زنگ ترمیم کابینه به صدا درآمد / ۴ کرسی لرزان دولت / پزشکیان قربانی دفاع از وزرایش خواهد شد؟

در حال حاضر دغدغه‌ اصلی در رسانه‌ها و میان نمایندگان مجلس بر سر ترمیم کابینه دولت است، ولی هنوز فهرست قطعی از وزرایی که تغییر می‌کنند اعلام نشده است.

اصلاح‌طلبان انتظار دارند پزشکیان وزرای اصولگرا را تغییر دهد، چهره‌هایی مانند وزیر نیرو که عملکرد مثبتی هم در جریان مدیریت آب و برق نداشته، اما اصولگرایان انگشت اتهام را متوجه وزرایی دیگر کرده‌اند و پاشنه آشیل دولت را موضوع اقتصاد می‌دانند.

آنچه روشن است، سناریوهای متفاوتی است که برای ترمیم کابینه مطرح است. از استعفا تا برکناری و استیضاح.

وضعیت فعلی: تهدید مجلس، سکوت دولت

محمدباقر قالیباف (رییس مجلس) تهدید کرده که اگر دولت اصلاحاتی در کابینه انجام ندهد، استیضاح برخی وزرا را آغاز خواهد کرد و به دولت فرصت داده تا کابینه را ترمیم کند.

نمایندگان مجلس تاکید دارند که ترمیم کابینه باید فوراً انجام شود و از دولت خواسته‌اند مدیران ناکارآمد اقتصادی را تغییر دهد. 

با این حال گفته می‌شود دولت به این فشارها پاسخی نداده و بیانات رهبری درباره لزوم‌ حمایت از دولت نیز راه را رسیدن منتقدان به هدف تغییرات فوری بسته است.

وزرایی که در معرض تغییر یا استیضاح هستند

بر اساس گزارش‌های اخیر رسانه‌ها، چند وزیر و مدیر عالی دولتی در صف نخست تهدید به استیضاح یا احتمال تغییر قرار دارند. اگرچه این تغییرات هنوز رسمی نشده است.

از بین چهره‌ها، حرف از تغییر این افراد بسیار شنیده می شود:

- اول: محمدرضا فرزین - رئیس کل بانک مرکزی

- دوم: احمد میدری — وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی

- سوم: فرزانه صادق — وزیر راه و شهرسازی

- چهارم: غلامرضا نوری‌قزلجه — وزیر جهاد کشاورزی

این افراد و دیگر چهره‌ها مانند وزرای نفت یا  بهداشت از سوی برخی گروه‌های مجلس به‌عنوان ناکارآمد یا در معرض استیضاح نام برده شده‌اند، اما هنوز هیچ کدام قطعی برکنار نشده‌اند و گفت‌وگوها و فشارها همچنان در جریان است.

در فضای مجازی حتی حرف از جایگزین‌هاست:

- بانک مرکزی:

۱-سید کامل تقوی نژاد

۲- وحید ماجد

- وزارت کار،رفاه، تعاون اجتماعی:

۱-محمد شریعتمداری

۲-سید کامل تقوی نژاد

۳-محمد کبیری

- وزارت جهاد کشاورزی: 

۱-احمد ترک نژاد

۲-اسکندر زند

۳-محمد شریعتمداری

- وزارت نفت

۱-حمید بُوَرد

۲-محمدصادق عظیمی‌فر

- وزارت مسکن و راه و شهرسازی

۱-سید محمدعلی افشانی

۲-سید عبدالکریم حسین‌زاده

دولت پاسخ داده که ترمیم به‌معنی تغییر همه وزرا نیست و قصدی ندارد به‌طور گسترده کابینه را جابه‌جا کند؛ دولت اعلام کرده فقط اصلاحات مدیریتی انجام خواهد شد که الزاما به تغییر وزرا منجر نمی‌شود.

در چنین وضعیتی، روشن است که مجلس بر اصلاح کابینه فشار می‌آورد و تهدید به استیضاح خواهد کرد. وزرای کار، راه و جهاد کشاورزی از جمله افرادی هستند که گفته می‌شود ممکن است تغییر کنند و ایده‌آل مجلس و احتمالا شخص قالیباف، استعفای وزرا به‌جای استیضاح آنهاست.

این درحالیست که فعلا عزمی برای استعفا یا برکناری وجود ندارد و حتی رئیس کل بانک مرکزی که زیر تیغ جهش نرخ دلار است نیز تا به حال از حملات منتقدان در امان مانده است.

در این شرایط، شایعاتی درباره تغییر در معاونت سیاسی رئیس جمهور وجود دارد و پیش از آن حرفهایی درباره تغییر معاون اول رئیس‌جمهور زده شده بود که معلوم نیست زمزمه‌های رسانه‌ای است یا واقعیت‌هایی در پشت پرده دارد. محمدرضا عارف از سوی مخالفان دولت متهم است که به دلیل تابعیت دوگانه فرزندش باید کنار برود. این همان استدلالی است که اصولگرایان با تکیه بر آن، پیش از این‌ محمدجواد ظریف را نیز کنار گذاشتند و خانه نشین کردند.

بنابراین هنوز هیچ لیست رسمی یا قطعی از وزرایی که به طور حتمی تغییر خواهند کرد اعلام نشده و این وضعیت، آینده دولت و برنامه‌هایش را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است.

مقاومت پزشکیان در برابر تغییر کابینه، حالا خود او را هدف حمله منتقدان در مجلس قرار داده است. گفته می‌شود طرح سوال از او در مجلس کلید خورده و این یعنی آنکه شاید منتقدان بخواهند با فشار به شخص پزشکیان، وزرای او را مجبور به کناره‌گیری کنند.

بن‌بست در مذاکرات خارجی، بحران قیمت ارز و طلا، ناترازی انرژی و انبوه دیگری از چالش‌ها، دولت پزشکیان را در شرایطی قرار داده که باید خود را برای تشدید فشارها آماده کند.