارد پول و منابع مالی وسیله پیشبرد اهداف سیاسی حاکمان است و به همین خاطر در کشور تصمیم گیرنده جریانات اقتصادی سیاسیون و نظامی ها هستند و جریان آزاد اقتصاد را مختل کرده اند و دنیا هم برای جلوگیری از اهداف سیاست خارجی حکومت ایران کل منابع مالی کشور را تحریم و قطع کرده تا مانع از پیششروی ایران در منطقه بشود که فشار اقتصادی انرا مردم تحمل میکنند و هر روز با انواع مشکلات اقتصادی درگیرند .

    نظرات شما -
    • 123
      0

      مقاومت اقتصادی مال مردم . سودهای سرشار و سفر اروپا برای مسئولین . البته به قول ظریف مردم ایران انتخاب کرده اند که اینطوری زندگی کنند .

  • امیر
    0

    مطلب خوبی بود اما اگر در اقتصاد اصلاحات ساختاری صورت گیرد و شفافیت در دستور کار قرار گیرد تا از توزیع رانت و اختلاس جلوگیری شود آن وقت اقتصاد کشور کمی رشد خواهد کرد.

  • بازنشسته
    0

    اقتصادکشورکاملاوابسته به سیاست خارجی و روابط بادیگرکشورهاهست واین قضیه رو همه کشورهای دنیا چه دوست وچه دشمن فهمیده اندوهرازگاهی بایک تهدیدبازارهای ایران رو بهم میریزن،امامتاسفانه درداخل کاسبان تحریم وسیاسیون شکم سیر این مشکل رو درک نمیکنن

  • جواد برادران
    0

    چرا این چرتو پرت رو میگین کجایه گوشت قرمز مرغ به مسائل دیپلماتیک وصله ،مسکن وزمین که داخلیه چرا اراجیف میگین ما باید اقتصادمونو از مسائل دیپلماتیک جدا کنیم ،اگر اینجوری پس چرا انقلاب کردیم دعوا سر لحاف ملا بود

    نظرات شما -
    • 123
      0

      دقیقا همه شعارها و مقدس نمایی ها برای همان لحاف ملا بود . جالب اینجاست که بعد از 42 سال بعضی ها هنوز متوجه حقیقت نشده اند . لعنت بر کمونیست ها که کل بدبختی و فلاکت ایران از آنهااست .

  • کار بر ناشناس
    0

    باز کردن گره مشکلات اقتصادی و....ربطی به مذاکره نداره. مربوط به ضعف دولت وناکاراآمدی و عدم مدیریتش است

  • کار بر ناشناس
    0

    اگر قراره هر کس خودش و کاندید کنه چشمش به کد خدا باشه با مذاکره مشکلات مملکت و حل کنه نیاد. عرضه شه ببینه بیاد بعد نگه ما رو نذاشتن کار کنیمنا توانی و بی مدیریتی شونو سر دیگران نندازه. چطور ما در حوزه نظامی قوی شدیم. چون چشم ما به دیگران نبود با توکل بخدا به همت جوانان مدیر و توانمند کارارو پبش بردیم. همینطور دفاع مقدس.

اخبار مرتبط سایر رسانه ها

    اخبار سایر رسانه ها